Kho bạc Nhà nước lưu ý việc chuyển nguồn ngân sách nhà nước sang năm 2024

Số chuyển nguồn lớn và tăng qua các năm

Trong các năm qua, số liệu chi chuyển nguồn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số chi ngân sách nhà nước (NSNN), đặc biệt là chi chuyển nguồn ngân sách địa phương.

Theo số liệu quyết toán NSNN 4 năm gần đây, số chuyển nguồn NSNN đều lớn và tăng qua các năm, chiếm gần 30% tổng số chi NSNN. Cụ thể, số chuyển nguồn năm 2018 là 434.357 tỷ đồng, chiếm 23,2% tổng chi NSNN; năm 2019 là 592.649 tỷ đồng, chiếm 28% tổng chi NSNN; năm 2020 là 643.406 tỷ đồng, chiếm 27,3% tổng chi NSNN, năm 2021 là 776.351 tỷ đồng, chiếm 31% tổng chi NSNN.

Công chức KBNN đang thực hiện đối soát dữ liệu thanh toán vốn ngân sách. Ảnh: H.T

Trong đó, tổng số chi chuyển nguồn không bao gồm chi chuyển nguồn đầu tư phát triển và chi chuyển nguồn tại cấp ngân sách (chi chuyển nguồn cải cách tiền lương và các chính sách an sinh xã hội, các khoản chuyển nguồn tăng thu, tiết kiệm chi): năm 2018 là 87.683 tỷ đồng, chiếm 20,2% tổng số chuyển nguồn; năm 2019 là 96.969 tỷ đồng, chiếm 16,4% tổng số chuyển nguồn; năm 2020 là 90.240 tỷ đồng, chiếm 14% tổng số chuyển nguồn; năm 2021 là 102.684 tỷ đồng chiếm 13,2%.

Kho bạc Nhà nước (KBNN) đã đề nghị các đơn vị KBNN trực thuộc tuân thủ nghiêm việc chuyển nguồn ngân sách theo đúng các quy định tại Luật NSNN, Luật Đầu tư công; các nghị định của Chính phủ quy định về việc này….

Số chuyển nguồn chi đầu tư phát triển theo Luật Đầu tư công, chiếm trên 40% tổng số chuyển nguồn ngân sách sang năm sau: Năm 2018 là 194.294 tỷ đồng, chiếm 42% tổng số chuyển nguồn; năm 2019 là 255.448 tỷ đồng, chiếm 43% tổng số chuyển nguồn; năm 2020 là 274.427 tỷ đồng, chiếm 43% tổng số chuyển nguồn, năm 2021 là 268.351 tỷ đồng chiếm 34,54%.

Số chi chuyển nguồn tăng nhanh qua các năm cả về quy mô và tỷ trọng, làm giảm hiệu lực, hiệu quả chi NSNN, đồng thời cho thấy việc chấp hành pháp luật về NSNN, Nghị quyết của Quốc hội chưa nghiêm.

Để quản lý chặt chẽ các khoản chi chuyển nguồn, tại Nghị quyết số 91/2023/QH15 ngày 19/6/2023 của Quốc hội phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2021, Quốc hội đã yêu cầu quản lý chặt chẽ các khoản chi chuyển nguồn NSNN, không chuyển nguồn sang năm sau đối với các khoản tạm ứng quá thời hạn quy định kéo dài nhiều năm và xử lý dứt điểm đối với các tạm ứng quá thời hạn.

Hủy bỏ, thu hồi về NSNN các khoản chuyển nguồn không đúng quy định, không có nhu cầu sử dụng hoặc quá thời gian giải ngân theo quy định.

Không chuyển nguồn sang năm sau các khoản ngân sách trung ương (NSTW) hỗ trợ cho các địa phương quản lý, sử dụng không đúng quy định hoặc hết thời gian giải ngân, phải hủy dự toán, thu hồi về NSTW.

Đảm bảo việc chuyển nguồn đúng quy định

Để thực hiện đúng các yêu cầu của Quốc hội cũng như đảm bảo thực hiện việc chuyển nguồn NSNN sang năm 2024 theo đúng quy định, KBNN đã đề nghị các đơn vị KBNN trực thuộc tuân thủ nghiêm việc chuyển nguồn ngân sách theo đúng các quy định tại Luật NSNN, Luật Đầu tư công; các nghị định của Chính phủ quy định về việc này….

Tuy nhiên, theo KBNN, riêng trong năm 2023, ngoài các nội dung được quy định nêu trên, còn một số nội dung được chuyển nguồn theo các nghị quyết của Quốc hội.

Công chức KBNN Hải Dương giải đáp các vướng mắc trong thanh toán vốn ngân sách cho đơn vị sử dụng ngân sách. Ảnh: H.T

Cụ thể, tại Nghị quyết số 105/2023/QH15 của Quốc hội về phân bổ dự toán NSTW năm 2024 và dự thảo nghị quyết về giám sát chuyên đề “Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030”, Quốc hội đã quyết định cho phép chuyển nguồn vốn NSNN thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia năm 2022 (bao gồm năm 2021) chưa giải ngân hết năm 2023, có khả năng giải ngân sang năm 2024 tiếp tục thực hiện.

Do vậy, KBNN lưu ý các đơn vị KBNN chỉ thực hiện chuyển nguồn sang năm 2024 đối với kinh phí chương trình mục tiêu đã được chuyển nguồn sang năm 2022 theo quy định tại Nghị quyết số 69/2022/QH15 về dự toán NSNN năm 2023.

KBNN cũng lưu ý các đơn vị KBNN không chuyển nguồn sang năm sau các khoản NSTW hỗ trợ cho các địa phương quản lý, sử dụng không đúng quy định hoặc hết thời gian giải ngân, phải hủy dự toán, thu hồi về NSTW theo đúng quy định. Trường hợp rút dự toán nhưng sử dụng không đúng mục tiêu hoặc không sử dụng hết, phải hoàn trả NSTW trong phạm vi tối đa 30 ngày kể từ ngày rút dự toán.

Ngoài ra, tại Nghị quyết số 104/2023/QH15 của Quốc hội về dự toán NSNN năm 2024, Quốc hội cho phép: “Chuyển nguồn sang năm sau phần kinh phí thực hiện các chính sách an sinh xã hội còn dư của các địa phương có kết quả thực hiện các chính sách an sinh xã hội năm 2022, 2023 thấp hơn mức đã tính trong định mức phân bổ chi thường xuyên NSĐP năm tương ứng, để tiếp tục thực hiện các chính sách an sinh xã hội do trung ương ban hành, không được sử dụng cho các mục đích khác”.

Tuy nhiên, dự toán giao cho các đơn vị chi tiết theo từng lĩnh vực, nhiệm vụ và theo quy định của Luật NSNN, hạch toán kế toán theo “Loại, Khoản” quy định tại Thông tư số 324/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định Hệ thống Mục lục NSNN (phân bổ trên hệ thống TABMIS) không giao riêng kinh phí thực hiện các chính sách an sinh xã hội. Vì vậy, các đơn vị sử dụng ngân sách chịu trách nhiệm xác định số dư kinh phí nêu trên đề nghị KBNN nơi giao dịch chuyển nguồn sang năm sau.

Một số lưu ý đối với chi chuyển nguồn khác

KBNN cũng lưu ý các đơn vị KBNN trong thực hiện chuyển nguồn đối với một số khoản chi khác.

Cụ thể, đối với chi chuyển nguồn đầu tư phát triển thực hiện chuyển nguồn sang năm sau theo quy định của Luật Đầu tư công, tại Nghị quyết số 91/2023/QH15 Quốc hội yêu cầu Chính phủ xử lý dứt điểm những trường hợp tạm ứng quá thời hạn quy định kéo dài nhiều năm. Trong năm 2023, thu hồi tối đa các khoản tạm ứng từ năm 2021 trở về trước quá thời hạn quy định. Vì vậy, đề nghị các đơn vị KBNN phối hợp với cơ quan tài chính đồng cấp, đơn vị giao dịch rà soát, thu hồi tối đa các khoản tạm ứng quá thời hạn nêu trên, không chuyển nguồn sang năm sau.

Đối với các khoản dự toán được cấp có thẩm quyền bổ sung sau ngày 30/9 năm thực hiện dự toán, căn cứ vào các quy định hiện hành, cấp có thẩm quyền bổ sung dự toán sau ngày 30/9 năm thực hiện dự toán là Thủ tướng Chính phủ đối với đơn vị thuộc NSTW; UBND đối với đơn vị thuộc ngân sách địa phương.

Về chuyển nguồn dự toán từ nguồn viện trợ, KBNN lưu ý các đơn vị KBNN về khoản dự toán vốn viện trợ còn dư là đã xác định nhiệm vụ chi cụ thể, đủ điều kiện được chuyển nguồn theo quy định của pháp luật về NSNN. Trường hợp số dư dự toán không sử dụng và/hoặc chưa xác định nhiệm vụ chi đơn vị xác định hết nhiệm vụ chi thì thực hiện hủy dự toán.

Ngoài ra, tại Nghị quyết số 91/2023/QH15, Quốc hội yêu cầu Chính phủ tiếp tục rà soát các khoản chi chuyển nguồn NSNN năm 2021 sang năm 2022, trong đó làm rõ khoản chi chuyển nguồn hạch toán tại tiểu mục “Kinh phí khác theo quy định của pháp luật” tại các địa phương…

Nội dung chuyển nguồn kinh phí khác phản ánh các nội dung được chuyển nguồn theo các Nghị quyết của Quốc hội, như chuyển nguồn kinh phí công tác phòng, chống dịch Covid-19 năm 2021 của các địa phương theo Nghị quyết số 82/2023/QH15 của Quốc hội… Vì vậy, KBNN đề nghị các đơn vị KBNN lưu ý phối hợp với cơ quan tài chính làm rõ khoản chi chuyển nguồn hạch toán tại tiểu mục “Kinh phí khác theo quy định của pháp luật”.

Bên cạnh đó, KBNN cũng lưu ý các đơn vị KBNN không chuyển nguồn sang năm sau các khoản NSTW hỗ trợ cho các địa phương quản lý, sử dụng không đúng quy định hoặc hết thời gian giải ngân, phải hủy dự toán, thu hồi về NSTW theo đúng quy định. Trường hợp rút dự toán nhưng sử dụng không đúng mục tiêu hoặc không sử dụng hết, phải hoàn trả NSTW trong phạm vi tối đa 30 ngày kể từ ngày rút dự toán.

Đối với kinh phí khoán của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan, KBNN cho biết, theo quy định tại Luật NSNN năm 2002 và Quyết định số 13/2016/QĐ-TTg ngày 15/3/2016 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện cơ chế quản lý tài chính và biên chế đối với Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan giai đoạn 2016-2020, khoản kinh phí bảo đảm hoạt động của Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan được chuyển nguồn sang năm sau theo đúng thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, theo quy định tại Luật NSNN năm 2015, nội dung khoản kinh phí này không thuộc đối tượng được chuyển nguồn sang năm sau. Vì vậy, đề nghị các đơn vị KBNN không thực hiện chuyển nguồn kinh phí bảo đảm hoạt động của Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan theo quy định tại Quyết định 13/2016/QĐ-TTg nêu trên.

Vân Hà