Khoảng 20% trẻ vị thành niên có vấn đề về sức khỏe tâm thần
Theo kết quả Điều tra Sức khỏe Tâm thần Vị thành niên Việt Nam - Những phát hiện chính, 1/5 trẻ vị thành niên, thanh niên có vấn đề về sức khỏe tâm thần, nhưng chỉ có trên 8% các em được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ hoặc tư vấn tâm lý.
Quang cảnh Lễ kỷ niệm. (Ảnh: UNICEF)
Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) tại Việt Nam vừa tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày Trẻ em thế giới 2023.
Đây là sự kiện nằm trong chiến dịch truyền thông với chủ đề “Mở lòng & kết nối” kéo dài từ ngày kỷ niệm ngày Công ước về Quyền Trẻ em (CRC) có hiệu lực 20/11 đến ngày kỷ niệm 77 năm thành lập UNICEF 11/12.
Theo kết quả Điều tra Sức khỏe Tâm thần Vị thành niên Việt Nam - Những phát hiện chính, 1/5 trẻ vị thành niên, thanh niên có vấn đề về sức khỏe tâm thần, trong đó số lượng trẻ mắc rối loạn lo âu cao nhất, chiếm tới 18,6%. Tuy nhiên chỉ có trên 8% các em được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ hoặc tư vấn tâm lý. Hơn nữa, chỉ có 5,1% cha mẹ có con vị thành niên nhận thấy con của mình cần sự giúp đỡ đối với các vấn đề cảm xúc, hành vi.
Phát biểu tại buổi Lễ kỷ niệm, Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) Nguyễn Thị Hà cho biết: “Ngày Trẻ em thế giới năm nay có chủ đề “Nâng cao sức khỏe tâm thần tích cực nghĩa là mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho trẻ em”. Tôi mong muốn các Bộ, ban, ngành, cơ quan, tổ chức cần quan tâm hơn và hành động tích cực để nâng cao sức khỏe tâm thần cho trẻ em với các giải pháp thiết thực và bền vững”.
Hưởng ứng Ngày Trẻ em thế giới 2023, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh cần tăng cường truyền thông, giáo dục về kiến thức, kỹ năng làm cha mẹ, trong đó quan tâm chăm sóc sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội trẻ em cho cha, mẹ và các thành viên gia đình nhằm phát hiện sớm, giảm các sang chấn tâm lý cho trẻ em. Bên cạnh đó, cần kiện toàn các dịch vụ về chăm sóc sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội của trẻ em; rà soát, bổ sung và các hoàn thiện quy định của luật pháp và chính sách liên quan đến hỗ trợ chăm sóc sức khỏe tâm thần, tâm lý xã hội cho trẻ em; tăng cường công tác tâm lý, tham vấn học đường....
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà, Chính phủ, các Bộ: LĐTB&XH, Giáo dục và Đào tạo, Y tế đã thực sự quan tâm đến sức khỏe tâm thần của trẻ em, nhất là sau giai đoạn COVID-19.
Các chuyên gia trao đổi trong khuôn khổ buổi Lễ. (Ảnh: UNICEF)
Bộ LĐTB&XH đã tham mưu Chính phủ xây dựng nhiều chương trình nhằm nâng cao sức khỏe tâm thần cho trẻ em. Hiện nay, Chính phủ đang xem xét Chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em, chăm sóc trẻ mồ côi giai đoạn 2023 - 2030, dự kiến ban hành vào tháng 12/2023.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà đề nghị các Bộ, ban, ngành, tổ chức quan tâm hơn và hành động tích cực hơn nâng cao sức khỏe tâm thần cho trẻ em và giải quyết các vấn đề thiết thực trước mắt, cũng như có những giải pháp chiến lược lâu dài bền vững, tập trung vào các giải pháp trọng tâm.
Bà Rana Flower, Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam đánh cao những nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc xây dựng một chiến lược toàn diện về sức khỏe tâm thần. UNICEF khuyến khích Việt Nam tập trung cụ thể vào những can thiệp sớm, đưa ra các chiến lược và can thiệp phù hợp được thiết kế riêng cho trẻ em và vị thành niên nhằm xây dựng kỹ năng và nâng cao khả năng phục hồi cũng như tăng cường sức khỏe tâm thần.
Bà Rana Flower cho rằng, các bậc phụ huynh, giáo viên, nhân viên xã hội, nhân viên y tế, Chính phủ và các doanh nghiệp tư nhân cùng hành động để xóa bỏ sự kỳ thị về sức khỏe tâm thần, cần hiểu được sự khác biệt giữa trẻ em trai và trẻ em gái trong việc trải nghiệm và ứng phó liên quan đến sức khỏe tâm thần, tích cực và kiên trì thúc đẩy các phương pháp tiếp cận và chiến lược nhằm tăng cường phòng ngừa nguy cơ nghiêm trọng trong lĩnh vực này.
Tại buổi Lễ, các chuyên gia đã cùng phân tích tình hình sức khỏe tâm thần của trẻ em và vị thành niên; khẳng định việc tạo ra mạng lưới an toàn, phòng ngừa xâm hại trẻ em, loại bỏ những nguy cơ từ phía trường học, tệ nạn xã hội, bạo lực gia đình là vấn đề quan trọng để bảo vệ trẻ em. Nhiều ý tưởng, bài học kinh nghiệm hỗ trợ đã được trao đổi, đóng góp tích cực cho việc xây dựng một chiến lược quốc gia năng động và nhạy cảm với trẻ em, trẻ vị thành niên.
Hiện nay, sức khỏe tâm thần cũng là vấn đề mà những người trẻ tuổi quan tâm. Đầu năm nay, UNICEF Việt Nam đã tham khảo ý kiến mạng lưới thanh thiếu niên cộng tác với UNICEF (U-report) về những vấn đề mà trẻ em, trẻ vị thành niên và thanh niên quan tâm nhiều nhất. Đa số người tham gia chọn vấn đề “sức khỏe tâm thần”, kêu gọi sự quan tâm và hỗ trợ mạnh mẽ hơn và đề nghị UNICEF dành Ngày Trẻ em 2023 để tăng cường và bảo vệ sức khỏe tâm thần.
