Khoe thành tích của con lên mạng: Cha mẹ tự hào, rủi ro con trẻ

Khoe thành tích, lộ luôn thông tin cá nhân

Chị N.T.H. (TP Thanh Hóa) vừa chia sẻ lên Facebook tấm giấy khen của con trai học lớp 5, kèm lời chú thích: “Cả năm học chăm ngoan, cuối cùng cũng được học sinh xuất sắc. Tự hào về con!”. Trong ảnh, giấy khen ghi rõ họ tên, ngày tháng năm sinh, lớp, trường học của bé. Bài đăng lập tức thu hút hơn 200 lượt “thả tim”, hàng chục bình luận chúc mừng. Tuy nhiên, chỉ 2 ngày sau, chị H. nhận được cuộc gọi lạ mời mua khóa học tiếng Anh “ưu đãi đặc biệt cho bé Q.” kèm thông tin chính xác về tuổi và trường học của con trai chị. “Tôi rất bất ngờ. Hóa ra chỉ cần một bức ảnh giấy khen cũng đủ để người lạ biết rất nhiều điều về con mình”, chị H. chia sẻ. Không chỉ có chị H., rất nhiều phụ huynh cũng đăng ảnh giấy khen, học bạ, bảng điểm, ảnh chụp cùng con mặc đồng phục trường... mà không che mờ thông tin cá nhân như họ tên, ngày sinh, lớp học, trường, thậm chí cả ảnh khuôn mặt. Đây chính là kho dữ liệu “miễn phí” cho các đối tượng xấu khai thác.

Theo Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015, thông tin cá nhân của cá nhân bao gồm họ tên, tuổi, địa chỉ, số điện thoại, hình ảnh... được pháp luật bảo vệ. Việc thu thập, sử dụng, công khai thông tin cá nhân phải được sự đồng ý của người đó hoặc người giám hộ (đối với trẻ em). Bên cạnh đó, Luật Trẻ em 2016 quy định rõ quyền được bảo vệ đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, hình ảnh của trẻ. Hành vi đăng tải giấy khen của con có chứa thông tin cá nhân mà không che chắn có thể vi phạm quyền riêng tư của trẻ, đồng thời vô tình khiến các em trở thành mục tiêu của những hành vi lừa đảo, dụ dỗ, xâm hại.

Các đối tượng có thể dùng thông tin này để gọi điện mạo danh giáo viên, người thân nhằm lừa cha mẹ, dụ dỗ trẻ em, hoặc xây dựng hồ sơ giả để trục lợi. Một số trường hợp còn bị kẻ xấu sử dụng hình ảnh và thông tin của trẻ để lập tài khoản ảo, mạo danh trên mạng xã hội.

Nhiều nước đã có cảnh báo chính thức

Tại Pháp, từ năm 2020, luật pháp đã quy định cha mẹ có thể bị kiện nếu đăng hình ảnh con cái lên mạng mà không được sự đồng ý của trẻ. Ở Anh, cảnh sát thường xuyên cảnh báo phụ huynh không nên đăng giấy khen, ảnh có tên trường học vì có thể tạo cơ hội cho kẻ xấu tiếp cận trẻ nhỏ. Tại Việt Nam, các cơ quan chức năng cũng từng nhiều lần khuyến cáo người dân không chia sẻ hình ảnh trẻ em có chứa thông tin cá nhân lên mạng xã hội. Việc chia sẻ cần che mờ các dữ liệu nhạy cảm, không gắn định vị địa lý và cần cân nhắc kỹ trước khi công khai.

Khoe con đúng cách để con không bị tổn thương

Theo các chuyên gia tâm lý, một số trẻ cảm thấy áp lực hoặc xấu hổ khi bị cha mẹ đăng tải thành tích học tập lên mạng xã hội mà không hỏi ý kiến. Trẻ có thể cảm thấy mình bị đem ra khoe như một món đồ, bị so sánh với bạn bè, hoặc thấy tổn thương nếu không đạt được thành tích như cha mẹ mong muốn. Vì thế, việc ghi nhận thành tích học tập của con là điều đáng quý, nhưng nên được thực hiện một cách tế nhị và tôn trọng quyền riêng tư của trẻ. Nếu muốn chia sẻ, cha mẹ có thể chỉ chụp một phần giấy khen, che mờ họ tên, ngày sinh, tên trường; hoặc viết một dòng trạng thái tự hào mà không đăng hình ảnh cụ thể.

Trong thời đại số, một bức ảnh đăng lên mạng có thể tồn tại mãi mãi. Đừng để tình yêu thương vô tình trở thành mối nguy cho con trẻ. Hãy là những phụ huynh thông minh, biết khoe con đúng cách - bằng sự thấu hiểu, tôn trọng và bảo vệ con trước mọi rủi ro đến từ thế giới mạng.

Phú Lan