Khởi công cải tạo rạch Xuyên Tâm vào tháng 8.2024 với mức đầu tư hơn 9.600 tỉ đồng

Dự án này vừa được UBND TP.HCM phê duyệt, mức đầu tư hơn 9.600 tỉ đồng, thực hiện trong giai đoạn 2023-2028.

Đây là công trình trọng điểm của TP.HCM góp phần chỉnh trang đô thị, cải thiện môi trường sống cho dân cư ven rạch và nâng cao khả năng chống ngập, hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo chức năng giao thông thủy nội địa, phục vụ phát triển du lịch của TP.

Theo ông Nguyễn Hoàng Anh Dũng - Phó Ban Quản lý dự án hạ tầng đô thị TP.HCM, tuyến rạch Xuyên Tâm là một trong những nơi ô nhiễm nặng nề nhất của TP. Suốt 2 thập kỷ qua, người dân phải sống trong những căn nhà tạm bợ, lụp xụp dọc hai bên bờ rạch ô nhiễm nặng, gây ảnh hưởng đến cuộc sống, sức khỏe.

Rạch Xuyên Tâm dài gần 9 km, chảy qua quận Bình Thạnh và Gò Vấp, là một trong tuyến rạch ô nhiễm bậc nhất TP.HCM.

Từ năm 2002, TP đã khởi động dự án nhưng vì nhiều lý do khách quan khiến công trình chưa thể triển khai theo kỳ vọng.

Tại Gò Vấp, tổng diện tích đất thu hồi làm dự án hơn 19.500 m2 với khoảng 84 hộ dân, tổ chức bị ảnh hưởng. Địa phương đã chuẩn bị căn hộ tái định cư cho những trường hợp bị giải tỏa trắng tại chung cư Khang Gia, phường 14. Việc thi công đoạn rạch qua quận này dự kiến hoàn thành tháng 5.2025, giúp chỉnh trang đô thị, cải thiện ô nhiễm cho khu vực.

Việc giải phóng mặt bằng ở phía Bình Thạnh được đánh giá sẽ gặp khó khăn bởi có tới gần 1.800 hộ, tổ chức bị ảnh hưởng. Trong đó, khoảng 1.107 trường hợp bị giải tỏa trắng, song địa phương mới dự kiến bố trí được 300 nền đất và căn hộ tái định cư, còn thiếu 807 căn.

Để giải quyết vấn đề trên, ông Dũng cho biết TP sẽ xây khu tái định cư tại khu đất số 4 Phan Chu Trinh (phường 12), diện tích hơn 12 ha, quy mô 850 căn. Dự kiến, dự án sẽ trình HĐND TP.HCM thông qua chủ trương đầu tư tại kỳ họp tháng 11 tới.

Bên cạnh đó, phương án tạm cư cũng được tính đến nhằm đảm bảo nơi ở ngắn hạn cho người dân. Theo đó, UBND TP đang trình HĐND cơ chế tính chi phí tạm cư tại các dự án chưa kịp chuẩn bị nơi ở mới, nhằm làm cơ sở chung để triển khai cho các công trình. Trường hợp HĐND TP.HCM chưa thông qua, Sở Tài chính sẽ có hướng dẫn để quận, huyện triển khai đồng bộ.

“Các địa phương đang xây dựng phương án bồi thường và cố gắng đền bù cho người dân với mức cao nhất, giúp họ có cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”, ông Dũng nói và cho biết tại dự án rạch Xuyên Tâm có một số trường hợp không đủ điều kiện tái định cư do nhà xây trên rạch, TP cũng sẽ có chính sách phù hợp, tạo đồng thuận di dời.

Theo kế hoạch, quận Bình Thạnh sẽ bàn giao toàn bộ mặt bằng vào tháng 4.2025 để chủ đầu tư khởi công các gói thầu xây lắp đoạn qua địa phương này. Việc thi công sẽ hoàn thành toàn bộ vào năm 2028.

Sau cải tạo, tuyến rạch được kỳ vọng đáp ứng nhu cầu chỉnh trang đô thị, phát triển giao thông, kết hợp du lịch đường sông trong tương lai.

Dự kiến tháng 8.2024 sẽ khởi công gói thầu xây lắp trên địa bàn quận Gò Vấp, hoàn thành công tác xây lắp tháng 4.2025. Riêng địa bàn quận Bình Thạnh, dự kiến khởi công gói thầu xây lắp tháng 4.2025 và hoàn thành tháng 4.2028. Công tác quyết toán dự án tháng 12.2028.

Theo ông Dũng, hiện nay Ban Quản lý dự án Hạ tầng đô thị đã ký hợp đồng tạm ứng kinh phí và bàn giao ranh dự án cho quận Gò Vấp và Bình Thạnh để 2 địa phương tiến hành khảo sát, chuẩn bị phương án bồi thường, GPMB cho các hộ dân.

Dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm trước đây được TP.HCM dự tính đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao). Sau đó, hình thức này bị đánh giá không khả thi nên chưa thực hiện.

Tháng 8.2019, Ban thường vụ Thành ủy TP.HCM thống nhất chủ trương đầu tư dự án bằng ngân sách. Sau 4 năm, tại kỳ họp HĐND TP.HCM tháng 12 năm ngoái, cơ quan dân cử đã thông qua chủ trương đầu tư dự án này.

Tổng chiều dài tuyến rạch 8.865m, tuyến chính từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến sông Vàm Thuận có chiều dài 6.628m và 3 tuyến nhánh (rạch Cầu Sơn, Bình Lợi, Bình Triệu) chiều dài 2.237m.

Tuyến kênh đi qua 2 quận là Gò Vấp và Bình Thạnh, diện tích thu hồi 158.800m2 với 1.880 trường hợp bị ảnh hưởng, trong đó quận Gò Vấp có 84 trường hợp bị ảnh hưởng (35/84 trường hợp đủ điều kiện tái định cư, 49 hộ giải tỏa 1 phần), riêng quận Bình Thạnh có 1.796 trường hợp bị ảnh hưởng (1.107 trường hợp giải tỏa toàn phần với 909 trường hợp đủ điều kiện tái định cư).

Tú Viên