Khơi dậy tiềm năng kinh tế to lớn của các bãi nổi sông Hà Nội
Hàng loạt vướng mắc trong việc sử dụng đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở Hà Nội sẽ được tháo gỡ khi hai dự thảo Nghị quyết mới của HĐND thành phố được ban hành. Các quy định chặt chẽ về mục đích sử dụng, thời hạn tồn tại của công trình và chế tài xử lý nghiêm minh được kỳ vọng sẽ tăng cường nguồn lực đất đai, góp phần xây dựng Hà Nội trở thành một đô thị xanh.

Hà Nội đang khẩn trương hoàn thiện hai dự thảo Nghị quyết quan trọng nhằm siết chặt quản lý quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi
Hướng đi mới cho việc quản lý tại bãi sông, bãi nổi
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. Hà Nội vừa tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với 2 dự thảo Nghị quyết của HĐND thành phố quy định về hình thức sử dụng, khai thác quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi thuộc tuyến sông có đê trên địa bàn thành phố và kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025) TP. Hà Nội.
Ông Nguyễn Văn Quyến - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cho biết, dự thảo Nghị quyết mới sẽ quy định chặt chẽ việc khai thác đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi. Theo đó, việc sản xuất nông nghiệp, nông nghiệp sinh thái, hoặc kết hợp du lịch, giáo dục trải nghiệm phải phù hợp với quy hoạch phòng, chống lũ, quy hoạch đê điều, và các quy hoạch liên quan khác của Thủ đô.
Tại Hà Nội, các công trình xây dựng, lắp dựng trên đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi có đê, phục vụ sản xuất nông nghiệp, nông nghiệp sinh thái, hoặc kết hợp du lịch, giáo dục trải nghiệm được phép tồn tại có thời hạn.
Các công trình này phải sử dụng vật liệu tự nhiên, thân thiện môi trường, dễ tháo dỡ, di chuyển. Tuyệt đối không dùng vào mục đích để ở hay tôn cao bãi sông. Vị trí xây dựng phải ngoài phạm vi bảo vệ đê điều, thủy lợi; không thuộc khu vực sạt lở hoặc nguy cơ sạt lở; không thường xuyên ngập lụt, và cao độ tự nhiên phải tương đương hoặc cao hơn mực nước lũ Báo động I.
Công trình được cấp phép xây dựng có thời hạn, thời hạn tồn tại của công trình không quá 5 năm tính từ ngày được cấp phép xây dựng. Chủ đầu tư có thể gia hạn mỗi lần không quá 5 năm, nhưng không vượt quá thời hạn sử dụng đất. Mọi vi phạm sử dụng, khai thác quỹ đất nông nghiệp tại các khu vực này sẽ bị xử lý nghiêm theo pháp luật.
Bà Nguyễn Lan Hương - Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. Hà Nội khẳng định sự cần thiết của hai dự thảo Nghị quyết liên quan đến việc khai thác và sử dụng đất bãi sông, bãi nổi trên địa bàn thành phố. Các dự thảo này không chỉ đáp ứng yêu cầu của Luật Thủ đô mà còn phù hợp với các luật chuyên ngành khác như Luật Đê điều, mở ra hướng đi mới cho việc quản lý và sử dụng hiệu quả quỹ đất đặc thù này.
Chủ tịch Nguyễn Lan Hương nhấn mạnh sự cần thiết phải đảm bảo hành lang thoát lũ, định hướng phát triển công nghệ cao cho thành phố, cũng như tính công khai, minh bạch trong quá trình thực thi chính sách khi Nghị quyết được ban hành.
Nền tảng quản lý đất đai hiệu quả
Việc ban hành Nghị quyết về quản lý, sử dụng quỹ đất bãi bồi, bãi nổi ven sông là hết sức cần thiết đối với các thành phố lớn như Hà Nội. Điều này được nhấn mạnh bởi GS.TS. Nguyễn Kim Chung từ Học viện Nông nghiệp Việt Nam, người cho rằng đây là yếu tố then chốt để thúc đẩy kinh tế tư nhân và kinh tế tập thể. Khi đưa nguồn tài nguyên đất này vào khai thác và quản lý một cách hiệu quả, chúng ta có thể tạo ra những đóng góp đáng kể hơn cho xã hội và đất nước.
Cùng quan điểm này, TS. Đinh Hạnh - Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Kinh tế, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. Hà Nội khẳng định tầm quan trọng của nghị quyết trong việc giải quyết những bất cập tồn tại. Hà Nội sở hữu một lượng lớn diện tích bãi nổi, bãi sông nằm trong khu vực có đê, và việc có một nghị quyết rõ ràng sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực.
Theo TS. Đinh Hạnh, nghị quyết sẽ khắc phục những hạn chế trước đây bằng cách quy định chi tiết và cụ thể về cấu trúc của công trình được cấp phép. Ví dụ, nghị quyết cần nêu rõ tổng diện tích cần thiết, chiều cao công trình, cùng với các quy định chặt chẽ hơn để đảm bảo rằng các cấp có thẩm quyền sẽ thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. Điều này sẽ tạo cơ sở pháp lý vững chắc, giúp khai thác tiềm năng đất bãi bồi một cách bền vững và hiệu quả.
Kiến trúc sư Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam cho rằng, việc ban hành nghị quyết về đất bãi sông là bước cụ thể hóa các chủ trương, định hướng đã được thảo luận trong nhiều năm qua. Chúng ta cần thay đổi tư duy tiếp cận về khai thác đất bãi sông. Đây không chỉ là việc tuân thủ quy định của Luật Thủ đô mà còn là cơ hội vàng để khơi dậy tiềm năng kinh tế - sinh thái to lớn của các dòng sông.
Theo bà Hương, Dự thảo Nghị quyết kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025) là một bước đi cần thiết và đúng đắn theo quy định pháp luật. Đây không chỉ là việc cụ thể hóa các quy định mà còn là nền móng vững chắc để thành phố xây dựng các kế hoạch sử dụng đất tiếp theo, đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai. Mục tiêu cao nhất mà các dự thảo Nghị quyết hướng tới là tăng cường nguồn lực đất đai, góp phần xây dựng Hà Nội trở thành một đô thị xanh, văn hiến, văn minh và hiện đại.
Bà Nguyễn Lan Hương chia sẻ, kế hoạch sử dụng đất được xây dựng chặt chẽ sẽ giúp thành phố kiểm soát hiệu quả việc sử dụng đất, từ đó nâng cao năng lực quản lý nhà nước về đất đai. Đặc biệt, việc cập nhật định kỳ tình hình sử dụng đất hàng năm vào kế hoạch 5 năm sẽ giúp việc quản lý trở nên minh bạch và sát thực tế hơn, tránh lãng phí và sai phạm.