Không cần khẩu trang nếu tiêm đủ vaccine - CDC Mỹ sai lầm?
Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) Mỹ ngày 13/5 ra khuyến cáo mới rằng, những người được tiêm ngừa Covid-19 đầy đủ có thể không cần đeo khẩu trang, trừ khi ở trong các cơ sở chăm sóc sức khỏe, trên phương tiện giao thông công cộng hoặc ở những khu vực quy định cần khẩu trang. Động thái được Nhà Trắng nhanh chóng hưởng ứng, tuy nhiên lại đang gây nhiều lo ngại và rắc rối với người dân nước này.
Tại Mỹ, đeo khẩu trang từ lâu đã trở thành một trong những hành động được chính trị hóa nhất trong đại dịch.
Cựu Tổng thống Donald Trump đã cố gắn kết việc không đeo khẩu trang với quyền tự do cá nhân, trong khi Tổng thống đương nhiệm Joe Biden mới đây đã "ăn mừng" thành công của chương trình tiêm chủng ngừa Covid-19 bằng cách không đeo khẩu trang trong buổi họp báo tại Nhà Trắng - diễn ra ngay sau khi CDC Mỹ phát hướng dẫn mới nhất.
Hiện tại, khi các trường hợp nhiễm virus mới và số ca tử vong giảm xuống mức chưa từng thấy tại Mỹ kể từ mùa hè năm ngoái, cuộc tranh luận về khẩu trang ở nước này cũng đã chuyển hướng từ việc "đeo hay không" sang các rắc rối và lo ngại khi tháo chúng.
Thực tế, sau khuyến cáo mới của CDC, đã xuất hiện sự không nhất quán trong các quy tắc và thực hiện được áp dụng với các cửa hiệu, nhà hàng và các sự kiện thể thao tại Mỹ - ngay cả trong cùng một khu vực.
Chẳng hạn, trong cùng một TP, các siêu thị như Walmart, Trader Joe's hay Costco ở Mỹ được thông báo sẽ áp dụng hướng dẫn của CDC, trong khi Home Depot nhấn mạnh yêu cầu khách hàng và nhân viên của mình luôn đeo khẩu trang ngay cả khi họ đã được tiêm phòng.
Tại Quận Cam, California, phần lớn các cửa hiệu và nhà hàng vẫn treo biển yêu cầu đeo khẩu trang. Trong khi tại các câu lạc bộ đêm và quán bar ở New Orleans, hầu hết chỉ còn nhân viên đeo khẩu trang, và việc tuân thủ giãn cách xã hội được nới lỏng hoàn toàn so với TP này chỉ một tuần trước.
Ở thủ đô Washington - TP tại Mỹ được đánh giá là đã quen với việc đeo khẩu trang hơn cả, những người chạy bộ và đi dạo chiều Chủ nhật vừa qua đã không còn đeo khẩu trang, nhưng vẫn cầm chúng trên tay.
CNN phản ánh, một số người dân New York đã được tiêm phòng nhanh chóng tận hưởng lần đầu tiên đạp xe mà không cần đeo khẩu trang sau nhiều tháng. Trong khi một phụ nữ đã quát một người qua đường ở Brooklyn phải đeo khẩu trang vào vì "không thể tin tưởng bất cứ ai".
Hướng dẫn mới của CDC rõ ràng là cơ hội cho những người chưa tiêm vaccine thiếu ý thức có thể phớt lờ các biện pháp phòng ngừa, khiến bản thân và những người chưa được chủng ngừa có nguy cơ nhiễm bệnh.
Vấn đề này được cho là rất đáng lo ngại với các bậc cha mẹ có con còn quá nhỏ để được tiêm chủng nhưng có khả năng tiếp xúc với virus nhiều hơn ở những nơi như siêu thị khi khẩu trang được bỏ qua. Điều này cũng đúng đối với những người dễ bị tổn thương hệ thống miễn dịch vì các bệnh cá nhân vốn có.
Trước lo ngại và thực tế đang diễn ra, các quan chức cấp cao của CDC Mỹ hôm 16/5 nhất quyết bảo vệ hướng dẫn mới - được cho là "dựa trên khoa học", mặc dù thừa nhận rằng điều này có thể gây ra một số sự bất mãn trong cộng đồng.
"Đây là bước đầu tiên, là một khuyến cáo cơ bản", Giám đốc CDC, Tiến sĩ Rochelle Walensky cho biết, "hãy nghĩ đến việc mở cửa trở lại trong tương lai. Vì vậy chúng tôi cần thiết lập nền tảng này, dựa trên khoa học, để đảm bảo mọi người hiểu những khuyến cáo hành vi trong thời gian tới".
Bà Walensky cũng kêu gọi mọi người đưa ra quyết định có trách nhiệm đối với sức khỏe của bản thân và phúc lợi của người khác: "Điều chúng tôi thực sự yêu cầu là mọi người phải trung thực với chính mình. Bạn được bảo vệ nếu bạn được tiêm chủng, bạn sẽ không được bảo vệ nếu bạn không được tiêm chủng", Giám đốc CDC Mỹ nói.
Tiến sĩ Anthony Fauci, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm hàng đầu của Chính phủ Mỹ, cho rằng, hướng dẫn mới của CDC là kết quả của khoa học, cho thấy vaccine cung cấp mức độ bảo vệ cao, có hiệu quả chống lại các biến thể. Tuy nhiên, ông cho rằng chính sự bất ngờ của CDC và cả sự hưởng ứng nhanh chóng của Tổng thống Biden đã khiến quốc gia không kịp chuẩn bị, trở nên bối rối trong các quyết định thực hiện.
Trong khi cây bút chuyên về y tế của CNN, Tiến sĩ Sanjay Gupta thì cho rằng CDC Mỹ đã mắc "sai lầm nghiêm trọng", khi bất ngờ đảo ngược một biện pháp bảo vệ cơ bản nhất nhưng có thể gây nên các tác động đáng kể.
Gupta cho biết thêm, chỉ vài ngày trước khi khuyến cáo mới được đưa ra, các lãnh đạo cấp cao của CDC đã nói với ông rằng việc đeo khẩu trang ở các không gian trong nhà có thể sẽ là quy định cuối cùng được dỡ bỏ, bởi "nó rất hiệu quả và không hề khó thực hiện trong hầu hết mọi trường hợp - chỉ là đeo khẩu trang lên mặt mà thôi".