Không có chuyện sông Tô Lịch tái ô nhiễm

Nước sông Tô Lịch đoạn cầu cót vẫn trong xanh, chụp chiều 5-9. Ảnh: Đức Duy

Nỗ lực đồng bộ, kết quả rõ ràng

- Dư luận gần đây xôn xao trước thông tin sông Tô Lịch ô nhiễm trở lại sau ngày 2-9. Ông đánh giá thế nào về nhận định này?

- Tôi khẳng định, không có chuyện sông Tô Lịch tái ô nhiễm. Đến ngày 15-8, toàn bộ 245 họng xả thải dọc sông đã được thu gom triệt để đưa về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá. Đây là mốc quan trọng, vì trước kia nước thải sinh hoạt xả thẳng ra sông, còn nay tất cả đã được xử lý trước khi trả về môi trường.

Hiện Nhà máy Yên Xá vận hành thử nghiệm với công suất khoảng 200.000 m³/ngày đêm, đủ năng lực xử lý toàn bộ nước thải lưu vực Tô Lịch. Nhờ đó, chất lượng nước sông đã cải thiện rõ rệt. Nhiều đoạn, người dân có thể nhìn thấy đáy - điều mà nhiều năm trước không hề có.

- Vậy, nguyên nhân vì sao lại xuất hiện hình ảnh nước đen cục bộ ở một số đoạn sông, dẫn đến có ý kiến cho rằng sông “bốc mùi trở lại”?

- Sau ngày 3-9, thành phố tạm dừng dẫn nước từ hồ Tây về sông Tô Lịch để ưu tiên thoát nước mùa mưa. Trong lúc này, ở một số khu vực đang thi công, như đoạn Ngã Tư Sở có hiện tượng dẫn dòng tạm, khiến nước có màu đen hơn. Tuy nhiên, đây là hiện tượng cục bộ, ngắn hạn, không phản ánh tình trạng toàn sông. Đặc biệt, trong tháng 9, khi hoàn thành hạng mục, hiện tượng này sẽ chấm dứt.

Quyết tâm hồi sinh dòng sông lịch sử

Nhiều khu vực, nước sông trong xanh nhìn thấy cả đáy. Ảnh: Đức Duy

- Ngoài việc thu gom nước thải, tiến độ các hạng mục khác trên sông Tô Lịch hiện nay ra sao, thưa ông?

- Chúng tôi đã hoàn thành 19 vị trí chỉnh trang hai bên bờ sông, từ Cầu Giấy đến cầu Hòa Mục. Ba hạng mục quan trọng còn lại, gồm xây dựng đập dâng, dẫn nước sau xử lý từ Nhà máy Yên Xá bổ cập cho sông và tuyến ống dẫn từ hồ Tây đều đã đạt hơn 95% khối lượng. Do ảnh hưởng bão và phục vụ Đại lễ A80, nên phải dừng thi công gần 3 tuần, nhưng hiện nay tiến độ được đẩy rất nhanh. Cụ thể, trước ngày 10-9, sẽ dẫn nước từ hồ Tây về sông Tô Lịch; trước ngày 20-9, chúng tôi hoàn thành đập dâng và bổ cập nước sau xử lý từ Nhà máy Yên Xá với lưu lượng ban đầu 200.000 m³/ngày đêm, sau đó nâng lên 270.000 m³/ngày đêm theo thiết kế.

- Có ý kiến lo ngại rằng khi dừng bổ cập nước hồ Tây, mực nước sông xuống thấp, dễ dẫn đến ô nhiễm. Ông giải thích thế nào?

- Hiện sông Tô Lịch duy trì mực nước khoảng +3,0m nhờ vận hành cửa phai tại Cầu Quang. Đây là giải pháp chủ động, vừa bảo đảm thoát nước đô thị, vừa giữ mực nước nền để sông không cạn trơ đáy như trước kia. Như vậy, không có nguy cơ ô nhiễm lan rộng như một số thông tin nêu.

- Người dân sống hai bên bờ sông phản ánh thế nào về những thay đổi trên sông Tô Lịch, thưa ông?

- Theo tìm hiểu của chúng tôi và các cơ quan báo chí phản ánh, đa số bà con rất phấn khởi. Chúng tôi trực tiếp ghi nhận nhiều ý kiến cho rằng, mùi hôi đã giảm đáng kể, cảnh quan sạch đẹp hơn. Có hộ dân chia sẻ “lần đầu tiên thấy nước sông có thể nhìn thấy đáy”. Đây là minh chứng rõ nhất, khách quan nhất cho hiệu quả dự án.

- Theo ông, thông tin sai lệch về “sông tái ô nhiễm” gây tác động thế nào đến công tác triển khai của đơn vị trong thời gian tới?

- Thông tin thiếu kiểm chứng, không chỉ làm dư luận hoang mang, mà còn ảnh hưởng tới uy tín của thành phố, phủ nhận nỗ lực của hàng nghìn cán bộ, công nhân đã ngày đêm làm việc. Chúng tôi mong báo chí phản ánh trung thực, chính xác để người dân có cái nhìn đúng, đồng thời lan tỏa tinh thần chung tay bảo vệ, hồi sinh sông Tô Lịch.

Dòng sông Tô Lịch dần hồi sinh. Ảnh: Đức Duy

- Thành phố Hà Nội kỳ vọng gì khi hoàn thành toàn bộ dự án cải tạo, bổ cập nước sông Tô Lịch, thưa ông?

- Mục tiêu là biến sông Tô Lịch thành dòng sông xanh - sạch - đẹp, giàu giá trị sinh thái và văn hóa. Không chỉ xử lý triệt để ô nhiễm, dự án còn mở ra không gian công cộng, tạo điểm nhấn cảnh quan cho Thủ đô. Đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng mà Thành ủy, UBND thành phố cam kết trước trung ương và nhân dân.

Từ những thông tin chính thống, có thể khẳng định, việc nói sông Tô Lịch “tái ô nhiễm” sau ngày 2-9 là sai sự thật. Thực tế, dòng sông đã và đang thay đổi từng ngày nhờ các giải pháp đồng bộ, sự chỉ đạo quyết liệt của Thành ủy, sự vào cuộc của các sở, ngành và quyết tâm của đội ngũ thi công.

Hồi sinh Tô Lịch không chỉ là dự án xử lý môi trường, mà còn là một hành động văn hóa, trách nhiệm lịch sử với Thủ đô ngàn năm văn hiến. Những thông tin sai lệch cần được phản biện mạnh mẽ, để niềm tin của người dân đặt đúng chỗ, vào sự quyết tâm của Hà Nội trong việc làm sống lại dòng sông biểu tượng của mình.

- Trân trọng cảm ơn ông!

Đức Duy thực hiện