'Không còn khái niệm thu hồi đất làm đường thì giá rẻ hơn làm thương mại, dịch vụ'

Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà

Ngày 3/11, thảo luận tại tổ về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã phát biểu làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu để hoàn thiện dự thảo Luật.

Về vấn đề liên quan đến Điều 86 quy định việc thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, theo Bộ trưởng, nếu cụ thể hóa được, lượng hóa được thành các tiêu chí thu hồi đất thì rất tốt.

Theo ông Hà, việc phân biệt các dự án vì mục đích quốc phòng, an ninh và các dự án liên quan đến xây dựng các công trình công cộng thì dễ nhưng các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng là vấn đề khó.

"Lần này, sửa luật, một mặt đã đưa ra các nhóm tiêu chí, mặt khác cũng phải đưa ra danh mục. Đúng là lượng hóa được tiêu chí, điều kiện thì không có gì phải bàn thêm, nhưng cho đến giờ phút này, phải nói là các cơ quan bên lập pháp và hành pháp cũng chưa có được phương án tốt hơn", Bộ trưởng Trần Hồng Hà phân tích.

"Không còn khái niệm Nhà nước thu hồi đất vì mục tiêu quốc phòng, an ninh và làm đường thì giá thu hồi rẻ hơn đối với đất đai làm thương mại, dịch vụ của doanh nghiệp. Chúng tôi muốn tất cả trên một mặt bằng về chính sách. Luật lần này mong muốn và cố gắng làm như vậy", Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định.

Để làm được điều đó, ông Hà cho biết, Nhà nước sẽ trực tiếp điều tiết địa tô chênh lệch do Nhà nước điều chỉnh mục đích, xây dựng hạ tầng và Nhà nước phải hài hòa được các lợi ích này cho địa phương này với địa phương khác, giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người sử dụng đất cũng như bảo đảm công bằng cho các đối tượng khác.

Về phía Bộ Tài nguyên - Môi trường, Bộ trưởng khẳng định quan điểm là chỉ thu hồi khi dự án chứng minh được đó là dự án công, những dự án an ninh, quốc phòng, dự án kinh tế xã hội nhưng mang lại lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng.

"Vấn đề quan trọng nhất là bằng cách nào chứng minh được dự án đó mang lại lợi ích quốc gia, công cộng. Việc này chúng tôi xác định để người dân trực tiếp bị thu hồi đất nêu ý kiến việc có tạo ra lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, có tạo ra khoảng cách giàu nghèo , bất ổn xã hội hay không", Bộ trưởng thông tin.

Về giá đất, ông Trần Hồng Hà khẳng định các phương pháp xác định giá đất chưa bao giờ sai, đây là thông lệ thế giới.

Bộ trưởng cũng nhắc tới vấn đề xác định giá theo thị trường. Theo ông Hà, trước đây, với việc Nhà nước giao đất, không qua đấu thầu, đấu giá, chủ yếu là giao đất và định giá theo khung, theo bảng là bất cập lớn. Và việc tính toán thu thuế trên hợp đồng làm cho người dân không bao giờ khai thật giá trị mua bán thật.

Vì vậy, ông Hà cho hay, trong vấn đề này, phương pháp được lựa chọn là phương pháp định giá theo "vùng giá trị, xác định thửa đất chuẩn". Trên thế giới cũng đã thực hiện được phương pháp này khi có bản đồ địa chính số và thiết lập được mạng lưới, thiết lập được thông tin về giá đất hàng ngày và chuẩn.

Do đó, trong luật này đã chế định, trách nhiệm của người dân, quy định về cách thức giao dịch, dữ liệu về Nhà nước giao đất theo thị trường, việc đấu thầu, đấu giá… Theo ông Hà, quá trình hoàn thành cơ sở dữ liệu đất đai để người dân có thể tự xác định được giá đất mất khoảng 5 năm.

"Điều quan trọng nhất là giá đất không được mang tính chủ quan và mọi phương pháp làm phải có thống kê, toán học, độc lập với những người định giá. Còn lại, chúng ta vẫn cần có hội đồng, có cơ quan tư vấn nhưng tất cả những vấn đề này đều phải có phần mềm do Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng với các chuyên gia định giá sẽ đưa ra.

Giá phổ quát trên thị trường không phải là giá do ý chí chủ quan chúng ta đưa ra mà giá thị trường có nghĩa là toàn bộ hệ thống thu thập được trên các thửa đất chuẩn và ở các vùng giá trị mà chúng ta sẽ xác định", Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

Ông Hà cho rằng, chúng ta hoàn toàn có thể quy đổi và thông qua phương pháp thống kê để tìm được giá trị, thể hiện tính ổn định tương đối của thị trường. Thực tế, không thể có một giá thị trường duy nhất.

Kiều Chinh