Không ngừng phát triển, khẳng định vai trò trụ cột của nền tài chính quốc gia

Khu di tích lịch sử Nha Ngân khố quốc gia (xã Tứ Quận, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang). Ảnh tư liệu

Từ Nha Ngân khố trong kháng chiến…

Sau thắng lợi vẻ vang của Cách mạng Tháng 8, Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của chính quyền cách mạng là phải từng bước xây dựng nền tài chính và tiền tệ độc lập, tự chủ, là công cụ quan trọng để xây dựng và bảo vệ đất nước. Nhằm giúp Chính phủ giải quyết các nhiệm vụ cấp bách về tài chính và tiền tệ trong những ngày đầu của chính quyền cách mạng non trẻ, ngày 29/5/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 75/SL cho phép thành lập Nha Ngân khố Quốc gia trực thuộc Bộ Tài chính.

5 năm đầu của nền dân chủ nhân dân (1946-1951), Nha Ngân khố đã hoàn thành trọng trách Chính phủ giao phó, đặc biệt đã giúp Chính phủ xây dựng một chế độ tiền tệ độc lập, tự chủ, thông qua việc phát hành đồng tiền tài chính, lưu hành trong cả nước từ cuối năm 1946 và các loại tín phiếu để giải quyết nhu cầu chi tiêu của cán bộ và nhân dân ở các vùng mới giải phóng; tham gia tổ chức phát hành một số đợt công trái và công phiếu kháng chiến ghi thu bằng tiền và bằng thóc trong các năm 1946, 1948 và 1950 nhằm huy động sự đóng góp trong nhân dân để phục vụ nhu cầu sản xuất và chiến đấu.

Nhận nhiều phần thưởng, danh hiệu cao quý

Trong suốt chặng đường phát triển từ khi tái thành lập đến nay của KBNN đã ghi nhận những đóng góp của tập thể các thế hệ công chức KBNN vào sự phát triển của ngành Tài chính nói riêng và góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung. Nhiều phần thưởng, danh hiệu cao quý đã được trao tặng cho tập thể, cá nhân trong toàn hệ thống như: Huân chương Hồ Chí Minh; Huân chương Độc lập hạng Nhất, Nhì, Ba; Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới; Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba; Cờ thi đua của chính phủ; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ…

Do yêu cầu của cuộc kháng chiến, một mặt nhằm động viên mọi nguồn lực tài chính, ổn định nghĩa vụ đóng góp của nhân dân, đồng thời cụ thể hóa chức năng và nhiệm vụ của cơ quan quản lý Quỹ ngân sách nhà nước, năm 1951, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 107/QĐ-TTg thành lập Kho bạc Nhà nước (KBNN) do Bộ Tài chính quản trị đặt trong Ngân hàng Quốc gia Việt Nam, với nhiệm vụ chủ yếu là quản lý thu chi quỹ ngân sách nhà nước (NSNN) và các khoản thu của tài chính quốc gia.

Trong thời gian hoạt động này, KBNN đã hoàn thành nhiệm vụ vẻ vang của mình, đó là: tích cực đấu tranh với địch trên mặt trận tài chính - tiền tệ; từng bước xây dựng và củng cố chế độ tiền tệ độc lập, tự chủ.

Từ khi Đảng và Nhà nước thực hiện công cuộc đổi mới, nhiều yêu cầu cải cách được đặt ra với công tác quản lý tài chính ngân sách tiền tệ. Do đó, việc tách chức năng quản lý nhà nước, kinh doanh tiền tệ của hệ thống ngân hàng với chức năng quản lý và điều hành NSNN, hình thành một cơ quan quản lý quỹ NSNN trực thuộc Bộ Tài chính là hết sức cần thiết. Vì vậy, năm 1990, Hội đồng Bộ trưởng đã có Quyết định số 07/HĐBT chuyển KBNN trở về Bộ Tài chính quản lý.

… đến mục tiêu kho bạc số

Kể từ năm 1990 đến nay, bằng sự phấn đấu nỗ lực của các thế hệ cán bộ công chức, hệ thống KBNN đã có những bước phát triển nhanh, toàn diện và bền vững; khẳng định là một công cụ quan trọng không thể thiếu trong bộ máy hành chính công quyền của nhà nước, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về quỹ NSNN, các quỹ tài chính của nhà nước, huy động vốn cho NSNN, cho đầu tư phát triển và là đầu mối duy nhất thực hiện nhiệm vụ tổ chức công tác kế toán NSNN.

Với mục tiêu lấy khách hàng làm trọng tâm phục vụ, từ năm 2017 tới nay, KBNN đã chú trọng đến việc đẩy mạnh cải cách hành chính. Cải cách đầu tiên phải kể đến đó là KBNN triển khai Dự án Hiện đại hóa quy trình thu nộp NSNN giữa cơ quan Thuế - Hải quan - KBNN - Tài chính giúp đưa nhanh nguồn thu về cho NSNN.

Đặc biệt với việc thực hiện thành công dự án này đã giúp giảm nhân lực nhập thông tin và thống nhất thông tin; đáp ứng xu hướng hiện đại hóa công tác quản lý tài chính quốc gia và xây dựng chính phủ điện tử, cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, tạo tiền đề triển khai ủy nhiệm thu ngân sách qua ngân hàng.

Tháng 2/2018, KBNN triển khai diện rộng dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) trong toàn hệ thống đã góp phần công khai, minh bạch trong quá trình giao dịch giữa đơn vị sử dụng ngân sách với kho bạc, đồng thời tạo sự hài lòng cho khách hàng khi tiết kiệm được rất nhiều thời gian và chi phí trong giao dịch. Đây chính là dấu mốc quan trọng để KBNN trở thành kho bạc điện tử vào năm 2020 như mục tiêu của Chiến lược Phát triển KBNN đến năm 2020 đề ra.

Công chức KBNN Đắk Nông đang thực hiện đối chiếu, rà soát số liệu thanh toán vốn ngân sách với đơn vị giao dịch. Ảnh: Đắk Nông

Hiện KBNN đang tích cực triển khai chương trình hành động thực hiện Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước đến năm 2030, đặt nền móng cho việc hình thành kho bạc số vào năm 2030. Theo đó, toàn hệ thống KBNN đang tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động nghiệp vụ và quản trị nội bộ.

Ông Trần Quân - Tổng giám đốc KBNN, cho biết đến nay, toàn hệ thống đã tiếp nhận, giải quyết kịp thời 100% yêu cầu hỗ trợ cho các đơn vị có quan hệ giao dịch với Kho bạc, tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi để các đơn vị tác nghiệp nhanh chóng trên các ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT); tiếp tục vận hành hệ thống dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) hoạt động ổn định, thông suốt; nâng cấp DVCTT bằng việc bổ sung cổng trao đổi dữ liệu qua internet với các nhà cung cấp dịch vụ điện, nước, viễn thông; hoàn thành dịch vụ thanh toán, chi trả cá nhân qua tài khoản tại ngân hàng thương mại của đơn vị giao dịch tham gia DVCTT…

Trải qua những thăng trầm và dấu ấn đáng nhớ trong hành trình hình thành và phát triển từ năm 1946 đến nay, KBNN đang tiếp tục khẳng định là một trong những trụ cột vững chắc của nền tài chính quốc gia.

Kỷ niệm ngày Truyền thống KBNN 29/5, đây là dịp để đội ngũ cán bộ KBNN của các thế hệ trước và cán bộ công chức KBNN hôm nay có quyền tự hào về những gì đã làm được và là tấm gương cho thế hệ mai sau tiếp tục kế thừa và phát huy truyền thống của ngành KBNN, mãi xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng và Nhà nước.

Nối tiếp với truyền thống đoàn kết riêng có của hệ thống KBNN, đội ngũ cán bộ, công chức toàn hệ thống KBNN đã và đang quyết tâm đoàn kết một ý chí, vượt lên mọi khó khăn, khơi dậy mọi tiềm năng, nguồn lực, chung sức, chung lòng vì mục tiêu xây dựng kho bạc hiện đại, hoạt động an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững, xứng đáng là người giữ tay hòm chìa khóa quốc gia vững vàng bước tiếp một chặng đường mới hứa hẹn nhiều thử thách và nhiều thành công.

Chuyển đổi số đáp ứng yêu cầu quản lý tài chính quốc gia

Nỗ lực chuyển đổi số hướng tới kho bạc số, hệ thống KBNN đã thực hiện thành công Chiến lược Phát triển KBNN đến năm 2020 và đã trở thành kho bạc điện tử. Hiện toàn hệ thống đang nỗ lực thực hiện chuyển đổi số để tiến tới kho bạc số vào năm 2030 như Chiến lược Phát triển KBNN đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 455/QĐ -TTg ngày 13/4/2022. Chiến lược đã đưa ra mục tiêu cụ thể, đến năm 2025, KBNN vận hành dựa trên dữ liệu số và hoàn thành nền tảng kho bạc số; đến năm 2030, hoàn thành xây dựng kho bạc số, đáp ứng yêu cầu quản lý tài chính quốc gia và nâng cao chất lượng phục vụ...

Vân Hà