Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu ở Đồng Nai
Đồng Nai được biết đến là tỉnh có công nghiệp phát triển, là nơi ra đời khu công nghiệp đầu tiên của Việt Nam (Biên Hòa 1). Đồng Nai cũng là tỉnh có diện tích rộng, dân số đông với tỷ trọng người dân sống ở nông thôn khá lớn.
Với đặc điểm trên, Đồng Nai đã tập trung nguồn lực rất lớn để đầu tư làm thay đổi bộ mặt nông thôn, cải thiện và nâng cao đời sống người dân và là tỉnh đầu tiên trong cả nước được công nhận là tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới (NTM).
Hiện một số địa phương trong tỉnh đang đặt ra mục tiêu xây dựng NTM nâng cao trong giai đoạn từ nay đến năm 2025, đi kèm với đó là hình thành các khu dân cư (KDC) kiểu mẫu.
Những con số biết nói
Theo số liệu của Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai, tổng nguồn vốn huy động thực hiện chương trình NTM giai đoạn 2010-2019 hơn 376.931 tỷ đồng. Trong đó, vốn ngân sách nhà nước gần 41.918 tỷ đồng, chỉ chiếm 11,12%; ngân sách trung ương 646,28 tỷ đồng, chiếm 0,17%; ngân sách địa phương (tỉnh, huyện, xã) hơn 41.271 tỷ đồng; vốn vay tín dụng 226,11 tỷ đồng; nhân dân đóng góp 46.280 tỷ đồng (tỷ lệ 12,3%).
Chỉ tính riêng ở huyện Long Thành, trong giai đoạn 2015-2020 đã tập trung nguồn lực đầu tư rất lớn lên đến 1.807 tỷ đồng cho chương trình NTM, tập trung vào nâng cấp đường sá, trường học, cải tạo lưới điện, trạm xá, kênh thủy lợi.
Trong đó, riêng xã Long An đã được đầu tư 9 dự án với tổng nguồn vốn hơn 81 tỷ đồng như đường giao thông, trường học đạt chuẩn quốc gia để được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao trong năm 2020.
Đến nay, tỉnh đã có 133/133 xã (100%) đạt chuẩn NTM, trong đó có 31 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 11/11 (100%) đơn vị cấp huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM, về đích trước 2 năm so với mục tiêu kế hoạch ban đầu tỉnh đặt ra.
Nhờ đó, đã góp phần làm thay đổi hẳn diện mạo nông thôn, giúp cuộc sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng lên thấy rõ.
Đồng Nai cũng là một trong 4 tỉnh của cả nước được Trung ương chọn thực hiện thí điểm huyện NTM kiểu mẫu (huyện Xuân Lộc) theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững.
Xây dựng KDC kiểu mẫu
Về Vĩnh Cửu, một trong 2 huyện (cùng với Xuân Lộc) đi đầu trong phong trào xây dựng NTM của tỉnh Đồng Nai, chúng tôi cảm nhận được sự thay đổi kỳ diệu ở các xã của huyện.
Những con đường liên ấp, liên xã được trải nhựa khang trang tạo thuận lợi cho người dân đi lại và vận chuyển hàng hóa; những KDC với nhà cửa kiên cố, hai bên đường được trồng loại hoa vàng đang vào mùa trổ hoa. Trên một con đường ở ấp 5 - ấp được chọn xây dựng KDC kiểu mẫu - một con đường hoa được trang trí khá bắt mắt, với những chậu hoa đặt trong lốp xe sơn phết sáng màu được treo trên hàng rào những ngôi nhà, tạo nên một khung cảnh hiếm thấy mà người ta cứ nghĩ chỉ có ở xứ hoa Đà Lạt.
Hầu như tất cả nhà của người dân dù rộng hàng trăm mét vuông hay hàng ngàn mét vuông đều làm cổng xây ngay ngắn, được rào lưới B40 khá vuông vức.
Phó Chủ tịch UBND xã Bình Lợi, anh Lê Hoàng Long hướng dẫn chúng tôi thăm vườn bưởi của ông Bùi Văn Kịch, một trong những người tiên phong trong chuyển đổi từ cây lúa sang trồng bưởi hữu cơ.
Năm 2005, sau khi được tham quan, học tập ở Tiền Giang, ông đã mạnh dạn về thuê xe múc đào mương lên liếp chuyển đổi 4.000m2 đất trồng lúa 3 vụ năng suất thấp sang trồng bưởi. Thấy chất lượng bưởi ngon, hiệu quả gấp 5-6 lần trồng lúa, ông đã chuyển tiếp thêm 1ha đất sang trồng bưởi lá cam, dự kiến Tết Tân Sửu này tính giá bán bình quân 60.000 đồng/kg, gia đình ông sẽ thu về 1,2 tỷ đồng. Giờ quanh khu nhà ông thuộc ấp 5 có nhiều người trồng theo với diện tích trồng bưởi lên đến hơn 10ha.
Hiện cây bưởi cùng với cây lúa được xã xác định là 2 cây trồng chủ lực trong kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội nói chung và là điều kiện cần có để nâng cao thu nhập cho người dân trong quá trình xây dựng NTM nâng cao cũng như xây dựng các KDC kiểu mẫu ở xã.
Đi kèm với đó là các tiêu chí có tỷ lệ hộ dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 98%, tham gia mô hình tự quản về an ninh trật tự đạt trên 50%… Theo kế hoạch, xã sẽ tập trung hoàn thiện thêm các tiêu chí đối với KDC kiểu mẫu ở ấp 5, từ đó nhân rộng ra trên địa bàn toàn xã.
Ông Võ Văn Phi, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, nhận xét: Công tác tổ chức, triển khai thực hiện phong trào thi đua “cả nước chung sức xây dựng NTM” trên địa bàn tỉnh thời gian qua tương đối đồng bộ, rộng khắp với nhiều nội dung phù hợp, sát với thực tế. Tỉnh đã huy động được cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, đặc biệt nhận được sự đồng lòng chung sức của người dân trên địa bàn.
Điều này đã tạo được sự chuyển biến trong phát triển kinh tế-xã hội ở nông thôn, giúp đời sống vật chất - tinh thần của người dân được cải thiện rõ nét, với thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2019 đạt 55,61 triệu đồng/người/năm.