Kiến nghị làm rõ nhiều nội dung 'siêu' dự án vành đai 4 TP.HCM vốn 122.774,28 tỷ đồng

Ảnh minh họa.

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông báo số 326/TB - BTC về kết luận phiên họp Hội đồng thẩm định Nhà nước thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP.HCM.

Có khá nhiều nội dung mà Hội đồng thẩm định Nhà nước đề nghị UBND TP.HCM khẩn trương rà soát, giải trình và hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP.HCM.

Theo đó, Hội đồng thẩm định Nhà nước đề nghị UBND TP.HCM giải trình ý kiến của Bộ Xây dựng về việc điều chỉnh hướng tuyển của Dự án so với Quy hoạch chi tiết đường Vành đai 4 TP.HCM.

UBND TP.HCM cũng cần rà soát, chuẩn xác số liệu tính toán dự báo nhu cầu vận tải và làm rõ sự phù hợp trong việc lựa chọn quy mô giai đoạn 1, bổ sung tính toán thời điểm cần thiết phải đầu tư mở rộng; đồng thời, giải trình làm rõ cơ sở xác định số lượng, vị trí các nút giao bảo đảm phù hợp với các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật, các quy hoạch có liên quan và khả năng liên thông, kết nối với mạng lưới giao thông chính tại các điểm giao cắt của Dự án để đảm bảo lưu thông thông suốt, tránh ách tắc giao thông; bổ sung số lượng, quy mô các công trình cầu trên tuyến, cầu vượt ngang, hầm chui và các hạng mục công trình khác của Dự án.

Liên quan đến tổng mức đầu tư; khả năng bố trí vốn nhà nước, Hội đồng thẩm định Nhà nước đề nghị rà soát, thống nhất lại các số liệu, các chi phí trong tổng mức đầu tư đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật và thống nhất giữa các dự án thành phần; đồng thời, đề nghị sớm báo cáo HĐND các tỉnh, thành phố có văn bản cam kết bố trí vốn Ngân sách địa phương tham gia vào Dự án bảo đảm phù hợp với tiến độ Chính phủ trình Quốc hội.

Đối với các dự án thành phần, Hội đồng thẩm định Nhà nước đề nghị cơ quan lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi nghiên cứu, xem xét phương án phân chia Dự án thành phần của Dự án bảo đảm khả năng hoạt động độc lập.

Trong số này đó có Dự án thành phần 1- 5: Giải phóng mặt bằng đoạn qua huyện Nhà Bè, TP.HCM (dài 3,8 km) và Dự án thành phần 2-1 đầu tư xây dựng đường cao tốc đoạn qua tỉnh Đồng Nai (nút giao đầu nằm ở Dự án thành phần 2-2 đoạn qua tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu); đồng thời, giải trình làm rõ tỷ lệ vốn nhà nước (bao gồm cả phần chi phí giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng đường gom, đường song hành) tham gia vào từng dự án thành phần.

Về phương án tài chính, UBND TP.HCM cần thống nhất lại thời gian thực hiện dự án, bổ sung làm rõ thời gian hoàn vốn và thời hạn hợp đồng của dự án.

Được biết, tại Báo cáo sơ bộ kết quả thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP.HCM, Tổ chuyên gia thẩm định liên nganhf cho biết, theo Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án, nhóm Dự án thành phần 2 (gồm 5 dự án thành phần PPP) dự kiến đạt giá trị hiện tại ròng NPV>0.

Cụ thể, Dự án thành phần 2-1 (13,68 tỷ đồng), Dự án thành phần 2-2 (25,40 tỷ đồng), Dự án thành phần 2-3 (224,74 tỷ đồng), Dự án thành phần 2-4 (778,79 tỷ đồng), Dự án thành phần 2-5 (501,09 tỷ đồng) và thời gian hoàn vốn từ 19 năm 1 tháng đến 25 năm 1 tháng. Tuy nhiên, tỷ lệ lợi ích – chi phí (B/C) của các Dự án thành phần khá thấp, nhất là đối với Dự án thành phần 2-1 (1,01) và Dự án thành phần 2-2 (1,00 (thời gian hoàn vốn 25 năm 1 tháng)).

Vì vậy, Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành đề nghị UBND TP.HCM nghiên cứu kỹ nội dung này, đánh giá khả năng thu hồi vốn cho nhà đầu tư bảo đảm tính khả thi của Dự án.

Bên cạnh đó, theo Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án, thời gian hoàn vốn của Dự án thành phần 2-1 (19 năm 1 tháng), Dự án thành phần 2-2 (25 năm 1 tháng), Dự án thành phần 2-3 (21 năm 1 tháng), DAТР2-4 (20 năm), Dự án thành phần 2-5 (20 năm). Tuy nhiên, UBND TP.HCM chưa xác định thời hạn hợp đồng của các Dự án thành phần 2 nêu trên.

“Đề nghị UBND TP.HCM giải trình bổ sung, làm rõ việc tính toán thời gian hoàn vốn, dự kiến thời hạn hợp đồng của từng Dự án thành phần 2, trong đó, lưu ý việc xác định thời gian hoàn vốn với Dự án thành phần 2-2 là trên 25 năm, là khá dài, khó bảo đảm khả năng thu hút nhà đầu tư”, Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành lưu ý.

Về tỷ lệ vốn nhà nước tham gia Dự án, theo Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án sau giải trình, sơ bộ tổng mức đầu tư Dự án là 122.774,28 tỷ đồng, trong đó, vốn ngân sách nhà nước tham gia thực hiện Dự án là 69.665,22 tỷ đồng (chiếm khoảng 56,74% tổng mức đầu tư Dự án). Đối với các Dự án thành phần PPP: tỷ lệ tham gia của vốn nhà nước vào các Dự án thành phần lần lượt là 2-1, 2-2, 2-3, 2-4, 2-5 là 0%, 15%, 35%, 26% và 42%.

Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành cho rằng, việc đề xuất về tỷ lệ vốn nhà nước tham gia vào Dự án như nêu trên là có cơ sở, phù hợp với quy định tại khoản 2 và khoản 2a Điều 69 Luật PPP được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15.

Tuy nhiên, tại Tờ trình số 7515/TTr-UBND, UBND TP.HCM đề xuất các cơ chế, chính sách đặc biệt, trong đó, kiến nghị cấp có thầm quyền cho phép tỷ lệ vốn nhà nước tham gia vào Dự án trong tổng mức đầu tư Dự án và trong tổng mức đầu tư các Dự án thành phần không vượt quá 70%.

“Đề nghị UBND TP.HCM rà soát, thống nhất tý lệ vốn nhà nước tham gia vào Dự án nêu trong Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi và Tờ trình, bảo đảm phù hợp với quy định”, Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành đề xuất.

Trước đó, UBND TP.HCM đã có Tờ trình số 7515/TTR - UBND gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ Kế hoạch và Đầu tư (nay là Bộ Tài chính) hồ sơ Báo cáo Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP.HCM để xem xét thẩm định, trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư Dự án theo quy định.

Đây là công trình được đầu tư theo phương thức PPP, loại hợp đồng BOT, có sự tham gia của nguồn vốn Nhà nước (ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương), phần còn lại là nguồn vốn của Nhà đầu tư

Theo đó, Dự án có điểm đầu tuyến tại lý trình khoảng Km40+00 (lý trình đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu), xã Phú Mỹ, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; điểm cuối tuyến nối với đường trục Bắc - Nam tại khu vực cảng Hiệp Phước, huyện Nhà Bè, TP.HCM.

Tổng chiều dài Dự án theo đề xuất là 159,31 km, trong đó đoạn đi qua địa phận tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu dài 18,23 km; Đồng Nai dài 46,08 km); TP.HCM dài 16,7 km; Long An dài 78,3 km.

Sơ bộ tổng mức đầu tư giai đoạn phân kỳ đầu tư (giai đoạn 1) của Dự án khoảng 122.774,28 tỷ đồng. Trong đó, chi phí xây lắp và thiết bị là 56.742,46 tỷ đồng; chi phí quản lý dự án, tư vấn và chi phí khác là 6.809,06 tỷ đồng; chi phí dự phòng là 12.103,12 tỷ đồng; chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là 40.994,42 tỷ đồng.

Tổng mức đầu tư Dự án chưa bao gồm lãi vay là 116.649,14 tỷ đồng; tổng mức mức đầu tư bao gồm lãi vay là 122.774,28 tỷ đồng, trong đó bao gồm 53.109,07 tỷ đồng huy động từ vốn nhà đầu tư và vốn vay.

UBND TP.HCM dự kiến chuẩn bị Dự án từ năm 2024 đến năm 2025; lựa chọn nhà đầu tư trong năm 2025; thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định c: từ năm 2025, hoàn thành năm 2026; thi công xây dựng từ quý I, II/2026, hoàn thành năm 2028.

Anh Minh