Kinh doanh ăn uống thu hơn 688.000 tỷ đồng, ngành F&B sắp vào sóng tăng giá

Ngành kinh doanh ăn uống thoát đáy

Báo cáo thị trường Kinh doanh ẩm thực (F&B) tại Việt Nam năm 2024 của iPOS.vn công bố ngày 18/3, cho thấy đến hết năm 2024, số lượng cửa hàng F&B tại Việt Nam đạt 323.010 cửa hàng, tăng 1,8% so với cùng kỳ năm trước.

Theo đại diện iPOS.vn, trong khi nửa đầu năm 2024, có 30.000 cửa hàng F&B đóng cửa, người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, thì 6 tháng cuối năm ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực. Số cửa hàng đóng cửa giảm nhanh, các mô hình quán độc lập và chuỗi mới tiếp tục mở.

Dữ liệu này cũng cho thấy, ngành F&B đã vượt qua giai đoạn đáy ngay cuối năm 2024, dù quá trình hồi phục còn thận trọng và thị trường vẫn trong giai đoạn điều chỉnh sau thời kỳ khó khăn.

Ngành kinh doanh ăn uống thu hơn 688.000 tỷ đồng trong năm 2024. (Ảnh: HL)

Sự phục hồi tốt nửa cuối năm cũng giúp doanh thu ngành F&B năm 2024 đạt khoảng 688,8 nghìn tỷ đồng, tăng 16,6% so với năm 2023.

Theo ông Vũ Thanh Hùng - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần iPOS.vn, năm 2024 đánh dấu nhiều biến động đáng kể của thị trường F&B Việt Nam. Dù đối mặt với loạt khó khăn chung của thị trường khi sức mua giảm và giá nguyên vật liệu tăng cao, nhưng doanh thu toàn ngành vẫn tăng trưởng 2 con số. Thị trường đã có những dấu hiệu đáng mừng khi chi tiêu của thực khách ở mức khá.

Tuy nhiên, dù doanh thu chung của ngành tăng, nhưng theo khảo sát từ hơn 4.000 doanh nghiệp F&B cả nước, chỉ 25,5% doanh nghiệp có doanh thu ổn định so với cùng kỳ năm 2023, và 14,7% có mức tăng trưởng.

Ở chiều ngược lại, có 34,3% doanh nghiệp cho biết họ đang đối mặt với khó khăn trong kinh doanh. Trong đó, 14,3% giảm doanh thu nghiêm trọng (giảm trên 20% so với cùng kỳ năm trước), còn 20% có mức giảm nhẹ từ 5-20% nhưng vẫn duy trì được hoạt động.

Báo cáo cũng cho thấy người tiêu dùng đang ưu tiên những lựa chọn có chất lượng tốt với mức giá phải chăng. Có 52,3% người Việt hiện chỉ ưu tiên chi tiêu dưới 35.000 đồng cho mỗi món đồ uống. Tuy nhiên, thói quen mua đồ uống bên ngoài lại tăng trưởng mạnh so với năm 2023, với tỷ lệ người uống thường xuyên (3-4 lần/tuần) tăng mạnh từ 17,4% năm 2023 lên 32,8% năm 2024.

Các ông lớn được dự báo sẽ mở đầu làn sóng tăng giá trong năm 2025. (Ảnh: Lương Ý)

Năm 2024 cũng là thời điểm chứng kiến quá trình thanh lọc tự nhiên của thị trường. Nhiều cửa hàng độc lập kém hiệu quả buộc phải đóng cửa, do áp lực chi phí và sức mua suy giảm. Trong khi đó, các chuỗi lại thích nghi tốt hơn, nhờ tối ưu trong chiến lược vận hành và quản lý tài chính.

Doanh thu từ các chuỗi F&B tại Việt Nam năm qua cũng ghi nhận tốc độ tăng trưởng ấn tượng, tăng 21,5% so với năm 2023. Mô hình chuỗi đang dần gia tăng sức ảnh hưởng, khi thị phần doanh thu tăng tới 7,3% so với mức 5,2% của năm 2023.

Sắp có làn sóng tăng giá

Đơn vị nghiên cứu dự báo ngành F&B tại Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng tốt trong năm 2025, nhưng mức tăng sẽ thấp hơn năm 2024, chỉ khoảng 9,6%. Thị trường sẽ có thêm 10.000 cửa hàng F&B mới sắp mở, để đạt mốc 331.369 cửa hàng.

Đáng chú ý, dưới sức ép của giá nguyên vật liệu tăng cao, mặt bằng và lương cơ bản cũng tăng nên năm 2025 có thể chứng kiến một cuộc tăng giá sản phẩm, nhất là với các ông lớn trong ngành.

Gần 50% doanh nghiệp F&B cho biết họ dự kiến tăng giá sản phẩm trong năm 2025. Trong đó, nhóm doanh nghiệp có từ 6 cửa hàng trở lên có tỷ lệ muốn tăng giá trên 53%.

Khoảng 50% số doanh nghiệp còn lại quyết định giữ nguyên giá bán để giữ khách hàng, trong đó nhóm quán nhỏ lẻ khó tăng giá hơn, do phải đối mặt với việc giữ khách hàng và áp lực cạnh tranh từ các mô hình bình dân.

Ông Nguyễn Thái Bình, đồng sáng lập Học viện Concepts - VCS, cho rằng áp lực chi phí nguyên vật liệu sẽ chưa có dấu hiệu giảm trong ngắn hạn. Doanh nghiệp F&B phải có chiến lược linh hoạt hơn. Việc cân bằng giữa giá thành, lợi nhuận và sức mua của khách hàng sẽ trở thành bài toán sống còn trong năm 2025, khi thị trường ngày càng cạnh tranh khốc liệt.

"Theo tôi, việc tăng giá sản phẩm trong năm 2025 cần được cân nhắc kỹ lưỡng, do chi phí đầu vào tăng cao nhưng sức mua thị trường suy yếu. Tăng giá đột ngột có thể ảnh hưởng đến doanh số khi khách hàng ngày càng thận trọng trong chi tiêu.

Thay vì tăng giá, doanh nghiệp nên tối ưu chi phí, bằng cách đàm phán với nhà cung cấp, điều chỉnh công thức chế biến hoặc định lượng sản phẩm. Nếu cần thiết phải tăng giá, nên áp dụng chiến lược linh hoạt theo khu vực, nhóm khách hàng và kết hợp nâng cao giá trị sản phẩm nhằm duy trì sự hấp dẫn", ông Nguyễn Thái Bình lưu ý.

Hà Linh