Kinh doanh thuốc qua thương mại điện tử: Cần được luật hóa, kiểm soát chặt

Chiều 16-4, tại phiên họp thứ 32, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược.

Dự thảo Luật trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội lần này đề xuất sửa đổi, bổ sung 43 điều, trong đó sửa đổi 40 điều, bổ sung 3 điều, bãi bỏ 4 điểm và 2 khoản.

Một điểm mới đáng chú ý, dự thảo luật bổ sung quy định kinh doanh chuỗi nhà thuốc và kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh. Ảnh: NGHĨA ĐỨC

Thẩm tra sơ bộ, Thường trực Ủy ban Xã hội cho rằng việc “luật hóa” quy định kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử là cần thiết nhằm điều chỉnh vấn đề đã phát sinh trong thực tiễn và còn “khoảng trống pháp lý”.

Tuy nhiên, đánh giá đây là vấn đề mới, Thường trực Ủy ban Xã hội lưu ý dự thảo Luật cần quy định cụ thể hơn về nội dung này. Trong đó cần xác định rõ các loại thuốc nào được kinh doanh, các hình thức kinh doanh được thực hiện theo phương thức thương mại điện tử, đối tượng được tham gia mua/bán để tạo sự minh bạch của quy định.

Liên quan đến các loại thuốc được kinh doanh theo phương thức thương mại điện tử, Thường trực cơ quan thẩm tra cho hay đang có hai loại ý kiến khác nhau.

Ý kiến thứ nhất đề nghị quy định kinh doanh theo phương thức thương mại điện tử chỉ áp dụng với thuốc không kê đơn.

Ý kiến thứ hai đề nghị quy định áp dụng kinh doanh theo phương thức thương mại điện tử đối với cả thuốc không kê đơn và thuốc kê đơn, để bảo đảm đa dạng nguồn tiếp cận thuốc của người dân.

Đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Xã hội thống nhất loại ý kiến thứ nhất. “Thuốc là mặt hàng đặc thù, ảnh hưởng trực tiếp tới tính mạng, sức khỏe của người dân, trong khi thương mại điện tử là phương thức kinh doanh mới, cần thời gian kiểm nghiệm, đánh giá kỹ lưỡng hiệu quả chính sách” - Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nói và cho rằng chỉ nên mở từng bước.

Cạnh đó, bà Thúy Anh cho rằng cần nghiên cứu công cụ kiểm soát hiệu quả để bảo đảm việc mua, bán thuốc theo phương thức thương mại điện tử an toàn cho người sử dụng, đúng đối tượng, đúng mục đích, giá cả hợp lý và bảo mật thông tin người mua hàng…

Ngoài ra, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị rà soát quy định về thương mại điện tử để bảo đảm phù hợp với Luật Giao dịch điện tử.

Cần kiểm soát chặt, đánh giá tác động cụ thể

Cho ý kiến nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng doanh nghiệp dược phẩm có xu hướng mong muốn “nới” quy định kinh doanh thuốc trực tuyến để tạo thuận lợi trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Ảnh: NGHĨA ĐỨC

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội lưu ý thuốc là mặt hàng đặc biệt, liên quan đến sức khỏe, tính mạng người dân. Kinh doanh thuốc trực tuyến cũng là hình thức mới nên cần “kiểm soát rất chặt, đánh giá tác động cụ thể”.

Từ đó, ông Vương Đình Huệ đề nghị làm rõ việc cấp phép kinh doanh dược phẩm theo phương thức thương mại điện tử được áp dụng cho doanh nghiệp có chuỗi nhà thuốc hay chỉ cấp từng cơ sở đơn lẻ.

Ngoài ra, dự luật cần quy định chi tiết việc xử lý vi phạm, quy trình giao thuốc đến khách hàng, truy xuất nguồn gốc, pháp nhân chịu trách nhiệm khi xảy ra sự cố sử dụng thuốc.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị đánh giá mức độ kiểm soát của cơ quan quản lý Nhà nước, nghiên cứu kinh nghiệm các nước trên thế giới về vấn đề này.

“Làm sao tìm được điểm cân bằng nhất giữa sản xuất kinh doanh, lưu thông thuận lợi với đảm bảo minh bạch, an toàn cho người mua” - ông Vương Đình Huệ nói.

ĐỨC MINH