Kinh tế báo chí: cần có chiến lược toàn diện mang tầm quốc gia
Đây là nhận định của nhiều chuyên gia, lãnh đạo cơ quan báo chí khi nói về những nguy cơ cũng như cơ hội mà các tờ báo đang gặp phải trong thời đại kinh tế số.
Sáng 14/6 tại Hà Nội, Bộ TT&TT phối hợp với Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) tổ chức Hội thảo “Kinh tế báo chí truyền thông Việt Nam trong bối cảnh phát triển kinh tế số”. Sự kiện có sự tham gia của Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng, nhà báo Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, lãnh đạo các cơ quan báo chí, chuyên gia, nhà quản lý trong và ngoài nước.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng cho biết, trong giai đoạn 9 tháng đầu năm 2023, doanh thu của các báo, tạp chí trong nước đã giảm 10% so với cùng kỳ 2022. Hầu hết các đài truyền hình đều không khai thác được hết thời lượng quảng cáo trong một ngày trên kênh, chương trình theo quy định cho phép của Luật Quảng cáo.
Cũng theo Thứ trưởng, báo in, báo điện tử hay phát thanh, truyền hình hiện nay đều dựa khá nhiều vào nguồn thu quảng cáo. Có lúc, doanh thu này luôn chiếm trên 60%, thậm chí, đối với một số cơ quan báo chí là trên 90%. Tuy nhiên, các cơ quan báo chí đang phải đối mặt với nguy cơ sụt giảm doanh thu mạnh mẽ, trong bối cảnh các nền tảng mạng xã hội đã lấy đi khoảng 70% doanh thu của báo chí chính thống.
Không chỉ vậy, hiện tại các cơ quan báo chí đang gặp phải một số khó khăn, vướng mắc trong các quy định về cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Đặc biệt là cơ chế giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu sản xuất cung cấp dịch vụ công sử dụng ngân sách Nhà nước, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng nói.
Còn theo PGS.TS Bùi Chí Trung, Phó Viện trưởng Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông: Việc phát triển kinh tế báo chí truyền thông không chỉ cần nhìn từ một vài trường hợp cụ thể, từ riêng một lĩnh vực hay loại hình riêng biệt mà cần được nhìn nhận ở quy mô tổng thể, chiến lược và toàn diện của hệ thống báo chí quốc gia, gắn với bối cảnh phát triển kinh tế số mạnh mẽ hiện nay. Từ đó có bước phát triển đột phá nhằm thực hiện tốt vai trò, chức năng báo chí cách mạng, của hệ thống truyền thông Việt Nam chuyên nghiệp và nhân văn.
Bên cạnh phiên toàn thể với chủ đề "Nhận diện bức tranh kinh tế báo chí báo chí Việt Nam", Hội thảo còn có những phiên thảo luận chuyên đề đáng chú ý như: Đổi mới cơ chế quản lý để phát triển kinh tế báo chí truyền thông số; Bài toán kinh tế báo chí truyền thông Việt Nam, những gợi mở và kết nối ý tưởng ...
Thông qua các phiên thảo luận, giới chuyên gia, lãnh đạo cơ báo chí đã làm rõ những thành công, hạn chế, những vấn đề bất cập trong kinh tế báo chí tại Việt Nam. Những mô hình, ý tưởng, cơ chế phát triển kinh tế báo chí, đúc kết từ những bài học kinh nghiệm quốc tế và những bước tiến mới tại Việt Nam. Phân tích về những dự báo, vấn đề cần quan tâm chú trọng trong hoạt động kinh tế báo chí truyền thông trong bối cảnh phát triển kinh tế số trong thời gian tới.