'Kinh tế golf': Cú 'swing' mạnh mẽ của ngành du lịch thế giới

Golf là môn thể thao được giới thượng lưu ưa chuộng. Trong ảnh: Vinpearl Golf Nha Trang là sân golf nằm bên cạnh bờ biển đầu tiên của Việt Nam. (Nguồn: Sân golf Việt Nam)

Đã có nhiều quốc gia trên thế giới như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Pháp, Australia, Canada hay Anh phát triển mạnh mẽ “kinh tế golf” từ nhiều năm nay, góp phần không nhỏ vào tăng trưởng du lịch và đóng góp đáng kể cho nền kinh tế quốc gia.

Môn thể thao “quý tộc”

Golf từ lâu được biết đến là môn thể thao “quý tộc”, ra đời vào thế kỷ XV tại Scotland và thuộc loại hình thể thao ngoài trời. Mỗi sân golf thường có 9 hoặc 18 lỗ, được thiết kế theo địa hình và độ dài khác nhau, kết hợp cùng các chướng ngại vật như hố cát, hồ nước, đòi hỏi kỹ thuật và sự tính toán chiến lược từ người chơi.

Sân Southamptonm, New York, Mỹ. (Nguồn: Global Golf Travel)

So với nhiều môn thể thao khác, golf đòi hỏi chi phí rất cao. Chỉ riêng việc trang bị gậy, giày, quần áo chuyên dụng đã tốn kém, chưa kể đến phí thẻ hội viên, tiền thuê sân cỏ, caddie hay xe điện hỗ trợ. Chính vì vậy, golf chủ yếu dành cho nhóm người có điều kiện tài chính.

Dưới góc nhìn kinh tế, golf là một ngành dịch vụ cao cấp, tạo động lực tăng trưởng nhờ sự phát triển của du lịch golf, đồng thời mở ra nhiều việc làm và thu hút lượng chi tiêu lớn từ nhóm “người chơi”, vốn chủ yếu là du khách cao cấp.

Theo Golf Course Industry (2023), số người chơi golf toàn cầu đã tăng thêm 3,1 triệu người chỉ trong năm 2022. Ngoài Mỹ – quốc gia có số lượng golfer lớn nhất, các thị trường đáng chú ý khác gồm Nhật Bản (11,4 triệu), Hàn Quốc (8,7 triệu), Canada (6,3 triệu), Anh (4,2 triệu) và Đức (2,4 triệu).

Xét theo khu vực, châu Á dẫn đầu với 26,2 triệu người chơi golf, tiếp đến là châu Âu với 19,7 triệu người. Điều này cho thấy golf đang dần mở rộng ra ngoài phạm vi các nước phương Tây truyền thống, trở thành xu hướng toàn cầu.

Bên cạnh đó, mỗi sân golf là một không gian đặc thù, yêu cầu diện tích rộng, thiết kế phức tạp và phụ thuộc vào điều kiện địa lý. Ở châu Âu, đặc biệt là tại Anh và Ireland, các sân golf được xây dựng dựa trên cảnh quan tự nhiên, địa hình gồ ghề, gió mạnh và các hố cát sâu, tạo nên những câu chuyện gắn liền với lịch sử và văn hóa địa phương.

Ngành kinh tế tỷ USD

Hàn Quốc được xem như “kinh đô” thời trang golf toàn cầu. (Nguồn: golfnews)

Cho đến nay, golf không còn chỉ là một môn thể thao được ưa chuộng, mà đã phát triển thành một ngành công nghiệp du lịch đóng góp đáng kể vào kinh tế của nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước phát triển.

Theo Hiệp hội Golf Nhà nghề thế giới (PGA), 80% số sân golf tập trung tại 10 nền kinh tế lớn nhất thế giới. Đáng chú ý, thu nhập bình quân đầu người càng cao, số lượng sân golf tại các quốc gia đó càng nhiều.

Số liệu của Ngân hàng Thế giới công bố ngày 18/4/2024 cho thấy 5 quốc gia sở hữu nhiều sân golf nhất đều có mức GDP đầu người rất cao, gồm: Singapore (20 sân, 82.808 USD/người), Mỹ (16.752 sân, 76.330 USD/người), Australia (1.616 sân, 65.100 USD/người), Canada (2.633 sân, 55.522 USD/người) và Anh (3.172 sân, 46.125 USD/người).

Riêng tại Mỹ, số lượng sân golf vượt mốc 16.000, đưa nước này trở thành quốc gia có nhiều sân golf nhất thế giới. Ngành golf tại đây mang về hơn 102 tỷ USD doanh thu trực tiếp vào năm 2023, tăng 20% so với mức 84 tỷ USD năm 2016 (theo National Golf Foundation). Thu nhập này không chỉ đến từ sân golf và bán lẻ thiết bị, mà còn từ tổ chức các sự kiện quy mô lớn (như PGA Tour) và đầu tư hạ tầng liên quan.

Kinh doanh golf còn tạo ra tác động lan tỏa đáng kể đến nhiều ngành nghề khác như nhà hàng, khách sạn, dịch vụ vui chơi giải trí. Theo Liên minh Công nghiệp Golf Mỹ (2023), nếu tính cả trực tiếp và gián tiếp, lĩnh vực golf mang về cho kinh tế Mỹ khoảng 226,5 tỷ USD, tạo ra khoảng 2 triệu việc làm và đem lại mức thu nhập 55,6 tỷ USD mỗi năm.

Không chỉ ở Mỹ, tại Hàn Quốc, golf đã trở thành một phần quan trọng trong đời sống hiện đại. Theo Reuters, người Hàn Quốc chi khoảng 13 tỷ USD mỗi năm cho golf, tương đương khoảng 260 USD mỗi người.

Để giảm chi phí, người dân đã sáng tạo ra nhiều hình thức vui chơi mới như “golf ảo” – với 200.000 người chơi mỗi ngày. Ngoài ra, nhiều golfer Hàn Quốc lựa chọn ra nước ngoài chơi golf với chi phí rẻ hơn, và Việt Nam hiện là một trong những điểm đến được ưa chuộng nhất.

Golf cũng kéo theo sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp phụ trợ, trong đó có thời trang golf. Dù chưa có số liệu chính thức, song theo chia sẻ của các golfer toàn cầu, chi tiêu cho thời trang golf ước tính khoảng 9 tỷ USD mỗi năm, riêng Hàn Quốc chiếm tới 45%, giúp quốc gia này trở thành thủ đô thời trang golf thế giới.

Nhìn từ góc độ kinh tế, golf không chỉ góp phần tạo việc làm, thúc đẩy du lịch, dịch vụ, bất động sản, sản xuất và bán lẻ thiết bị, mà còn tạo ra dòng doanh thu ổn định từ du lịch golf.

Theo Hiệp hội Du lịch Mỹ (US Travel Association), riêng du lịch golf mang lại khoảng 25 tỷ USD mỗi năm cho kinh tế Mỹ. Khách du lịch golf thường lưu trú dài ngày, sử dụng các dịch vụ nhà hàng, khách sạn, vui chơi giải trí tại các khu nghỉ dưỡng, tạo sức bật cho lĩnh vực dịch vụ và khách sạn.

Hướng đi mới của Việt Nam

Du lịch golf là loại hình có khả năng thu hút đối tượng khách có chi tiêu cao, lưu trú dài ngày, mang lại nguồn thu tốt. (Ảnh: Tràng An)

Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế để phát triển “kinh tế golf”, nhờ quy mô dân số lớn, quỹ đất và lãnh thổ đa dạng, đặc biệt là tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng trong những năm gần đây.

Theo đánh giá của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Việt Nam có thể tiến gần nhóm 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới trong vài năm tới – một nền tảng vững chắc để thúc đẩy những lĩnh vực dịch vụ cao cấp như du lịch golf.

Dù đi sau nhiều quốc gia trong khu vực, Việt Nam đã nhanh chóng khẳng định vị thế trên bản đồ golf quốc tế. Chỉ trong thời gian ngắn, Việt Nam đã liên tiếp được vinh danh là “Điểm đến golf hàng đầu châu Á” từ năm 2017 đến 2024 và “Điểm đến golf tốt nhất thế giới” trong giai đoạn 2019-2021. Đây là lợi thế chiến lược, là cú hích quan trọng để Việt Nam thúc đẩy phát triển “kinh tế golf” hiệu quả hơn trong tương lai.

Trong định hướng phát triển, cần xem golf không chỉ là môn thể thao giải trí, mà là ngành du lịch mũi nhọn, gắn với xu hướng du lịch xanh và bền vững. “Du lịch golf” vốn là loại hình nghỉ dưỡng cao cấp, kết hợp hài hòa giữa thể thao, văn hóa và thiên nhiên, mang lại nhiều giá trị kinh tế và lợi ích lan tỏa khác.

Theo Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, doanh thu từ du lịch golf tại Việt Nam đạt 600 triệu USD trong năm 2022, dự kiến vượt mốc 1 tỷ USD vào năm 2025, chiếm khoảng 8-10% tổng doanh thu du lịch cả nước.

Trước bối cảnh hội nhập sâu rộng, cùng sự gia tăng mạnh mẽ của nhà đầu tư và du khách quốc tế, phát triển golf hay du lịch golf có thể trở thành hướng đi mới mang lại lợi ích kép: gia tăng nguồn thu ngân sách, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân và đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế xã hội của địa phương cũng như cả nước.

Tuy nhiên, phát triển “kinh tế golf” hay “du lịch golf” đòi hỏi một tầm nhìn chiến lược toàn diện, đảm bảo hiệu quả và bền vững. Bên cạnh những lợi ích rõ rệt, việc xây dựng sân golf vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro như lấn chiếm đất đai, chuyển đổi đất nông nghiệp, ảnh hưởng sinh kế nông dân hoặc nguy cơ ô nhiễm đất và nguồn nước do hóa chất bảo dưỡng cỏ.

Dẫu vậy, đây là thời điểm phù hợp để Việt Nam xác định golf – đặc biệt là du lịch golf, là một động lực kinh tế quan trọng. Bởi suy cho cùng, golf không chỉ là một môn thể thao cao cấp, mà nếu được định hướng đúng đắn, nó sẽ giúp thúc đẩy tăng trưởng GDP, tạo việc làm, góp phần mở rộng du lịch, dịch vụ và bất động sản, đồng thời mang đến những giá trị lâu dài cho đất nước.

TS. Đặng Thanh Phú