Kinh tế Pháp chao đảo sau khi bị S&P hạ xếp hạng tín dụng

Tổ chức đánh giá tín nhiệm S&P Global đã gây bất ngờ khi hạ điểm xếp hạng tín dụng quốc gia của Pháp, nền kinh tế lớn thứ hai trong khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), vào thứ Sáu tuần trước. Quyết định mới nhất được đưa ra trong bối cảnh bất ổn chính trị đang đe dọa nỗ lực của chính phủ Pháp trong việc cải thiện tình hình tài chính công.

S&P Global cuối tuần trước đã hạ xếp hạng tín dụng dài hạn của Pháp. Ảnh: Aa.com

Việc S&P hạ xếp hạng tín dụng quốc gia của Pháp từ 'AA-/A-1+' xuống 'A+/A-1' là một động thái hiếm hoi ngoài lịch trình cập nhật định kỳ của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm. S&P cho biết, quyết định này là cần thiết sau một tuần đầy căng thẳng, khi Thủ tướng Pháp Sébastien Lecornu cam kết đình chỉ cải cách lương hưu năm 2023 vốn không được lòng dân và bản thân ông phải đối mặt với hai cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm.

Tuy nhiên, kế hoạch ngân sách năm 2026 của Thủ tướng Lecornu được dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn trong quá trình xem xét tại Quốc hội vốn đang có sự chia rẽ sâu sắc. S&P cảnh báo, sự bất ổn chính sách có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế Pháp, làm giảm hoạt động đầu tư và tiêu dùng tư nhân, từ đó kìm hãm tăng trưởng kinh tế.

Theo S&P, nợ công của Pháp được dự báo sẽ tăng lên mức 121% GDP vào năm 2028, cao hơn nhiều so với con số 112% vào cuối năm 2024. Cơ quan này đánh giá, chính quyền Paris đang vật lộn để kiềm chế chi tiêu trong bối cảnh bất ổn chính trị kéo dài. S&P cho rằng sự bấp bênh tài chính công của Pháp vẫn ở mức cao trước cuộc bầu cử tổng thống của nước này dự kiến diễn ra vào năm 2027.

Cơ quan này cũng dự báo tăng trưởng kinh tế Pháp chỉ đạt 0,7% trong năm 2025 và sẽ phục hồi yếu ớt vào năm 2026, trong khi rủi ro về nợ công vẫn cao.

Cùng với việc hạ điểm tín nhiệm của Pháp, S&P cũng đã điều chỉnh triển vọng tín nhiệm của Pháp từ 'tiêu cực' sang 'ổn định'. Triển vọng này phản ánh sự cân bằng giữa một bên là nợ chính phủ gia tăng và sự đồng thuận chính trị yếu kém về việc củng cố ngân sách của Pháp, với một bên những điểm mạnh về tín dụng của nước này.

Trước đó, hồi đầu năm nay, S&P đã hạ triển vọng tín nhiệm của Pháp từ “ổn định” xuống “tiêu cực” do tình hình tài chính công yếu. Vào tháng 9 vừa qua, tổ chức xếp hạng Fitch cũng hạ xếp hạng của Pháp từ AA- xuống A+, với lý do lo ngại về tình hình nợ công và thiếu lộ trình tài khóa rõ ràng.

Ngay sau thông tin Pháp bị S&P hạ xếp hạng tín nhiệm, hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ giảm mạnh trong phiên giao dịch ngày 20/10. Cụ thể, giá trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm giảm 35 điểm xuống còn 122,80 điểm, trong khi trái phiếu Đức cùng kỳ hạn chỉ biến động nhẹ.

Theo giới chuyên gia, việc S&P hạ bậc tín nhiệm của Pháp khiến một số quỹ đầu tư có tiêu chí cực kỳ nghiêm ngặt, như quỹ hưu trí, ngân hàng trung ương và quỹ dự trữ quốc gia, có thể buộc phải bán trái phiếu chính phủ để tuân thủ quy định nội bộ. Các tập đoàn quản lý tài sản lớn như BlackRock, Vanguard và Legal & General hiện điều hành nhiều quỹ chỉ được phép nắm giữ tài sản có xếp hạng trung bình từ AA trở lên.

Ông Mohamed El-Erian, cựu Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư Pacific Investment Management (PIMCO), nhận định: “Quyết định bất ngờ này của S&P nhiều khả năng sẽ làm gia tăng áp lực lên chênh lệch lợi suất trái phiếu Pháp. Điều này không chỉ khiến chi phí vay tăng và làm suy yếu vị thế kinh tế của Pháp, việc hạ xếp hạng còn làm lung lay niềm tin ngay tại nền kinh tế lớn thứ hai của EU, nơi đang rất cần cải cách cơ cấu sâu rộng để phục hồi tăng trưởng”.

Nguyễn Phương (Theo RT, Politico)