Kinh tế số nông thôn

Người dân TP. Điện Biên Phủ thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt qua ứng dụng ngân hàng.

Vài năm trở về trước, với phần lớn người dân nông thôn và miền núi trên địa bàn tỉnh, khái niệm “kinh tế số” còn rất xa lạ. Tuy nhiên, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các cấp, sự đồng hành của các tổ chức chính trị - xã hội và doanh nghiệp viễn thông, nhiều nông dân đã dần quen với việc sử dụng điện thoại thông minh để bán hàng online, thanh toán điện tử, truy cập thông tin thị trường hay quảng bá sản phẩm địa phương.

Các lớp tập huấn, tuyên truyền về chuyển đổi số được tổ chức đến tận các thôn, bản. Đội ngũ cán bộ cơ sở, đoàn viên thanh niên được giao nhiệm vụ hướng dẫn tận tay người dân cách tạo tài khoản trên các nền tảng thương mại điện tử như: Postmart, zalo, facebook... Qua đó, các mặt hàng nông sản như: gạo, mắc khén, thịt trâu gác bếp, mật ong... đã tiếp cận thị trường rộng lớn ngoài tỉnh, tăng thu nhập cho người dân.

Hợp tác xã Ong mật Điện Biên (xã Sam Mứn, huyện Điện Biên) là trường hợp tiêu biểu cho hiệu quả của chuyển đổi số trong phát triển kinh tế nông thôn. Với sản lượng hơn 70 tấn mật ong thô mỗi năm, trước đây, hợp tác xã chủ yếu tiêu thụ qua các kênh truyền thống như chợ, đại lý hoặc bán lẻ trong tỉnh. Từ khi được hướng dẫn tài khoản trên sàn thương mại điện tử, sử dụng mạng xã hội để tiếp thị và áp dụng mã QR truy xuất nguồn gốc, sản phẩm mật ong của hợp tác xã đã tiếp cận được nhiều thị trường ngoài tỉnh, kể cả các thành phố lớn như: Hà Nội, Hải Phòng và TP. Hồ Chí Minh.

Hiện nay, nhiều người dân đã sử dụng ví điện tử, tài khoản ngân hàng để thanh toán tiền điện, nước, học phí hoặc nhận hỗ trợ an sinh xã hội. Đây là tiền đề quan trọng giúp Điện Biên xây dựng nền kinh tế số bền vững và toàn diện. Với cách làm bài bản, phù hợp đặc thù địa phương, nhiều hộ gia đình đã nhận rõ những thay đổi tích cực mà kinh tế số mang lại.

Thực hiện chuyển đổi số, đến nay 94,4% hộ gia đình được thông báo địa chỉ số; tỷ lệ người dân có điện thoại thông minh đạt 70%; trên 50% dân số có tài khoản thanh toán điện tử, với đa dạng hình thức thanh toán qua thẻ, thanh toán qua internet banking, mobile banking... Tỷ lệ người dân được phổ biến và sử dụng ứng dụng Điện Biên Smart, VNeID và các tiện ích (sổ sức khỏe điện tử, lý lịch tư pháp, kiến nghị phản ánh, lưu trú, tạm trú, tích hợp giấy tờ như thẻ Bảo hiểm y tế, giấy phép lái xe...) ngày càng tăng. Toàn tỉnh đã hướng dẫn, hỗ trợ công dân kích hoạt được 97,35% tài khoản định danh điện tử. Đẩy mạnh công tác triển khai thanh toán không dùng tiền mặt, trong đó tỷ lệ đối tượng an sinh xã hội được cấp tài khoản đạt 100%; 100% các cơ sở giáo dục và phụ huynh học sinh đã thực hiện thu, nộp học phí, các khoản thu khác qua tài khoản.

Dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực song phát triển kinh tế số trên địa bàn tỉnh vẫn còn không ít khó khăn. Hạ tầng viễn thông ở một số khu vực còn hạn chế, tỷ lệ người dân có điện thoại thông minh còn thấp, hiện toàn tỉnh còn 30% người dân chưa có điện thoại thông minh; 84 bản chưa có dịch vụ viễn thông, 261 bản chưa có dịch vụ internet băng rộng cố định. Một bộ phận dân cư còn e dè, chưa chủ động ứng dụng các dịch vụ công trực tuyến...

Khai thác hiệu quả các nền tảng số để nâng cao chất lượng cuộc sống đã phát triển trong những năm gần đây. Tuy nhiên, với nhiều người dân tộc thiểu số ở vùng cao, đây mới chỉ là sự khởi đầu. Để khắc phục, tỉnh xác định tiếp tục tăng cường đầu tư hạ tầng số, mở rộng vùng phủ sóng internet, nâng cao chất lượng đào tạo kỹ năng số cho người dân, đồng thời xây dựng cơ chế khuyến khích doanh nghiệp tham gia hỗ trợ cộng đồng. Tổ chức nhiều lớp tập huấn sát thực tế, “cầm tay chỉ việc”, ưu tiên phụ nữ và người cao tuổi; xây dựng mô hình hộ gia đình số điển hình.

Phát triển kinh tế số nông thôn, hộ gia đình không chỉ là xu hướng tất yếu, mà còn là con đường thiết thực để người dân Điện Biên nâng cao thu nhập, cải thiện chất lượng cuộc sống. Khi từng người dân vùng cao biết khai thác lợi thế công nghệ, từng đặc sản bản địa được số hóa và kết nối với thị trường rộng lớn sẽ mang lại nhiều lợi ích, cả về mặt kinh tế và xã hội.

Bài, ảnh: Thành Đạt