Kinh tế Trung Quốc đang yếu đi trên nhiều phương diện

Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg.

Trong đó, tiêu dùng giảm tốc mạnh, đặt ra sức ép lớn hơn đối với Bắc Kinh trong việc bình ổn nhu cầu của hộ gia đình và doanh nghiệp.

Theo báo cáo ngày 15/12 của Tổng cục Thống kê Trung Quốc (NBS), doanh thu bán lẻ tháng 11 chỉ tăng 1,3% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2022 và giảm từ mức tăng 2,9% ghi nhận trong tháng 10.

Bên cạnh đó, đầu tư và thị trường bất động sản cũng tiếp tục suy yếu.

Đầu tư tài sản cố định giảm 2,6% trong 11 tháng đầu năm so với cùng kỳ 2024, sâu hơn mức giảm 1,7% ghi nhận trong 10 tháng đầu năm.

Đầu tư bất động sản giảm 15,9% trong 11 tháng, sâu hơn mức giảm 14,7% của 10 tháng. Giá nhà bình quân tại 70 thành phố lớn giảm 2,8% trong tháng 11 so với cùng kỳ năm ngoái, so với mức giảm 2,6% của tháng 10.

Tăng trưởng sản lượng công nghiệp chậm lại, với mức tăng 4,8% trong tháng 11 so với cùng kỳ năm ngoái, giảm tốc so với mức tăng 4,9% của tháng 10.

Tỷ lệ thất nghiệp tại khu vực thành thị duy trì ở mức 5,1% trong tháng 11, không thay đổi so với tháng 10.

Trong bối cảnh bức tranh kinh tế trong nước ảm đạm, xuất khẩu vẫn đang giữ vai trò là đầu tàu tăng trưởng của Trung Quốc, dù các nhà lãnh đạo nước này đã đặt ưu tiên thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Trong tháng 12 này, Trung Quốc công bố mức thặng dư thương mại kỷ lục hơn 1 nghìn tỷ USD của 11 tháng đầu năm. Trong khi đó, giá nhà sản xuất của nước này vẫn chưa thoát khỏi xu hướng giảm đã kéo dài 3 năm liên tiếp.

Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc từ đầu năm đến nay tốt hơn kỳ vọng, nhưng sự tăng trưởng chủ yếu đến từ xuất khẩu. Trong khi đó, các lĩnh vực khác của nền kinh tế, từ đầu tư đến bất động sản, đều đang chật vật.

Tính đến tháng 11, doanh thu bán lẻ - thước đo chủ chốt của nhu cầu tiêu dùng - đã có 6 tháng liên tiếp giảm so với cùng kỳ năm ngoái, chuỗi giảm dài nhất kể từ năm 2020. Chương trình trợ giá hàng tiêu dùng mà Chính phủ Trung Quốc triển khai vào năm ngoái đã thúc đẩy việc mua sắm sớm, nên đà tăng trưởng của tiêu dùng khó có thể tiếp tục duy trì.

Cũng trong tháng 12 này, Tổng giám đốc Kristalina Georgieva của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cảnh báo Trung Quốc về sự phụ thuộc quá nhiều vào xuất khẩu để tăng trưởng kinh tế. Bà cũng nói sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực sản xuất có nguy cơ làm trầm trọng thêm căng thẳng thương mại toàn cầu. IMF kêu gọi Bắc Kinh hành động mạnh mẽ hơn để đưa tiêu dùng trong nước trở thành động lực tăng trưởng chính.

Tình trạng suy giảm đầu tư tài sản cố định phản ánh qua các số liệu thống kê của Trung Quốc trong những tháng gần đây là thuộc hàng nghiêm trọng nhất trong lịch sử nước này. Tại hội nghị công tác kinh tế trung ương mới đây, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã lần đầu tiên đưa ra một cam kết rõ ràng về việc sẽ triển khai các chính sách nhằm đảo ngược xu hướng giảm đầu tư.

Cùng với đó, Trung Quốc đã cam kết đặt nhiệm vụ thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng trong nước làm nhiệm vụ kinh tế chủ chốt của năm 2026. Tại hội nghị nói trên, các nhà lãnh đạo tuyên bố sẽ triển khai các biện pháp kích thích tiêu dùng và tăng thu nhập cho các hộ gia đình.

Về cuộc khủng hoảng bất động sản, Bắc Kinh nói sẽ khuyến khích việc mua nhà tồn kho để làm nhà ở xã hội.

Dù vậy, trong kế hoạch kinh tế 5 năm tiếp theo, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc tiếp tục xác định công nghệ cao, sản xuất tiên tiến và tự chủ về công nghệ - công nghiệp là những ưu tiên lớn nhất đối với nền kinh tế trong thời gian còn lại của thập kỷ này.

Bình Minh