KTSG số 24-2023: Khủng hoảng thiếu điện

Theo tác giả Tuệ Nhiên của bài viết Khủng hoảng thiếu điện và bài toán khó giải cho tăng trưởng kinh tế, khủng hoảng thiếu điện có thể sẽ dẫn tới khủng hoảng kinh tế, do ngoài vị trí chiến lược trong an ninh quốc phòng, các nguồn cung năng lượng còn là yếu tố đầu vào cực kỳ quan trọng cho các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội.

Còn theo tác giả Hoàng Hạnh, ngoài nguyên nhân từ các hiện tượng thời tiết cực đoan, cần phải thừa nhận tình trạng thiếu điện trầm trọng ở miền Bắc trong mùa hè năm nay có phần của lỗi trì trệ. Nếu đã biết trước chu kỳ El Ninõ thường nối tiếp sau La Ninã mà vẫn bị động thì lỗi là do con người. Về các sự cố tại các tổ máy nhiệt điện than, theo tác giả, rất khó thuyết phục bất cứ ai rằng việc bảo trì bảo dưỡng các tổ máy không thể thực hiện trước thời điểm nguồn cung điện căng thẳng. Ngoài ra, việc phát triển các nguồn điện cũng chậm hơn tăng trưởng nhu cầu sử dụng điện, trong khi các cảnh báo về thiếu điện đã được đưa ra từ vài năm trước (bài Thiếu điện còn do trì trệ!).

Nhìn ở góc độ quản lý vĩ mô lĩnh vực năng lượng chiến lược này, tác giả An Nhiên cho rằng câu chuyện thiếu điện hiện nay đang bộc lộ toàn diện những hạn chế, vướng mắc của ngành điện. Bối cảnh này sẽ thôi thúc Chính phủ phải đánh giá toàn diện các vấn đề liên quan như: phát triển nguồn điện, triển khai các dự án nguồn và lưới truyền tải, hoàn thiện thị trường mua bán điện cạnh tranh… (bài tựa đề May mà… thiếu điện?!)

Các đề tài kinh tế – văn hóa – xã hội trong và ngoài nước khác trên cùng số báo:

Thiếu đơn hàng hay dịch chuyển FDI (mục Ý kiến): Các báo cáo gần đây cho thấy thị trường dệt may, da giày toàn cầu vẫn tăng trưởng dù chậm hơn các năm trước. Liệu có hay không xu hướng dịch chuyển một phần đầu tư nước ngoài (FDI) trong hai lĩnh vực này từ Việt Nam sang các nước khác vì nhiều lý do, trong đó, lương cho công nhân là một yếu tố?

Áp lực tăng trưởng cho nửa cuối năm 2023 (Trịnh Hoàng): Những khó khăn từ thị trường Mỹ, EU và sự hồi phục không như kỳ vọng của Trung Quốc đã đặt trọng trách tăng trưởng vào thị trường nội địa trong hai quí cuối năm 2023 để đạt mục tiêu tăng trưởng 6,5%.

Giá bất động sản giảm, giá trị tài sản thế chấp cũng xuống dốc theo (Lê Hoài Ân – Nguyễn Thị Thanh Thảo – Đồng Hoàng Hương Liên): Thị trường bất động sản khó khăn, nhiều chủ đầu tư phải giảm mạnh giá để đẩy hàng tồn kho.

Tích cực mua lại trái phiếu trước hạn, ngân hàng nhắm đến điều gì? (Thụy Lê): Nếu nhóm bất động sản đang gặp nhiều khó khăn và chật vật với dòng tiền, ảnh hưởng khả năng tất toán trái phiếu đến hạn, thì ngược lại, nhóm ngân hàng vẫn đang hoạt động tốt và còn có thể tiếp tục mua lại trước hạn nhiều trái phiếu.

VN-Index bứt phá thành công khỏi vùng cản 1.080 điểm! (Thanh Thủy): VN-Index đã bước vào chu kỳ tăng điểm với nhịp tăng vừa phải.

Giá gạo tăng vọt, cổ phiếu gạo vẫn “bình chân như vại” (Triêu Dương): Giá gạo và lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ trong 5 tháng đầu năm 2023, nhưng giá cổ phiếu của các doanh nghiệp nhóm ngành này vẫn chưa thực sự thu hút dòng tiền.

Cổ phiếu dầu khí – đến thời thuận lợi! (Linh Trang): Hiện ngành dầu khí đang được đánh giá tích cực với triển vọng từ chính sách cũng như nhu cầu hồi phục sau đại dịch Covid-19.

Để con đường nhượng quyền thương hiệu đến thành công (Quốc Hùng): Trong nhận nhượng quyền thương hiệu, không phải cứ thích thì quyết định “xuống tiền” đầu tư là thành công. Chủ thương hiệu cũng không thể chỉ nghĩ hễ mình kinh doanh được thì nhượng quyền thương hiệu được.

Ngôi sao Michelin – Liệu nhà hàng nào cũng có thể dùng nhãn hiệu này? (Nguyễn Trần Hải Đăng): Ngay sau lễ công bố của Michelin vào tối 6-6 vừa rồi, chiêu thức truyền thông “bắt trend sao Michelin” xuất hiện tại nhiều nhà hàng, quán ăn. Liệu có thể tùy tiện sử dụng nhãn hiệu này như vậy?

Ẩm thực Việt Nam: Cần một tấm bản đồ những câu chuyện hấp dẫn (Nguyễn An Nam): Sau khi sao Michelin được gắn cho 103 quán ăn, nhà hàng thì dấy lên những cuộc tranh luận vì sao quán nọ quán kia ngon hơn nhưng không được Michelin ngó ngàng? Chuyện khẩu vị khó nói cho cùng. Chúng ta cần mở rộng cách nhìn về văn hóa ẩm thực: ẩm thực Việt Nam cần một tấm bản đồ của những câu chuyện hấp dẫn.

Phá sản tự nguyện nhìn từ vụ việc Parkson Việt Nam (LS. Nguyễn Văn Phúc – LS. Nguyễn Nhật Dương): Nhìn từ vụ phá sản của Parkson Việt Nam, có ba điểm tích cực và một số điểm hạn chế của thủ tục phá sản tự nguyện.

Người lao động nước ngoài: Chứng minh quan hệ lao động bằng tiền lương thôi chưa đủ (Nguyễn Võ Quốc Trung): Một số người sử dụng lao động tại Việt Nam lợi dụng sự thiếu hiểu biết pháp luật Việt Nam của người nước ngoài đã nhận họ vào làm việc mà không ký kết hợp đồng đúng pháp luật và sẵn sàng phủ nhận mối quan hệ lao động khi muốn chấm dứt hợp đồng lao động.

Khi nhãn hiệu không thể một tay che cả tên miền (Nguyễn Lương Sỹ): Doanh nghiệp cần một trang web để khẳng định uy tín. Khách hàng trẻ hiện nay dễ đặt nghi vấn khi doanh nghiệp không có nổi một trang web với tên miền “xịn” cùng giao diện bắt mắt.

Đầu tư nâng cấp: đừng quên các nút thắt cổ chai (Mục Nhĩ): Tình trạng phổ biến trong nhiều năm qua là sau khi các dự án hạ tầng được đầu tư nâng cấp thì thông thoáng phía bên trong nhưng lại kẹt ở các nút thắt cổ chai ở phía bên ngoài.

Cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng: Vẫn là cát san lấp và môi trường, nhưng vấn đề còn lớn hơn! (Nguyễn Ngọc Trân): Có những thông tin cho thấy thách thức lớn đối với các dự án cao tốc Cần Thơ – Hậu Giang – Cà Mau; cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, từ tình trạng thiếu cát san nền cho đến những tác động môi trường.

ĐBSCL có thể sẽ vất vả với một “siêu El Nino 2023-2024” (Nguyễn Hữu Thiện): Nếu không may phải chịu một “siêu El Nino” thì ĐBSCL sẽ phải đối mặt với tình trạng hạn mặn nặng nề thêm, kéo theo đó là “đói cát, đói phù sa, đói nước thủy điện…”, ảnh hưởng đến vụ sản xuất năm sau.

“Vietnam Space Week” khơi dậy tinh thần văn hóa khoa học: Chùm ảnh về sự kiện Tuần lễ Không gian Việt Nam lần đầu tiên được tổ chức ở Đông Nam Á khơi niềm cảm hứng cho những người trẻ đam mê tìm hiểu khoa học không gian, vũ trụ…

Bắt bệnh… “chậm” (Trần Hữu Hiệp): Cán bộ ta đi học thì ít chịu hỏi, mà làm việc thì chuyện gì cũng chờ hỏi cấp trên. Họ ít chịu phát biểu trong cuộc họp, nhưng thích tranh luận trong bàn tiệc; lúc làm việc thì nói chuyện nhậu, trên bàn tiệc thì hay nói việc cơ quan.

Cạnh tranh của Việt Nam nhìn từ xu hướng thực phẩm mới (Nguyễn Xuân Yến): WGSN có một báo cáo hay về xu hướng của thực phẩm và đồ uống chức năng. Theo đó, thức ăn không chỉ đảm bảo ngon miệng mà còn phải đảm bảo không gây bệnh.

Để việc bảo vệ người tiêu dùng không trở thành thứ xa xỉ (Trương Trọng Hiểu): Cho dù có bao nhiêu cuộc vận động xây dựng văn hóa kinh doanh nhưng nếu chế tài không đủ mạnh thì văn hóa kinh doanh hay mục tiêu bảo vệ người tiêu dùng đều dễ trở thành điều… xa xỉ.

Nhìn từ vấn đề nợ công của Mỹ: Các hàm ý cho chính sách quản lý ngân sách và nợ công quốc gia (Phan Đình Mạnh): Trong bối cảnh quy mô nền kinh tế lớn lên, dân số tăng lên, chi tiêu đầu tư công nghệ cơ bản và lạm phát tăng lên, nợ công của Mỹ tăng là điều khó tránh.

Phi đô la hóa, thật vậy không? (Vũ Quang Việt): Liệu các nước sẽ phi đô la hóa mạnh hơn trước đây? Nhân dân tệ có thể thay thế đô la Mỹ?

Nỗi lo suy thoái làm thị trường hàng hóa chao đảo (Lạc Diệp): Những lo ngại về nguy cơ tăng trưởng chậm hoặc suy thoái kinh tế toàn cầu đang làm chao đảo thị trường hàng hóa, khiến giá lương thực thực phẩm, năng lượng và nguyên liệu thô sụt giảm mạnh.

Ngành than vẫn sống khỏe (Song Thanh): Bất chấp hàng loạt cam kết trên thế giới về loại bỏ than đá để hỗ trợ chống biến đổi khí hậu, ngành công nghiệp than tiếp tục “sống khỏe”.

Dữ liệu cá nhân: của “tôi” hay của “chúng ta”? (Ngô Nguyễn Thảo Vy – Nguyễn Ngọc Phương Quyên): Bản chất của loại tài nguyên dữ liệu là gì và nó nên được quản lý như thế nào?

Cảnh báo mối nguy AI chỉ là đòn PR? (Nguyễn Vũ): ChatGPT của OpenAI hay Bing của Microsoft thay nhau lên tiếng cảnh báo về những nguy cơ nghiêm trọng mà các hệ thống này có thể gây ra cho loài người. Nếu lo sợ thì sao họ không ngưng sản phẩm của mình làm ra? Phải chăng những lời cảnh báo ấy là một đòn phép “tự tiếp thị”?

Mời bạn đọc đón xem!

Tòa soạn KTSG