Kỳ 1: Tình trạng đón đền bù vẫn tiếp diễn ở một số nơi

Đua nhau trồng cây, rào lưới thép

Vừa qua Báo Bắc Kạn đã đăng loạt bài phản ánh về những dấu hiệu đón đền bù xảy ra tại một số địa điểm thuộc phạm vi thu hồi đất giải phóng mặt bằng để chuẩn bị xây dựng tuyến cao tốc Chợ Mới - Bắc Kạn ở thành phố Bắc Kạn. Tình trạng tương tự cũng xuất hiện ở một số xã của huyện Ba Bể, thuộc phạm vi giải phóng mặt bằng tuyến đường Ba Bể kết nối sang Na Hang (Tuyên Quang).

Những hàng rào lưới thép B40 mới được dựng ở rất nhiều nơi tại các xã trong phạm vi giải phóng mặt bằng tuyến Ba Bể kết nối sang Na Hang (Tuyên Quang).

Theo chân cán bộ Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Ba Bể, phóng viên Báo Bắc Kạn đã mục sở thị những chiêu trò trồng cây, rào lưới thép trên một số diện tích đã được cắm cọc GPMB. Điểm đầu tiên là thôn Lẻo Keo, xã Quảng Khê, huyện Ba Bể. Vượt qua con sông Lèng đỏ đục sau trận mưa to mấy ngày gần đây, chúng tôi sang bờ bên kia tìm hiểu về những dấu hiệu đón đền bù được thực hiện ở đây.

Rời xã Quảng Khê, chúng tôi tiếp tục hành trình đến xã Hoàng Trĩ. Dừng chân bên một khu đất rộng gần 1.000m2 ngay ven đường, thuộc địa phận thôn Nà Cọ, cán bộ Ban Bồi thường GPMB huyện cho biết: Tháng trước mảnh vườn này khi thống kê có rất nhiều cây quế cao khoảng 60cm, trồng dày chi chít, cây cách cây chỉ hơn 1 gang tay. Thế nhưng đến nay cây chỉ còn lác đác. Hầu hết số cây đó đã được nhổ mang đi sau khi đã “hoàn thành sứ mệnh” có mặt để thống kê kiểm đếm.

Những cây quế mới được trồng xen với nhiều loại cây khác trên cùng một diện tích tại xã Quảng Khê.

Cách đó không xa, đi vào trong thôn Nà Cọ có 01 là thửa ruộng gần 1.000m2, trong đó một nửa thuộc phạm vi thu hồi đã được cắm cọc GPMB. Cứ trong phạm vi thu hồi thì người dân trồng quế. Phần đất còn lại không thu hồi thì bỏ trống. Từ trước tới giờ chưa từng thấy nơi nào thực hiện chuyển đổi trồng cây lâm nghiệp xuống ruộng như vậy. Việc thống kê kiểm đếm được Ban Bồi thường GPMB thực hiện xong cách đây không lâu, tuy nhiên toàn bộ số cây quế trồng trên ruộng này đã chết gần hết, những cây còn lại cũng lác đác trơ trụi lá.

Cũng giống như ở xã Nông Thượng (thành phố Bắc Kạn), người dân trong phạm vi GPMB tuyến đường Ba Bể kết nối sang Na Hang (Tuyên Quang) cũng có hiện tượng rào lưới thép. Dọc con đường từ xã Hoàng Trĩ đi xã Nam Mẫu la liệt lưới thép B40 rào xung quanh những khu ruộng trồng ngô, màu và trên đồi lau lách. Những cây trồng này từ trước tới giờ ít ai đầu tư bảo vệ cẩn thận, tốn kém như thế.

Gần 10% số hộ có biểu hiện trục lợi “đón đền bù”

Theo Ban Bồi thường GPMB huyện Ba Bể, Dự án Xây dựng tuyến đường thành phố Bắc Kạn – hồ Ba Bể kết nối sang Na Hang (Tuyên Quang) đoạn từ Km37+00 đến hết địa phận huyện Ba Bể có tổng chiều dài tuyến là 13,41km, đi qua địa phận 03 xã Quảng Khê, Hoàng Trĩ, Nam Mẫu. Tổng số có 341 hộ gia đình, cá nhân và 05 tổ chức đang sử dụng đất sẽ bị ảnh hưởng. Qua thống kê kiểm đếm, khoảng 30 hộ dân có hiện tượng trồng cây, rào lưới thép B40 với mục đích “đón đền bù”.

Đơn cử 01 hộ dân có khu đất tại thôn Lẻo Keo, xã Quảng Khê trồng cây cau vua được xác định từ thời điểm cuối năm 2023 với số lượng 1.565 cây và 1.000 cây quế. Nếu áp theo đơn giá bồi thường mà UBND tỉnh đã ban hành, cây cau vua mới trồng giá 200.000 đồng/cây và cây quế mới trồng 50.000 đồng/cây thì tổng số tiền bồi thường cây trồng đối với hộ dân này trên 350 triệu đồng. Một số tiền khá lớn đối với bà con ở đây.

Lưới thép B40 được rào bên ngoài các khu vườn.

Ông Nguyễn Trọng Mạnh, cán bộ phụ trách công tác GPMB tuyến đường này cho biết: "Hiện nay Ban đã thực hiện xong công tác đo đạc bản đồ trích đo địa chính thu hồi, thống kê, kiểm đếm; tổ chức họp thôn thông báo công khai số liệu thống kê kiểm đếm và đối thoại với người dân có đất bị thu hồi thuộc phạm vi GPMB để thực hiện dự án. Đối với những trường hợp có dấu hiệu đón đền bù, chúng tôi đang xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên để có hướng xử lý giải quyết nhằm đảm bảo sự chính xác, công bằng, công khai, minh bạch trong công tác GPMB"./.

Phương Thảo - Đình Văn