Kỳ 2: 'Người chết' sống lại giải oan cho tử tù
Vụ án gây xôn xao dư luận huyện tự trị dân tộc Ma Dương thuộc TP.Hoài Hóa, tỉnh Hồ Nam, miền Trung Trung Quốc tháng 4/1987, khi người thanh niên bán thịt heo hiền lành có tiếng trong vùng tên Đằng Hưng Thiện bị cảnh sát bắt vì tội giết người.
Tiếng khóc trên đường ra pháp trường
Nạn nhân trong vụ án mà nghi can là chàng thanh niên bán thịt họ Đằng là cô gái tên Thạch Tiểu Vinh, nhân viên phục vụ tại một khách sạn ở Ma Dương, nơi Đằng Hưng Thiện thường cung cấp thịt heo hơn 1 năm qua. Còn có tin đồn rằng Đằng thường lui tới đó để tìm gái làng chơi...
Trước đó khoảng 1 tháng, gia đình đã gửi đơn trình báo về sự mất tích của Thạch Tiểu Vinh lên công an địa phương và đến tháng 4/1987, một thi thể nữ bị chặt chân tay được tìm thấy ở sông Ma Dương. Xâu chuỗi lại sự việc, Cảnh sát Ma Dương đã mời người nhà họ Thi lên nhận dạng. Người chị khẳng định đó chính là thi thể Tiểu Vinh và 3 ngày sau, Đằng Hưng Thiện bị bắt vì trở thành nghi can số 1, xuất phát từ mối quan hệ giữa người cung cấp thịt heo và nhân viên khách sạn, trong khi những vết cắt xẻ trên tay chân nạn nhân cho thấy "kỹ thuật của một tay xẻ thịt chuyên nghiệp", mà Đằng Hưng Thiện lại nổi tiếng về kỹ năng xẻ thịt nhanh và gọn gàng.
Cuối cùng, Cảnh sát Ma Dương cũng có được lời thú tội sát hại Thạch Tiểu Vinh của Đằng Hưng Thiện với nội dung cáo trạng nêu rõ: Sau khi "quan hệ" , Đằng Hưng Thiện nghi Tiểu Vinh trộm tiền của mình nên giữa hai người xảy ra cãi vã. Trong cơn nóng giận, Đằng Hưng Thiện đã đâm chết nữ nhân viên họ Thạch, phân thây rồi đem thi thể ném xuống dòng Ma Dương.
Bị Tòa án nhân dân tỉnh Hồ Nam kết án tử hình, dù không rõ "nhân dạng khoa học" nào được sử dụng để kết tội họ Đằng, bất chấp đơn kháng án của bị cáo cùng chiến dịch kêu oan có chữ ký của hàng trăm người dân địa phương, vì họ không bao giờ tin anh chàng bán thịt hiền lành, dễ mến từng tham gia quân ngũ ấy ấy lại là kẻ sát nhân máu lạnh, Đằng Hưng Thiện đã bị xử tử hình tại Trường bắn Hồ Nam năm 1989. "Tới tận khi ra pháp trường, họ Đằng vẫn gào khóc kêu oan. Chưa có vụ tử hình nào lại nhiều nước mắt đến thế!", luật sư của Đằng Hưng Thiện kể lại.
Giải nỗi oan khiên
Do "phá thành công vụ án mạng kinh hoàng trong thời gian ngắn", đa số các thành viên trong đội điều tra sau đó đều thăng quan tiến chức. Nỗi đau dần nguôi ngoai, nhưng từ người thân đến dân làng ở Ma Dương chẳng ai tin chàng trai họ Đằng lại gây án. Cho đến 4 năm sau, khi Thạch Tiểu Vinh còn sống trở về quê cũ Quý Châu sau thời gian dài mất tích, tất cả đều ngỡ ngàng!
Trong lời khai của mình, họ Thạch nói rằng mình bị bắt cóc vào tháng 3/1987 và lừa bán làm vợ một người đàn ông ở tỉnh Sơn Đông. Cả hai sau đó tham gia đường dây buôn ma túy ở địa phương và bị bắt, chịu mức án 3 năm tù giam. Mãn án, Thạch Tiểu Vinh trở về quê nhà ở Quý Châu; trong khi án vẫn tại hồ sơ, khi cả cảnh sát Hồ Nam lẫn Sơn Đông đều lưu tin tức về cùng một người là họ Thạch tên Tiểu Vinh...
Mãi tới khi vợ và con gái của Đằng Hưng Thiện tìm đến tận nơi, Thạch Tiểu Vinh mới hiểu về những bi kịch mà họ Đằng và gia đình phải gánh chịu do bản án tử hình oan nghiệt. Từ lời hứa làm chứng trước tòa của họ Thạch, cuối tháng 12/2004, Đằng Yên - con gái Đằng Hưng Thiện - đã nộp đơn đề nghị Trung tâm hỗ trợ pháp lý TP. Hoài Hóa, tỉnh Hồ Nam lật lại hồ sơ vụ án của cha mình.
Sau quá trình điều tra, tháng 7/2005 Tòa án nhân dân tỉnh Hồ Nam tuyên bố Đằng Hưng Thiện vô tội, gia đình anh được bồi thường 666.660 nhân dân tệ. Toàn bộ Đội điều tra và Hội đồng xét xử vụ "Đằng Hưng Thiện sát hại Thạch Tiểu Vinh" đều bị kỷ luật, cách chức.
Bi kịch của chàng thanh niên họ Đằng không phải là câu chuyện oan khiên thấu trời duy nhất ở Trung Quốc. Bình luận trên Nhân dân Nhật báo năm 2005, một giảng viên báo chí của Đại học Nhân dân Bắc Kinh chua xót: "Không cách gì có thể đưa họ trở về, Đằng Hưng Thiện bị xử bắn 16 năm trước, đến hơi thở cuối cùng vẫn kêu mình vô tội. Nhưng xót xa thay, chẳng ai lắng nghe, nói gì đến thấu hiểu và bi kịch chính là như thế!".
(Còn tiếp...)