Kỳ lân khởi nghiệp đang trỗi dậy ở Trung Quốc
Là quê hương của kỳ lân giá trị nhất thế giới, Trung Quốc đang xếp sau Mỹ về số lượng kỳ lân, nhưng quốc gia này đang đuổi theo rất nhanh, và có thể sẽ sớm vượt qua trong thời gian ngắn nữa.
Kỳ lân khởi nghiệp (unicorn startup) là thuật ngữ chỉ những công ty khởi nghiệp được định giá trên 1 tỷ USD. Kỳ lân là loài vật chỉ có trong trí tưởng tượng, gắn liền với sự hiếm có. Hiện, các startup kỳ lân đạt được mức định giá 1 tỷ USD trong 10 năm cũng chỉ chiếm 0,07% trên tổng số các công ty khởi nghiệp.
Chiếc nôi của kỳ lân giá trị nhất thế giới
Khi nói đến việc sinh ra kỳ lân, Trung Quốc được xem là mảnh đất màu mỡ. Chỉ đứng thứ hai sau Mỹ, Trung Quốc tự hào có 316 kỳ lân (tính đến hết năm 2023), tăng 15 doanh nghiệp, và tăng 50% kể từ trước đại dịch Covid-19.
Xét về số lượng kỳ lân trên toàn thế giới, Mỹ hiện đứng vị trí số 1 với 703 kỳ lân, Trung Quốc xếp thứ 2 với 340 kỳ lân, Ấn Độ ở vị trí thứ 3 với 67 kỳ lân.
Theo Chỉ số Kỳ lân Toàn cầu mới nhất do Viện nghiên cứu Hurun công bố, Trung Quốc có nhiều kỳ lân hơn 15 quốc gia được xếp hạng tiếp theo cộng lại, bao gồm Ấn Độ, Anh, Đức và Israel.
Trung Quốc có quy mô khởi nghiệp lớn nhất châu Á. Vào năm 2022, 10 thành phố hàng đầu của quốc gia này có mật độ kỳ lân cao nhất (83%) – thậm chí nhiều hơn cả Mỹ. Trung Quốc cũng dẫn đầu về các đợt IPO kỳ lân hàng đầu với 9/15 – bao gồm cả Polestar, đứng số một toàn cầu vào năm ngoái với mức định giá 20 tỷ USD.
Nhưng không chỉ dừng lại ở những con số kỳ lân, Trung Quốc còn tỏa sáng bởi đang sản sinh ra một số kỳ lân phát triển nhanh nhất và sinh lời cao nhất thế giới.
Trong khi ByteDance - chủ sở hữu TikTok - vẫn giữ vững danh hiệu kỳ lân giá trị nhất thế giới, trị giá 220 tỷ USD, vào năm 2022, nền tảng thương mại điện tử thời trang Shein đã chứng kiến mức tăng giá trị lớn nhất trên toàn cầu (45 tỷ USD).
Trong lĩnh vực công nghệ y tế, Trung Quốc đã cùng Mỹ giành vị trí công ty có giá trị nhất thế giới với WeDoctor có trụ sở tại Hàng Châu trị giá 7 tỷ USD, trong khi Xiaohongshu có trụ sở tại Thượng Hải hiện là kỳ lân SaaS có giá trị thứ hai thế giới với 14 tỷ USD.
Sau San Francisco của Mỹ, thành phố Thượng Hải, Bắc Kinh và Thâm Quyến của Trung Quốc có nhiều công ty khởi nghiệp có khả năng trở thành kỳ lân nhất trong vòng 5 năm qua.
Báo cáo của Viện nghiên cứu Hurun cho biết, trong số 10 kỳ lân hàng đầu thì có đến 8 kỳ lân là ở Trung Quốc và Mỹ (cả hai quốc gia đều có 4 kỳ lân). Một kỳ lân trong danh sách đến từ Australia và một ở Malta.
2024 - năm của AI
Trong năm qua, cứ hai ngày thế giới lại sản sinh ra một kỳ lân, đưa tổng số kỳ lân lên tới gần 1500. Bất chấp nền kinh tế suy thoái, Trung Quốc vẫn cố gắng phấn đấu đuổi theo Mỹ về các kỳ lân mới.
Theo đánh giá của Viện nghiên cứu Hurun, năm 2024 được đánh dấu là năm của AI (trí tuệ nhân tạo), với mức định giá của OpenAI đạt 100 tỷ USD. 10 kỳ lân có giá trị nhất thế giới chiếm một nửa tổng giá trị gia tăng mới, dẫn đầu là OpenAI, tăng 80 tỷ USD lên 100 tỷ USD và SpaceX, tăng 43 tỷ USD lên 180 tỷ USD.
Tại Trung Quốc, Moonshot AI một tuổi có trụ sở tại Bắc Kinh và MiniMax hai tuổi có trụ sở tại Thượng Hải đang dẫn đầu về các sản phẩm giống ChatGPT. Những công ty khác bao gồm OneTrust có trụ sở tại Atlanta, sử dụng AI để bảo mật dữ liệu, Graphcore có trụ sở tại Vương quốc Anh thiên về khả năng tính toán, và Glance có trụ sở tại Ấn Độ, dùng AI để phát triển nội dung trên nền tảng di động.
Ông Rupert Hoogewerf, Chủ tịch kiêm giám đốc nghiên cứu của Hurun cho biết: 5 năm qua là kỷ nguyên vàng cho tinh thần kinh doanh. Kể từ năm 2019, số lượng kỳ lân đã tăng gấp ba lần, từ 494 lên 1453. Trong khi Mỹ đang dẫn đầu với một nửa số kỳ lân được biết đến trên thế giới, số quốc gia có ít nhất một kỳ lân đã tăng hơn gấp đôi, từ 24 lên 53 và số thành phố có ít nhất một kỳ lân đã tăng từ 118 lên 291.
Mỹ có một nửa số kỳ lân được biết đến trên thế giới, dẫn đầu là SaaS, FinTech và AI; Trung Quốc chiếm một phần tư, dẫn đầu là AI, chất bán dẫn và năng lượng mới; trong khi phần còn lại của thế giới chiếm một phần tư còn lại, dẫn đầu là FinTech và thương mại điện tử, ông Rupert Hoogewerf thông tin thêm.