Kỹ năng phòng tránh sét cơ bản người dân cần nắm rõ trong những ngày mưa dông

Đi ra đồng khi trời mưa dông, hai người bị sét đánh tử vong

Vào lúc 1h sáng ngày 21/5, ông T.Q.T (46 tuổi, trú tại xã Phú Ngãi Trị, huyện Châu Thành, tỉnh Long An) đang đi bắt ếch tại địa bàn xã Quê Mỹ Thạnh thì bị sét đánh trúng, tử vong.

Sáng cùng ngày, khi ông P.V.S (55 tuổi, trú tại xã Thạnh Trị, Thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An) đang đi ra ruộng cũng bị sét đánh tử vong.

Sét cũng làm hư hỏng hệ thống loa truyền thanh xã Tân Đông, huyện Thạnh Hóa, ước tính thiệt hại khoảng 50 triệu đồng.

Ngay sau khi nắm bắt thông tin, chính quyền địa phương đã hỗ trợ chi phí cho gia đình các nạn nhân lo mai táng.

Trước đó, chiều ngày 20/5, trên địa bàn xã Hiệp Thuận (huyện Hiệp Đức, tỉnh Quảng Nam) cũng xảy ra mưa dông kèm sấm sét nguy hiểm. Sét đánh đã làm bị thương nặng 1 người, cùng với đó là một số thiệt hại khác về tài sản.

Từ ngày 19-20/5, mưa dông kèm lốc, sét cũng xảy ra tại Thanh Hóa. Sét đánh khiến 2 người bị tử vong; dông lốc cũng khiến nhiều ngôi nhà bị tốc mái, hơn 900 ha lúa, hoa màu… bị hư hại.

Ngay sau khi thiên tai xảy ra, cấp ủy, chính quyền các địa phương trong tỉnh đã phối hợp với các đơn vị liên quan, huy động lực lượng, vật tư, phương tiện khắc phục kịp thời thiệt hại, sớm ổn định cuộc sống người dân.

Sét là gì?

Sét hay tia sét là hiện tượng phóng điện trong khí quyển giữa các đám mây và mặt đất hay giữa các đám mây mang các điện tích khác dấu, đôi khi còn xuất hiện trong các trận phun trào núi lửa hay bão bụi (cát). Khi phóng điện trong khí quyển tia sét có thể di chuyển với tốc độ 36.000km/h.

Sét là sự di chuyển của các ion nhưng hình ảnh của sét là do dòng plasma phát sáng tạo ra, nên có thể thấy nó trước khi nghe tiếng động vì tiếng động chỉ di chuyển với tốc độ 1.230km/h trong điều kiện bình thường của không khí còn ánh sáng đi được 299.792.458 m/s.

Sét có thể đạt tới nhiệt độ 30.000°C, gấp 20 lần nhiệt độ cần thiết để biến cát silica thành thủy tinh.

Nguyên nhân gây ra hiện tượng sấm sét?

Nguyên nhân gây ra hiện tượng sấm sét là do có những luồng không khí bốc lên và đi xuống bị đốt nóng không đều. Hơi nước nóng bốc lên, ngưng tụ và đóng băng giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt.

Năng lượng này làm cho không khí bốc lên nhanh hơn và các giọt nước trong đó bị cọ xát rất mạnh vào các tinh thể băng từ trên rơi xuống sinh ra tĩnh điện.

Những dòng không khí đi lên mạnh mẽ và không đều làm cho các hạt nước ở phần bên dưới của đám mây bị tán nhỏ và vỡ vụn. Những phần nhỏ bên ngoài của hạt nước bị tách ra mang điện âm, nhân còn lại lớn hơn mang điện dương.

Các hạt nước lớn mang điện dương tập trung ở phần trước còn các điện âm tập trung ở những hạt nước nhỏ được dòng không khí cuốn tới các phần khác của đám mây. Sự tích điện trái dấu của các phần của một đám mây hoặc giữa các đám mây gây ra hiện tượng phóng điện mà ta thường gọi là chớp.

Mặt đất giống như một đám mây khổng lồ mang điện âm nên thường xảy ra hiện tượng phóng điện từ các đám mây dông xuống những nơi nhô cao hơn của mặt đất, tạo thành sét.

Kỹ năng phòng tránh sét đánh cần phải biết trong ngày mưa dông

Khi ở trong nhà nên đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, tránh các chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước, không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết.

Nên rút phích cắm các thiết bị điện trước lúc có dông gần xảy ra. Với các đường dây điện thoại hay dây điện vì nối với lưới bên ngoài nên rất có thể bị ảnh hưởng sét đánh lan truyền.

Nên tránh xa các dây này và các vật dùng điện với khoảng cách ít nhất là 1m. Cần rút ăng ten ra khỏi ti vi khi có dông.

Nếu ở ngoài trời, tuyệt đối không dùng cây cối làm chỗ trú mưa, tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa các vật dụng kim loại như xe đạp, máy, hàng rào sắt…

Nên tìm chỗ khô ráo, nếu xung quanh có cây cao hơn thì nên tìm chỗ thấp, tìm vị trí cây thấp. Người ở vị trí càng thấp càng tốt, tay ôm cổ, phần tiếp xúc của người với mặt đất là ít nhất; nhón chân, không được nằm xuống đất. Đặc biệt, không đứng thành nhóm người gần nhau.

Nếu như cảm thấy tóc bị dựng lên (như cảm giác điện khi sờ tay trước mặt tivi) thì điều đó có nghĩa là có thể bị sét đánh bất cứ lúc nào, lập tức cúi ngồi xuống và lấy tay che tai, không nằm xuống đất hay đặt tay lên đất.

L.Vũ (th)