Kỷ nguyên 'Big 3' trong quần vợt sắp kết thúc?

Dominic Thiem và Daniil Medvedev đã chặn đứng trận chung kết trong mơ giữa Djokovic và Nadal tại ATP Finals 2020. Tuy vậy, kết quả của giải đấu cuối cùng trong năm liệu có thực sự báo hiệu về kết thúc của kỷ nguyên quần vợt nam do "Big 3" thống trị trong hơn 15 năm qua?

Cơ hội cho Thiem và Medvedev

Sự sụp đổ của những tượng đài như Djokovic và Nadal dưới tay các đối thủ trẻ hơn một cách đầy kịch tính ở London có ý nghĩa quan trọng. Nó sẽ giúp các tay vợt trẻ có thêm sự tự tin khi đối đầu với "Big 3".

Thiem, 27 tuổi, có màn lội ngược dòng đáng kinh ngạc khi bị dẫn 0-4 trong loạt tie-break ở set quyết định, để đánh bại tay vợt số một thế giới Novak Djokovic, sau khi bỏ lỡ 4 cơ hội kết thúc trận đấu ở loạt tie-break set 2.

Hạt giống số 4 Medvedev cũng có chiến thắng ngược dòng trước Nadal dù để thua set đầu tiên, qua đó chấm dứt kỷ lục 71 trận thắng liên tiếp của tay vợt Tây Ban Nha khi thắng set mở đầu.

Từ đầu năm 2019, Thiem tỏ ra áp đảo với các tay vợt trong "Big 3". Tay vợt người Áo thắng Nadal 3 trong 4 lần đối đầu, hạ Federer cả 3 lần và thắng Djokovic 3 trong 5 lần chạm trán. Anh thể hiện sự tiến bộ đáng kinh ngạc kể từ khi hợp tác với Nicolas Massu.

Thiem tỏ ra vô cùng lợi hại với những cú trái dọc dây và thể hiện tinh thần thi đấu lỳ lợm. Trong năm 2020, anh thắng 17 trận tại 3 giải Grand Slam, nhiều hơn bất kỳ tay vợt nào, trong đó vô địch US Open và về nhì tại Australian Open.

Thiem áp đảo Big 3 kể từ năm 2019. Ảnh: ATP.

Dù vậy, Thiem cần linh hoạt hơn trong lối chơi, điều mà anh còn thiếu và phải trả giá bằng 2 năm liên tiếp thất bại ở chung kết ATP Finals. Medvedev lại có thừa điều này. Sau khi để thua set một, tay vợt người Nga đã điều chỉnh lối chơi khi lên lưới nhiều hơn sau mỗi tình huống giao bóng.

Medvedev có chiều cao 1,98 m, vốn được xem không phải là lý tưởng của môn quần vợt. "Big 3" có chiều cao trung bình 1,85 m, điều này giúp họ di chuyển linh hoạt. Tuy vậy, Medvedev vẫn thể hiện khả năng di chuyển cực tốt, chạy chỗ thông minh với lối chơi phòng thủ cuối sân.

Tuy vậy, vũ khí lợi hại nhất của tay vợt người Nga là thể lực. Anh trình diễn vũ khí này tại mùa giải Bắc Mỹ 2019, khi vào chung kết 4 giải liên tiếp tại Washington, Rogers Cup, Cincinnati và US Open. Medvedev đã kéo được Nadal vào set 5 ở chung kết US Open 2019, nhưng thiếu bản lĩnh để giành chiến thắng.

Trong hai giải đấu cuối cùng của năm 2020, Medvedev cũng duy trì được nền tảng thể lực ấn tượng. Sau chức vô địch Paris Masters, anh thắng thêm 5 trận tại ATP Finals, trong đó vượt qua cả Djokovic, Nadal và Thiem để lên ngôi.

"Chúng tôi đang bắt đầu ghi dấu ấn. Dominic đã giành được Grand Slam đầu tiên, chơi thứ quần vợt không thể tin được lúc này", Medvedev nói.

Khi nào cuộc chuyển ngôi diễn ra?

Lịch sử gần đây cho thấy kết quả tại ATP Finals không phản ánh đúng những gì sẽ đến trong mùa giải tiếp theo. ATP Finals đã đón chào 6 tay vợt khác nhau lên ngôi trong 6 năm qua. Kể từ khi Andy Murray nâng cao chiếc cúp vô địch vào năm 2016, các nhà vô địch Grigor Dimitrov, Alexander Zverev và Stefanos Tsitsipas đều chưa từng vô địch Grand Slam. Zverev có thành tích tốt nhất khi vào chung kết US Open 2020.

Sân cứng trong nhà là mặt sân yếu nhất của Nadal, trong khi Djokovic đã không có phong độ tốt nhất ở London kể từ khi giành được 4 danh hiệu liên tiếp từ năm 2012 đến năm 2015. Federer vắng mặt tại giải đấu năm nay vì chấn thương, đã nâng cao danh hiệu cuối cùng trong số 6 chức vô địch của anh tại giải vào năm 2011.

Các giải Grand Slam vẫn được đánh giá quan trọng nhất trong hệ thống quần vợt và thời kỳ thống trị chưa từng có của "Big 3" vẫn chưa kết thúc. Họ đã giành được 56 trong số 67 Grand Slam, bao gồm 14 trong 15 giải gần nhất.

Thiem là tay vợt gần nhất phá vỡ sự thống trị tuyệt đối này bằng chức vô địch US Open năm nay. Tuy nhiên, Nadal và Federer không tham dự, trong khi Djokovic là ứng viên hàng đầu đã bị xử thua tại vòng 4.

Nadal vừa giành danh hiệu Pháp Mở rộng lần thứ 13 mà không để thua bất kỳ set đấu nào. Anh và Djokovic vẫn là những tay vợt được đánh giá cao nhất khi mùa giải 2021 bắt đầu. Chiến binh Tây Ban Nha đã đưa ra lời cảnh báo cho các đối thủ trẻ sau thất bại trước Medvedev ở bán kết.

"Động lực của tôi luôn như vậy. Năm tới sẽ là một năm quan trọng. Tôi hy vọng sẽ sẵn sàng chiến đấu cho những điều mà tôi muốn đạt được", Nadal nói.

Medevdev được kỳ vọng bùng nổ trong năm 2021. Ảnh: Reuters.

Các chuyên gia quần vợt đã nhiều lần dự đoán về cuộc chuyển ngôi trong làng quần vợt từ nhiều năm trước, nhưng những tay vợt được kỳ vọng chỉ lóe sáng rồi vụt tắt. Tất cả những dự đoán đều là quá sớm.

Dù vậy, cuộc chuyển ngôi sẽ sớm diễn ra bởi quy luật tất yếu của thời gian. Federer sẽ bước sang tuổi 40 vào năm tới, và đã bỏ lỡ gần như toàn bộ mùa giải 2020 sau 2 lần phẫu thuật đầu gối. Nadal 34 tuổi và Djokovic 33 tuổi, cũng vài lần thất bại trong những trận đấu quan trọng.

Thiem, Medvedev, Zverev và Tsitsipas đã thành công trước "Big 3" nhiều hơn so với bất kỳ các thế hệ trước họ. Tuy vậy, với việc Federer và Nadal đang cùng có được 20 Grand Slam, và Djokovic xếp sau với 3 danh hiệu ít hơn, 3 tay vợt đã thống trị quần vợt trong 15 năm qua vẫn có động lực to lớn để đạt được nhiều hơn thế.

Đương kim á quân ATP Finals cho rằng còn quá sớm để xem nhẹ những lão tướng, và dự đoán "giai đoạn thú vị" ở phía trước.

"Chúng tôi đã chứng minh rằng có thể chơi với những huyền thoại, đánh bại họ. Chúng tôi cũng có thể vô địch các giải đấu lớn. Tôi nghĩ trong vài năm tới, Big 3 vẫn sẽ cạnh tranh cho mọi danh hiệu lớn, nhưng tôi đoán sẽ có lúc những người đó giải nghệ. Tôi không biết, trong 3, 4 hay 5 năm nữa. Và sau đó, chúng tôi sẽ là ứng cử viên cho tất cả các danh hiệu lớn", Thiem nói.

Highlights chung kết ATP Finals: Medvedev 2-1 Thiem Daniil Medvedev giành danh hiệu lớn nhất sự nghiệp sau khi vượt qua Dominic Thiem 4-6, 7-6, 6-4 tại chung kết ATP Finals rạng sáng 23/11 (giờ Hà Nội).

Duy Minh