KỶ NIỆM 80 NĂM CÁCH MẠNG THÁNG TÁM VÀ QUỐC KHÁNH 2-9 Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập

TẬP HỢP, PHÁT HUY SỨC MẠNH TOÀN DÂN

Nhà thơ Tố Hữu trong bài thơ Ba mươi năm đời ta có Đảng đã viết: “Thuở nô lệ, thân ta nước mất/ Cảnh cơ hàn, trời đất tối tăm/ Một đời đau suốt trăm năm/Chim treo trên lửa cá nằm dưới dao!”.

80 năm với lịch sử của một đất nước không dài, song với đời một con người thì quá dài. Trong khoảng thời gian ấy, lớp lớp những người Việt Nam yêu nước đã ngã xuống vì nền độc lập của dân tộc, lớp vô tù, lớp ra pháp trường. Kể từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam thành lập cho tới năm 1945, không phải chỉ có những đảng viên trung kiên của Đảng đã ngã xuống mà rất nhiều lãnh đạo của Đảng cũng đã hy sinh.

Ngày 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa.

Lênin từng nói: Không một tổ chức Đảng nào dù tài năng tới đâu, đông đảo cỡ nào có thể làm hết mọi việc. Điều quan trọng nhất là các tổ chức lãnh đạo phải có đường lối đúng đắn để quy tụ xung quanh mình lực lượng của cách mạng. Cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945 và sau đó là sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa là một minh chứng hùng hồn về việc tập hợp và phát huy sức mạnh vĩ đại của dân tộc.

Cùng với Mặt trận Việt Minh, rất nhiều tổ chức khác đã được thành lập và có công lao rất lớn trong tập hợp lực lượng như: Phụ nữ cứu quốc, Thanh niên cứu quốc, Nông dân cứu quốc... Đặc biệt, ở Sài Gòn, lực lượng Thanh niên Tiền phong của Chính phủ Trần Trọng Kim rất đông đảo đã tự nguyện ngả về phía Việt Minh, góp phần làm cho lực lượng của cách mạng thêm mạnh mẽ. Ứng xử có lý, có tình của Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa với nhà Nguyễn, với vua Bảo Đại cũng góp phần đánh thức lương tâm, trách nhiệm và gây dựng cả niềm tin cho một số quan lại, trí thức giúp họ dứt khoát trong việc chọn đường, đó là đi về phía nhân dân.

Cùng với chuyển hướng chiến lược về chính trị, xây dựng căn cứ địa, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm quan tâm xây dựng lực lượng vũ trang. Việc xây dựng lực lượng vũ trang là lực lượng nòng cốt để tiến hành cách mạng đã được xác định từ khi Đảng ra đời. “Chánh cương vắn tắt” của Đảng ghi rõ: “Tổ chức ra đội quân công nông”. Lực lượng vũ trang lần lượt ra đời gắn với các cuộc khởi nghĩa như: Bắc Sơn
(27-9-1940) với sự ra đời của Đội Du kích Bắc Sơn; Nam Kỳ (23-11-1940) với việc ra đời các tổ chức vũ trang quân du kích Nam Kỳ… Vì vậy, Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 8, ngoài việc chuyển hướng chiến lược của cách mạng đã nhận định: “Cuộc cách mạng Đông Dương phải kết liễu bằng một cuộc khởi nghĩa võ trang”. Ngày 22-12-1944, theo sự chỉ đạo của Lãnh tụ Hồ Chí Minh, đồng chí Võ Nguyên Giáp đã thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Ngày 15-5-1945, Đảng và Lãnh tụ Hồ Chí Minh quyết định hợp nhất Cứu quốc quân và Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân thành lực lượng bộ đội chủ lực với tên gọi là Việt Nam Giải phóng quân. Cùng với lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang có vai trò quan trọng góp phần đưa đến thành công nhanh chóng và triệt để của Cách mạng tháng Tám năm 1945.

NẮM BẮT CƠ HỘI, ĐƯA DÂN TỘC TA ĐI TỚI

Thời gian gần đây, chúng ta lại được chứng kiến tinh thần thần tốc, táo bạo như của cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945 mà rõ nét nhất là sắp xếp bộ máy của hệ thống chính trị, bỏ cấp huyện, sáp nhập cấp tỉnh và cấp xã. Chỉ trong khoảng thời gian rất ngắn, tất cả mọi công việc liên quan đến vấn đề này đã được thực hiện nhanh chóng, trọn vẹn. Tất nhiên, để đi tới kết quả ấy đã có sự chuẩn bị từ rất sớm, nhất là Đảng đã nhận thức rõ và chỉ ra những vấn đề bất cập của tổ chức bộ máy và những vấn đề cần giải quyết từ Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25-10-2017. Khi mọi vấn đề đã được chuẩn bị đầy đủ, đúng thời cơ và gặp ngay tinh thần quyết đoán, táo bạo của Đảng nên việc thực hiện đã hoàn thành trong một khoảng thời gian ngắn.

Kể từ khi nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời, dân tộc Việt Nam lại phải trải qua 30 năm kháng chiến giành độc lập dân tộc và thống nhất Tổ quốc, rồi sau đó lại phải đương đầu với sự phá hoại và xâm lấn ở cả hai đầu đất nước. Đại hội lần thứ VI của Đảng đã quyết định đổi mới đất nước, song vẫn là quá trình chúng ta vừa đi vừa dò đường trong bối cảnh bị bao vây cấm vận.

80 năm kể từ ngày 2-9-1945, đất nước và dân tộc Việt Nam đã tiến những bước tiến dài với những thành quả vĩ đại. Những thành tựu mà đất nước đạt được trong gần 80 năm qua là vô cùng lớn, song với những người luôn đau đáu với vận mệnh đất nước và số phận dân tộc vẫn còn nhiều suy tư, trăn trở.

Chỉ hơn một tháng sau ngày đọc Tuyên ngôn Độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Nếu nước độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì”. Trong bối cảnh đất nước hiện nay, khi Đảng chủ trương tất cả vì lợi ích quốc gia dân tộc thì việc quy tụ sức mạnh khối đại đoàn kết của dân tộc là việc cần kíp. Muốn vậy, Đảng và Nhà nước phải ban hành các nghị quyết, chỉ thị, chính sách, pháp luật đáp ứng lợi ích và nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân, đơn giản hóa về thủ tục hành chính nhằm tạo thuận lợi cho người dân trong sản xuất, kinh doanh, làm giàu chính đáng.

Mở đầu Tuyên ngôn Độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dẫn Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của nước Mỹ và Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791. Sáng ngày 23-9-2024, phát biểu tại Đại học Columbia nhân dịp tham dự Tuần lễ cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79 và làm việc tại New York, Mỹ, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã khẳng định: “Con đường phát triển của Việt Nam không thể tách rời xu thế chung của thế giới và nền văn minh nhân loại”.

Chỉ hơn 1 năm sau ngày nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời, năm 1946, Quốc hội khóa I đã ban hành bản Hiến pháp đầu tiên với lời nói đầu khẳng định: “Nước Việt Nam độc lập và thống nhất tiến bước trên đường vinh quang, hạnh phúc, cùng nhịp với trào lưu tiến bộ của thế giới và ý nguyện hòa bình của nhân loại”.

Khó khăn, thách thức vẫn còn không ít, song thời cơ và thuận lợi đang chào đón dân tộc ta. Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2-9, nghĩ về công lao của các lớp cha anh, hãy khéo léo nắm bắt vận hội, tận dụng thời cơ đưa đất nước và dân tộc ta đi tới.

TS Vũ Trung Kiên
(Học viện Chính trị khu vực II)