Ký ức Euro 1980: Kỳ giải nhàm chán nhất lịch sử Euro

Người hùng Horst Hrubesch bên cạnh chức vô địch Euro thứ 2 trong lịch sử của tuyển Tây Đức. Ảnh tư liệu: uefa.com

Euro 1980 đánh dấu sự thay đổi quan trọng ở thể thức tham dự (vòng chung kết VCK). Về thể thức, vòng loại Euro vẫn giữ như cũ, 31 đội bóng được chia thành 7 bảng thi đấu vòng tròn 2 lượt đi - về để chọn ra 7 đội dẫn đầu, cùng với đội chủ nhà vào thẳng VCK. 8 đội bóng này được chia thành 2 bảng thi đấu vòng tròn tính điểm. Kết thúc vòng bảng, 2 đội đầu bảng vào thi đấu chung kết, còn 2 đội nhì bảng tranh hạng 3. Ngoài ra, đây là kỳ Euro đầu tiên mà nước chủ nhà của giải đấu được bầu chọn từ trước với Italy có lần thứ 2 đăng cai và đây cũng là kỳ Euro duy nhất không có trận bán kết.

Sau khi vòng loại khép lại, cùng với đội chủ nhà Italy được đặc cách vào thẳng VCK, 7 tấm vé còn lại thuộc về: Bỉ, Tây Đức, Anh, Tiệp Khắc, Hy Lạp, Hà Lan và Tây Ban Nha. Những tưởng số đội tham dự VCK tăng gấp đôi so với các giải đấu trước sẽ khiến Euro 1980 trở nên hấp dẫn hơn, nhưng diễn biến của Euro 1980 lại gây thất vọng tràn trề.

Việc chia bảng và bỏ trận bán kết đã ảnh hưởng tiêu cực đến giải đấu, các đội thay vì cống hiến hết mình trên sân lại quá toan tính khiến các trận đấu diễn ra với sự nhàm chán. Điển hình như trận đại chiến giữa Anh và Bỉ, “Tam sư” khi ấy đến Euro 1980 với tư cách ứng cử viên hàng đầu cho chức vô địch. So về thực lực, tuyển Bỉ hoàn toàn không có cửa nên họ dùng tiểu xảo, bạo lực để cầm hòa tuyển Anh. Trận hòa này giúp Bỉ lọt vào trận chung kết, trong khi tuyển Anh phải rời giải ngay từ vòng bảng.

Ngoài trận Bỉ - Anh, còn nhiều trận khác cũng bị đánh giá nhàm chán vì các đội thi đấu quá toan tính. Theo thống kê, Euro 1980 là giải đấu có ít bàn thắng nhất trong lịch sử các kỳ Euro khi chỉ có trung bình 1,93 bàn thắng/trận. Thậm chí đỉnh cao của lối chơi thiếu cống hiến phải gọi tên đội chủ nhà Italy. Dù lọt vào đến trận tranh hạng 3 nhưng suốt cả vòng chung kết Euro 1980, Italy chỉ ghi được 2 bàn thắng.

Dù diễn ra nhàm chán nhưng tính bất ngờ của Euro 1980 đã phần nào được vớt vát nhờ “chú ngựa ô” Bỉ cùng màn tỏa sáng của những ngôi sao trẻ Tây Đức. Tuyển Bỉ với thế hệ vàng: Jan Ceulemans, Eric Gerets, Jean-Marie Pfaff hay Erwin Vandenbergh đã tạo nên bất ngờ khi đứng đầu “bảng đấu tử thần” với sự góp mặt của Italy, Anh và Tây Ban Nha. Trong khi Tây Đức trình làng một thế hệ mới với những Karl-Heinz Rummenigge (chủ nhân của 2 Quả bóng vàng 1980, 1981), Horst Hrubesch, Klaus Allofs và thần đồng Bernd Schuster…, đã tiếp bước các đàn anh tiếp tục công cuộc chinh phạt bóng đá thế giới.

Ở trận tranh hạng 3, sau 120 phút thi đấu với kết quả hòa 1-1, Tiệp Khắc và Italy phải sút luân lưu để phân định thắng thua. Trên chấm 11m, đương kim vô địch Euro 1976 Tiệp Khắc đã chiến thắng với tỷ số 9-8, qua đó giành huy chương đồng. Trong khi trận chung kết diễn ra tại sân Olimpico (Roma), Tây Đức đánh bại tuyển Bỉ với tỷ số 2-1 nhờ vào cú đúp bàn thắng của Horst Hrubesch.

Euro 1980 khép lại với chức vô địch Euro thứ 2 trong lịch sử của đội tuyển Tây Đức. Ngoài ra, dàn cầu thủ mới trẻ trung đã giúp Tây Đức trở thành nhà vô địch Euro có độ tuổi trẻ nhất trong lịch sử Euro với độ tuổi trung bình chỉ là 25 tuổi 136 ngày.

Một kỳ Euro nhàm chán nhưng cũng là tiền đề để giúp UEFA tiếp tục đưa ra những thay đổi giúp giải đấu ngày càng hoàn thiện hơn.

Trần Duy