Lãi suất đang chịu nhiều áp lực

Tín dụng kỳ vọng tăng cao

Tín dụng - “mạch máu” của nền kinh tế được kỳ vọng cũng sẽ tiếp tục tăng trưởng tốt, chảy vào các lĩnh vực là động lực tăng trưởng trong những tháng cuối năm để nền kinh tế đạt được mục tiêu tăng trưởng. Theo số liệu mới nhất từ NHNN, đến ngày 29/7/2025, tín dụng toàn hệ thống tăng 9,8% so với cuối năm 2024, tăng trưởng tích cực so với cùng kỳ các năm gần đây.

Theo PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân - Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh, trung bình cứ 2,2 - 2,5% tăng trưởng tín dụng mới tạo ra 1% tăng trưởng GDP. Vì thế, để GDP năm 2025 đạt 8,3 - 8,5%, tín dụng phải tăng khoảng 18 - 19%. Để cung ứng đủ vốn cho nền kinh tế các ngân hàng phải huy động nguồn vốn lớn cho nền kinh tế. Điều này có thể gây áp lực lên lãi suất. Bởi muốn huy động được vốn thì mức lãi suất phải cạnh tranh. Nhất là việc huy động vốn của ngân hàng phải cạnh tranh với một số kênh như chứng khoán (trong thời gian gần đây thị trường này bùng nổ với mức thanh khoản lên cao kỷ lục 40.000 - 50.000 tỷ đồng mỗi phiên), vàng, bất động sản. Thực tế lãi suất trên thị trường liên ngân hàng tăng cao trong thời gian gần đây cho thấy áp lực thanh khoản ngắn hạn của các NHTM. Trong khi đó, lãi suất huy động được yêu cầu giữ ổn định nhằm hỗ trợ duy trì mặt bằng lãi vay thấp cho nền kinh tế.

Đồng quan điểm, TS. Lê Xuân Nghĩa - chuyên gia kinh tế nhận định, có thể do căng thẳng về thanh khoản trong giai đoạn cuối năm đối với hệ thống ngân hàng do đang có nhiều kênh đầu tư khác cạnh tranh về thu hút nguồn vốn. Đặc biệt khi Chính phủ tăng huy động vốn qua phát hành trái phiếu cho các công trình trọng điểm, đặc biệt về năng lượng, giao thông vận tải thì áp lực tăng mặt bằng lãi suất là không thể tránh khỏi.

Bên cạnh đó, áp lực tỷ giá cũng là yếu tố gây khó khăn cho việc duy trì ổn định lãi suất. Theo nhận định của CTCK MB, mặc dù đồng USD được dự báo sẽ tiếp tục xu hướng giảm về cuối năm khi Fed nhiều khả năng bắt đầu cắt giảm lãi suất, song các áp lực nội tại vẫn sẽ là yếu tố chính góp phần thúc đẩy đà tăng của tỷ giá. Đơn cử, nhu cầu nhập khẩu của doanh nghiệp Việt lớn hơn khi mức thuế 0% được áp dụng hàng hóa từ Mỹ. Ngược lại, xuất khẩu nói chung sẽ chậm lại, dẫn đến thặng dư thương mại bị thu hẹp; dòng vốn FDI có thể chậm lại chờ đợi các thông tin rõ ràng hơn về thuế quan... Theo đó, MBS dự báo tỷ giá trung bình năm 2025 sẽ dao động trong khoảng 26.600 - 26.750 đồng/USD, phản ánh mức tăng 4,5% - 5% so với đầu năm.

Ngân hàng nỗ lực giảm lãi suất cho vay dù vẫn phải duy trì ổn định lãi suất huy động

Ngân hàng nỗ lực giữ ổn định mặt bằng lãi suất

Mặc dù mặt bằng lãi suất đang gặp nhiều áp lực, tuy nhiên theo TS. Châu Đình Linh, Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh, lãi suất cho vay sẽ tiếp tục được giữ ổn định ở mức thấp để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tiếp cận với nguồn vốn rẻ, phục vụ cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Ông Linh đánh giá, hiện giá vốn vay đang ở mức thấp và đây là sự nỗ lực từ phía cơ quan điều hành và toàn hệ thống ngân hàng.

Từ phía NHNN, trong suốt thời gian qua nhà điều hành liên tục quán triệt các TCTD nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và NHNN, khẩn trương triển khai ngay các giải pháp để ổn định và phấn đấu giảm lãi suất tiền gửi, cho vay. Trong đó thực hiện quyết liệt, hiệu quả hơn nữa việc tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng chuyển đổi số để giảm lãi suất cho vay, sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng; Đồng thời, duy trì công bố công khai, minh bạch về lãi suất cho vay bình quân, chênh lệch lãi suất tiền gửi và cho vay, các chương trình tín dụng trên trang thông tin điện tử, giúp khách hàng thuận tiện tra cứu, tiếp cận.

Với sự chỉ đạo quyết liệt từ NHNN, trong thời gian qua các ngân hàng nỗ lực giảm lãi suất cho vay dù vẫn phải duy trì ổn định lãi suất huy động. Tính đến 20/7, lãi suất cho vay bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới ở mức 6,53%/năm, giảm khoảng 0,4%/năm so với cuối năm 2024.

Ở góc độ ngân hàng, xác định sẽ phải đối mặt với những khó khăn nhất định, ông Nguyễn Việt Anh - Phó tổng giám đốc TPBank cam kết tiếp tục giữ ổn định mặt bằng lãi suất huy động theo sự đồng thuận của các ngân hàng, đa dạng hóa các kênh huy động chi phí thấp, đặc biệt là huy động CASA; tăng cường bổ sung vốn từ các định chế tài chính nước ngoài với kỳ hạn dài...; đa dạng hóa sản phẩm để khách hàng có thêm nhiều lựa chọn phù hợp khi gửi tiền vào ngân hàng... Đồng thời, nhà băng này cũng cho biết sẽ chia sẻ lợi nhuận, tiết giảm chi phí để phấn đấu giảm lãi suất cho vay theo chỉ đạo NHNN và Chính phủ.

TPBank đề xuất, NHNN tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ nới lỏng linh hoạt, đảm bảo thanh khoản, khi có điều kiện sẽ thực hiện giảm lãi suất OMO, hạn chế phát hành tín phiếu... tạo điều kiện cho NHTM tự tin về việc ổn định mặt bằng lãi suất huy động nhằm ổn định được lãi suất cho vay. “NHNN tiếp tục có những đợt điều chỉnh room tín dụng cuối quý III và đầu quý IV/2025 cho những ngân hàng giải ngân tốt, an toàn, hiệu quả… để hỗ trợ vốn cho nền kinh tế”, ông Việt Anh bày tỏ.

Tại Techcombank, ông Phạm Quang Thắng - Phó tổng giám đốc cho biết, lãi suất huy động bình quân cơ bản ổn định phù hợp với định hướng điều hành của NHNN để từng bước giảm lãi suất cho vay. So với cuối năm 2024, lãi suất cho vay bình quân tại Techcombank đã giảm khoảng 0,5 - 0,6%/năm.

Thời gian tới, lãnh đạo Techcombank cho biết, ngân hàng tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất huy động ổn định, không tăng mang tính cạnh tranh bằng mọi giá. Thay vào đó, ngân hàng tập trung cơ cấu lại nguồn vốn, tăng cường tái cấu trúc bộ máy, đơn giản hóa quy trình nội bộ và đẩy mạnh chuyển đổi số nhằm giảm chi phí vận hành, từ đó hạ chi phí vốn đầu vào. Đây là cơ sở để ngân hàng tiếp tục kiểm soát, từng bước giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ khách hàng và doanh nghiệp phục hồi sản xuất - kinh doanh.

Quỳnh Trang