Làm chủ kinh tế giúp phụ nữ nâng cao vị thế xã hội

Vừa làm giàu cho gia đình, nhiều phụ nữ vùng cao còn tạo việc làm cho người dân địa phương, thúc đẩy kinh tế ngày càng phát triển.

Câu chuyện truyền cảm hứng từ nữ trưởng thôn người Mông

Con đường dẫn vào căn nhà khang trang của chị Lù Thị Dế ở thôn Pao Pao Chải, xã Pha Long dốc dựng đứng. Đón chúng tôi bằng nụ cười tươi, hào sảng của người vùng cao, chị Dế và chồng là anh Thào Phù Sầu kể lại hành trình khởi nghiệp đầy vất vả.

Giống như nhiều phụ nữ dân tộc Mông bị bó buộc trong quan niệm lạc hậu của cộng đồng, học hết lớp 9, chị Dế ở nhà phụ giúp gia đình, đến năm 18 tuổi chị kết hôn với anh Sầu - cuộc hôn nhân do gia đình sắp đặt, chị không có quyền lựa chọn hạnh phúc cho chính mình.

Sau khi về làm dâu, vợ chồng chị Dế ở chung với bố mẹ chồng trong căn nhà xập xệ. Gian bếp ám mùi khói, đồ đạc lộn xộn là không gian sinh hoạt của 2 vợ chồng. Chị Dế chỉ mong có điều kiện dựng căn nhà gỗ nhỏ trên mảnh đất bố mẹ cho gần đó.

Chị Lù Thị Dế cùng chồng mở xưởng may thổ cẩm.

Hai vợ chồng chăm chỉ làm ăn. Anh Sầu đi làm thuê, còn chị quanh quẩn ở nhà chăm con, làm nương và chăm sóc bố mẹ chồng. Có năng khiếu thêu may thổ cẩm, năm 15 tuổi chị Dế đã có thể tự mình may hoàn chỉnh một bộ trang phục truyền thống của người Mông. Lúc rảnh rỗi, chị may thêm rồi đem ra chợ bán. Quần áo chị may được nhiều người thích vì đường kim mũi chỉ cẩn thận.

Nhận thấy nghề may có thể đem lại thu nhập ổn định, chị Dế bàn với chồng đầu tư máy khâu, anh Sầu cũng quyết định không đi làm ăn xa nữa mà ở nhà phụ vợ. Hai vợ chồng mở một tiệm may nhỏ.

Năm 2015, tiệm may của vợ chồng chị Dế bắt đầu có chỗ đứng ở vùng cao Pha Long. Thay vì phải mang hàng ra chợ, tư thương đến tận nhà để mua sản phẩm của vợ chồng chị. Nhờ nghề may trang phục truyền thống, mỗi năm gia đình chị tiết kiệm được 100 triệu đồng. Chị Dế còn chia sẻ kinh nghiệm may cho 6 - 7 hộ phụ nữ khác trong thôn.

Thu nhập ổn định, cuộc sống ngày càng hạnh phúc, vợ chồng chị đã xây được căn nhà mơ ước, các con được học hành đầy đủ.

Năm 2019, chị Lù Thị Dế được người dân Pao Pao Chải tín nhiệm bầu làm trưởng thôn, trở thành nữ trưởng thôn duy nhất ở Pha Long.

Chị Lù Thị Dế cho biết: Tôi rất tự hào khi được người dân tín nhiệm. Theo quan niệm của người Mông, phụ nữ không nên học cao, không tham gia công việc xã hội mà chỉ ở nhà làm nương và nội trợ. Để có được như ngày hôm nay, bản thân tôi đã phải nỗ lực rất nhiều. Tôi hiểu phụ nữ làm chủ kinh tế sẽ có vị thế mà mình mong muốn. Điều tôi luôn trăn trở là làm sao để Pao Pao Chải có thêm nhiều hộ giàu, phụ nữ người Mông ở đây thoát khỏi tập tục lạc hậu, tự tin phát triển kinh tế.

Vườn quế “trả vàng”

Người dân thôn Bỗng 2, xã Bảo Hà vẫn gọi vui vợ chồng chị Triệu Thị Chúi là “đại gia” sau khi anh chị xây xong căn nhà to đẹp nhất thôn, giá trị gần 2 tỷ đồng. Căn nhà rộng hơn 200 m2, 5 phòng ngủ cùng sân vườn rộng rãi, sạch đẹp là ước mơ của nhiều gia đình.

Số tiền xây nhà được tích cóp từ trồng quế. Thấy nhiều hộ trong thôn trồng quế từ những năm 1990 - 1991, năm 2002, chị Chúi bàn với chồng mua giống về trồng. Ban đầu chỉ trồng thử trên diện tích nhỏ, sau đó mở rộng lên 6 ha.

Sau 7 năm, vườn quế bắt đầu cho thu hoạch tỉa, sau khi trừ chi phí sinh hoạt, học hành của con, anh chị tiết kiệm được một khoản đáng kể. "Tích tiểu thành đại", đến tháng 5/2025, anh chị bán một đồi quế cộng với khoản tiết kiệm trước đó để xây căn nhà khang trang. Cuối tháng 11, gia đình chị dọn về nhà mới trong sự chúc mừng của họ hàng, làng xóm.

Chị Triệu Thị Chúi chăm sóc vườn quế của gia đình.

Chị Triệu Thị Chúi là mẫu phụ nữ Dao cần cù, chăm chỉ, đảm việc nhà, giỏi làm kinh tế và năng động trong giao tiếp xã hội.

Trước kia, chị Chúi từng bị ràng buộc bởi quan niệm lạc hậu về vai trò của phụ nữ nhưng dần dần bản thân đã tự “cởi trói” vươn lên khẳng định chính mình.

Chị Chúi chia sẻ: Người phụ nữ nếu làm chủ được kinh tế thì sẽ xây dựng được vị thế trong gia đình và xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh phát triển kinh tế, vai trò quan trọng hơn của phụ nữ vẫn là vun đắp hạnh phúc gia đình và nuôi dạy con cái nên người.

Những tấm gương phụ nữ tự tin, độc lập, làm kinh tế giỏi như chị Triệu Thị Chúi và Lù Thị Dế đang góp phần thay đổi nếp nghĩ của phụ nữ vùng cao, vùng dân tộc thiểu số. Họ truyền cảm hứng để nhiều phụ nữ mạnh dạn vượt qua định kiến, thoát khỏi tập tục lạc hậu, xây dựng cuộc sống đủ đầy, hạnh phúc, góp sức vào sự phát triển của quê hương.

Vân Thảo