Làm sao để tránh sai lầm khi chọn tổ hợp môn lớp 10?
Nhiều học sinh chọn sai tổ hợp môn học lớp 10 dẫn đến gặp rất nhiều khó khăn khi thi tốt nghiệp trung học phổ thông và xét tuyển tuyển vào đại học. Vì vậy đây là một trong những quyết định quan trọng nhất, đặt nền móng cho con đường học vấn và sự nghiệp tương lai của mỗi học sinh.

Đây không phải là sự lựa chọn tùy tiện hay chọn cho có, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập ba năm trung học phổ thông, cánh cửa xét tuyển đại học và định hướng nghề nghiệp sau này. Một khi đã lựa chọn sai lầm, học sinh phải vất vả học chuyển đổi tổ hợp môn hoặc từ bỏ ước mơ của mình.
Mặc dù Chương trình giáo dục phổ thông 2018 về lý thuyết cho phép học sinh thay đổi tổ hợp môn, thực tế lại không hề đơn giản. Việc chuyển đổi đòi hỏi sự đồng ý của nhà trường và quan trọng nhất là nỗ lực của học sinh để tự học bù lại một lượng kiến thức không nhỏ đã bỏ lỡ.
Hiểu đúng về ba loại tổ hợp môn
Một trong những nhầm lẫn tai hại nhất mà học sinh và phụ huynh thường mắc phải là không phân biệt được ba khái niệm về tổ hợp môn. Việc hiểu sai sẽ dẫn đến chọn môn học không phù hợp với mục tiêu cuối cùng.
Thứ nhất, nội dung giáo dục trong giai đoạn định hướng nghề nghiệp từ lớp 10 đến lớp 12 gồm các môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc: Ngữ văn; Toán; Ngoại ngữ 1; Lịch sử; Giáo dục thể chất; Giáo dục quốc phòng và an ninh; Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp; Nội dung giáo dục của địa phương.
Các môn học lựa chọn: Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Công nghệ, Tin học, Âm nhạc, Mĩ thuật. Học sinh chọn 04 môn học từ các môn học lựa chọn này.
Các chuyên đề học tập: Mỗi môn học Ngữ văn, Toán, Lịch sử, Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Công nghệ, Tin học, Âm nhạc, Mĩ thuật có một số chuyên đề học tập tạo thành cụm chuyên đề học tập của môn học.
Vậy nên, việc thay đổi tổ hợp này gần như đồng nghĩa với việc chuyển lớp và chỉ có thể thực hiện vào cuối mỗi năm học.
Thứ hai, tổ hợp thi tốt nghiệp trung học phổ thông: Từ 4 môn đã học ở trên, học sinh sẽ chọn ra 2 môn để dự thi tốt nghiệp, bên cạnh hai môn bắt buộc là Toán và Ngữ văn.
Thứ ba, tổ hợp xét tuyển đại học: Đây là tổ hợp gồm ba môn mà các trường đại học sử dụng để xét tuyển đầu vào (ví dụ: A00 - Toán, Lý, Hóa; D01 - Toán, Văn, Anh). Tổ hợp này có thể được lấy từ điểm thi tốt nghiệp hoặc điểm học bạ các môn tương ứng.
Nên chọn tổ hợp môn học lớp 10 như thế nào?
Lựa chọn tổ hợp môn phù hợp với năng lực: Học sinh cần xác định được thế mạnh cũng như năng lực của bản thân. Từ đó, đưa ra các lựa chọn phù hợp nhất với khả năng của mình.
Lựa chọn tổ hợp môn phù hợp với sở thích: Hãy xem xét các tổ hợp môn phù hợp với sở thích và đam mê của học sinh. Khi được học những thứ mà mình yêu thích, học sinh sẽ phát huy tối đa khả năng tư duy và sự sáng tạo. Vì vậy, việc lựa chọn môn học phù hợp với sở thích là rất quan trọng.
Định hướng nghề nghiệp tương lai: Học sinh nên tìm hiểu kỹ về các yêu cầu, kiến thức và kỹ năng cần có trong lĩnh vực, nghề nghiệp mà mình hướng tới trong tương lai, từ đó đưa ra phương án lựa chọn môn học phù hợp.
Học sinh có thể tham khảo thêm ý kiến, sự hỗ trợ của giáo viên, phụ huynh để xác định được mục tiêu nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích của mình.
Lựa chọn môn học dựa vào thế mạnh nhà trường: Để lựa chọn môn học dựa trên thế mạnh của nhà trường, học sinh cần tìm hiểu về cơ sở vật chất, giáo viên, chất lượng giảng dạy và các hoạt động ngoại khóa của trường. Ngoài ra, việc nhà trường liên kết với các trường đại học và các tổ chức đào tạo sau đại học hay không cũng rất cần lưu ý.