Làm sâu sắc hơn những vấn đề mới về lý luận và thực tiễn của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc

Đại tướng, GS.TS Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an; GS. TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh dự và chỉ đạo Hội thảo.

Chủ trì hội thảo có các đồng chí: Trung tướng, TS Lê Quốc Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an; GS.TS Tạ Ngọc Tấn, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương; Thượng tướng, PGS.TS Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch Chuyên trách Hội đồng lý luận Trung ương.

Cùng dự hội thảo có Thượng tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an; các đồng chí trong Đảng ủy Công an Trung ương; lãnh đạo Hội đồng Lý luận Trung ương; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương cùng nhiều nhà khoa học, tướng lĩnh, sỹ quan cấp cao trong CAND và QĐND Việt Nam.

Các đại biểu dự hội thảo.

Phát biểu khai mạc, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khẳng định ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tổ chức hội thảo nêu trên, thống nhất nghiên cứu, tổng kết thực tiễn vận dụng phương châm “bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa; giữ nước từ khi nước chưa nguy”, cung cấp luận cứ khoa học và thực tiễn nhằm tham mưu với Đảng bổ sung, phát triển nhận thức về sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong bối cảnh tình hình mới.

GS.TS Nguyễn Xuân Thắng phát biểu khai mạc hội thảo.

Đề dẫn tại hội thảo, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng đã đề cập đến mục tiêu, yêu cầu và nội dung thảo luận của hội thảo là nhằm tiếp tục làm sâu sắc hơn những vấn đề mới cả về lý luận và thực tiễn của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, nhất là phương châm “Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy”; bổ sung các đánh giá về kết quả, thành tựu bảo vệ Tổ quốc 10 năm qua, dự báo những yếu tố tác động đến sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong thời gian tới; vai trò, trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị, nhất là vai trò nòng cốt của lực lượng vũ trang trong bảo vệ Tổ quốc...

Bộ trưởng Tô Lâm phát biểu tại hội thảo.

Hội thảo cũng đã nghe hơn 10 ý kiến phát biểu tham luận của các đại biểu đại diện các ban, bộ, ngành, các nhà khoa học, tướng lĩnh, sỹ quan trong CAND, QĐND. Các ý kiến tham luận đã làm sâu sắc hơn nhận thức, quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa; giữ nước từ khi nước chưa nguy; vai trò của kinh tế, văn hóa... trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc; đồng thời, nhấn mạnh việc chăm lo, xây dựng, phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc góp phần tạo nên nền tảng, sức mạnh nội sinh của đất nước để bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Các đại biểu cũng nêu bật vai trò nòng cốt và những đóng góp quan trọng của lực lượng CAND trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, sự thống nhất quản lý của Nhà nước và sự giúp đỡ của nhân dân, nhất là kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI.

Các phát biểu cũng tập trung đánh giá, dự báo tình hình thế giới và trong nước từ nay đến năm 2030, tầm nhìn 2045 và kiến nghị, đề xuất nhiều cách làm hay, giải pháp hữu ích, có tính khả thi cao phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Thứ trưởng Lê Quốc Hùng phát biểu tại hội thảo.

Với chủ đề “Quan điểm của Đảng ta về Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa và một số yêu cầu đặt ra”, tham luận của PGS. TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương khẳng định kế sách “giữ nước từ khi nước chưa nguy” được hình thành và đúc kết trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta đã trở thành tư tưởng chỉ đạo, phương thức giữ nước ở mọi thời đại. Theo PGS. TS Vũ Văn Phúc, quan điểm đó cần phải được triển khai đồng bộ trên 9 mặt công tác. Trong đó, cần xây dựng đất nước vững mạnh về mọi mặt, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước, không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng vũ trang nhằm tăng cường sức mạnh quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới… Từ đó, tham luận đã đặt ra 11 vấn đề trọng tâm để chủ động bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa “từ sớm, từ xa”, “giữ nước từ khi nước chưa nguy” trong tình hình mới.

Thượng tướng, PGS, TS Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương tham luận tại hội thảo.

Tham luận của Thượng tướng, PGS, TS Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương đề cập đến chủ đề “Định hướng xây dựng, phát triển lý luận của lực lượng CAND về Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước khi nước chưa nguy”. Theo Thượng tướng Nguyễn Văn Thành, “Bảo vệ Tổ quốc từ sớm từ xa, giữ nước từ khi nước chưa lâm nguy” là quan điểm mang tính chiến lược, được Đảng ta kế thừa từ bài học kinh nghiệm lịch sử trong mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước; đã phải trả bằng máu xương của bao thế hệ cha, ông. Thực tiễn xây dựng đất nước và giữ nước của dân tộc ta đã chứng minh một chân lý, đất nước chỉ có thể ổn định phát triển và bảo vệ vững chắc, toàn vẹn trên cơ sở tinh thần tích cực chủ động bảo vệ Tổ quốc của các lực lượng, các giai tầng trong xã hội…

Kế thừa bài học lịch sử và thực tiễn lãnh đạo sự nghiệp cách mạng cùng các bài học kinh nghiệm trên thế giới, nhận thức của Đảng ta về bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa đã được bổ sung, phát triển, hoàn thiện, phù hợp với tình hình thực tiễn, cũng như yêu cầu trong từng giai đoạn cách mạng như Nghị quyết về bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của Bộ Chính trị (năm 1988), Nghị quyết 28-NQ/TW ngày 25/10/2013 về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới năm 2013; Nghị quyết 24 -NQ/TW ngày 16/4/2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược Quốc phòng Việt Nam…

PGS.TS Nguyễn Toàn Thắng, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tham luận tại hội thảo.

Xuất phát từ tầm quan trọng của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới và để chủ động tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Thượng tướng Nguyễn Văn Thành đã gợi mở 5 vấn đề trọng tâm đối với Bộ Công an. Trong đó, nhấn mạnh việc xác định vai trò, tầm quan trọng của công tác lý luận trong thời kỳ mới, trong đó có lý luận “Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa; giữ nước từ khi nước chưa nguy”; nâng cao chất lượng công tác tư vấn, tham mưu về xây dựng phát triển hoàn thiện lý luận về bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới…

Tham luận của PGS.TS Nguyễn Toàn Thắng, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh đã làm rõ một số khái niệm và thuật ngữ liên quan về quan điểm “Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa”; quan điểm về việc “giữ nước” và “Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy dưới góc nhìn văn hóa”. PGS. TS Nguyễn Toàn Thắng cho rằng: Văn hóa giữ nước của dân tộc Việt Nam là toàn bộ hệ giá trị tư tưởng chính nghĩa, lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần căm thù giặc sâu sắc, ý chí quyết tâm sắt đá đánh đuổi quân thù cùng với hệ giá trị tri thức và kinh nghiệm đúc rút từ thực tiễn chiến đấu, khoa học và nghệ thuật tổ chức, thực hiện chiến lược, kế sách giành thắng lợi trong chiến tranh vệ quốc trên các phương diện chính trị, quân sự, ngoại giao, an ninh và kinh tế… nhằm mục đích làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn và hành động xâm lược của kẻ thù, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, giữ gìn môi trường hòa bình, bảo đảm cho sự sinh tồn và phát triển của dân tộc trong các tiến trình lịch sử.

Theo PGS.TS Nguyễn Toàn Thắng, phải chú ý quan tâm tới xây dựng, phát triển giá trị sức mạnh nội sinh; đào tạo và trọng dụng người hiền tài, nguyên khí quốc gia; giáo dục truyền thống cho lớp trẻ, đặc biệt là lịch sử. Cùng với đó, xây dựng đất nước thịnh vượng, hùng cường về kinh tế và quân sự, quốc phòng, an ninh…Mở rộng quan hệ ngoại giao, tăng bạn, bớt thù; nâng cao lập trường chính nghĩa, khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí tự cường cùng tinh thần độc lập, tự do…

Trung tướng, PGS, TS. Nguyễn Văn Bạo, Giám đốc Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng tham luận tại hội thảo.

Trung tướng, PGS, TS. Nguyễn Văn Bạo, Giám đốc Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng cho rằng cần nâng cao nhận thức và đẩy mạnh việc nghiên cứu, quán triệt, cụ thể hóa các chỉ dẫn quý báu của Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước phù hợp với tình hình mới của đất nước; phát huy vai trò các chủ thể trong tổ chức các phong trào thi đua yêu nước; bảo đảm mục đích trong xây dựng và tổ chức thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, hành động cách mạng; xác định rõ các nội dung và yêu cầu của thi đua yêu nước. Đồng thời, bảo đảm phương châm và biện pháp thực hiện đồng bộ, thống nhất, hiệu quả…

Phát biểu kết luận hội thảo, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, quá trình tổng kết Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc tiếp tục khẳng định tầm nhìn chiến lược của Đảng ta về bảo vệ Tổ quốc, tầm nhìn này được kiểm nghiệm và phát huy giá trị dẫn đường, góp phần xây dựng đất nước “chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, uy tín và vị thế quốc tế như ngày nay” mà Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định.

Quang cảnh hội thảo.

"Trong đó, bảo vệ Tổ quốc trong thời bình không chỉ là đối phó với hành động vũ trang xâm lược của kẻ địch từ bên ngoài, mà còn phải đặc biệt chăm lo xây dựng và giữ vững bên trong, đối phó với những thủ đoạn hoạt động phi vũ trang của địch" - Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh. Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI xác định mục tiêu bảo vệ Tổ quốc, đó là “Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và nền văn hóa; giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình để xây dựng, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa” đã khắc phục sự phiến diện trong tư duy chỉ nhấn mạnh đến bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ; khắc phục những quan niệm một chiều, giản đơn về bảo vệ Tổ quốc, chủ yếu tập trung vào các giải pháp quân sự, chuẩn bị để đánh thắng chiến tranh xâm lược quy mô lớn.

Cũng theo Bộ trưởng Tô Lâm, sức mạnh bảo vệ Tổ quốc không chỉ là sức mạnh của lực lượng vũ trang mà là sức mạnh tổng hợp của quốc gia và chế độ, lấy sức mạnh kinh tế, chính trị làm cơ sở; là sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, sức mạnh lòng dân, niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng; là sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, giữa quốc phòng với an ninh, kinh tế, đối ngoại và các lĩnh vực khác. Quan điểm chỉ đạo về bảo vệ Tổ quốc là kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội, lấy việc giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước là lợi ích cao nhất; sức mạnh bên trong là nhân tố quyết định; kết hợp chặt chẽ các nhiệm vụ kinh tế, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của các cấp, các ngành, củng cố tiềm lực; chủ động phòng ngừa, sớm phát hiện và triệt tiêu những nhân tố bên trong có thể dẫn đến những đột biến bất lợi.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện, các thế lực thù địch thay đổi chiến lược và phương thức chống phá ta, sử dụng phương thức phi vũ trang là chủ yếu, lợi dụng các chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền”, tôn giáo, dân tộc để can thiệp vào nội bộ nước ta với chiến lược hết sức nguy hiểm “diễn biến hòa bình” kết hợp bạo loạn lật đổ. Do vậy, phương thức đấu tranh phi vũ trang ngày càng giữ vị trí quan trọng. Đấu tranh trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, tư tưởng, văn hóa là những phương thức để bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy.

Những quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng ta về bảo vệ Tổ quốc trong thời bình liên tục được hoàn thiện qua các kỳ Đại hội Đảng và cần tiếp tục nhấn mạnh trong Nghị quyết mới về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc. "Qua tổng kết Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI và thực tiễn tình hình thế giới, khu vực, yêu cầu đổi mới mạnh mẽ tư duy bảo vệ Tổ quốc đang đặt ra rất cấp bách" - Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, những vấn đề an ninh phi truyền thống diễn biến ngày càng phức tạp, tác động đa chiều, trực tiếp đến nhiều mặt của đời sống xã hội, ở nhiều tầng, nấc khác nhau; quy mô tác động rộng lớn, tạo phản ứng dây chuyền, thậm chí thách thức, đe dọa an ninh toàn cầu với biện pháp phi vũ trang là chủ yếu, không chỉ giới hạn đối tượng bảo vệ chính là lãnh thổ, Nhà nước (an ninh truyền thống) mà còn nhấn mạnh bảo vệ con người, có thể chuyển hóa thành an ninh truyền thống.

Thực tế cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đã và đang làm thay đổi phương thức hoạt động, tổ chức cách thức tiến hành chiến tranh, can dự/can thiệp của các nước và nhiều khía cạnh khác của hoạt động quân sự, an ninh, tình báo. Chiến tranh trên không gian mạng, chủ quyền quốc gia trên không gian mạng trở thành vấn đề lợi ích cốt lõi, có tính cấp bách mà mỗi quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều đang phải đối mặt, xử lý. Qua đó đặt ra yêu cầu về việc xác định nhiệm vụ, giải pháp trong Nghị quyết mới về xác lập chủ quyền không gian mạng quốc gia, chủ quyền không gian vũ trụ.

Xuân Mai