Làm xanh sa mạc: Ấn Độ thúc đẩy tham vọng với năng lượng mặt trời

Hiện tại, than cung cấp năng lượng cho 70% sản lượng điện của quốc gia. Tuy nhiên, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã cam kết rằng đến năm 2030, Ấn Độ sẽ sản xuất nhiều năng lượng hơn thông qua năng lượng mặt trời và các năng lượng tái tạo khác so với toàn bộ lưới điện hiện nay.

"Đầu tiên, Ấn Độ sẽ tăng công suất năng lượng phi hóa thạch lên 500 gigawatt. Thứ hai, đến năm 2030, 50% nhu cầu năng lượng của quốc gia này sẽ đến từ các nguồn năng lượng tái tạo", Thủ tướng Modi phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh về Biến đổi khí hậu (COP26) ở Glasgow.

Bang Rajasthan khô cằn, nơi có Công viên Bhadla chiếm diện tích gần như diện tích của San Marino, chứng kiến 325 ngày nắng nóng mỗi năm, khiến nó trở thành địa điểm lý tưởng cho cuộc cách mạng điện mặt trời.

Công viên Bhadla - một nền tảng trong nỗ lực trở thành một nhà máy năng lượng sạch của Ấn Độ.

Từng là một vùng sa mạc rộng lớn, các nhà chức trách đã tận dụng khu vực dân cư thưa thớt, tuyên bố rằng cộng đồng địa phương phải di dời tối thiểu. Ngày nay, robot làm sạch bụi và cát ước tính khoảng 10 triệu tấm pin mặt trời, trong khi con người giám sát khoảng vài trăm người.

Ấn Độ, nơi có 1,3 tỉ người và sẵn sàng vượt qua Trung Quốc để trở thành quốc gia đông dân nhất, có nhu cầu năng lượng ngày càng tăng. Nhưng quốc gia này cũng đang ở tuyến đầu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), trong 2 thập kỉ tới, Ấn Độ phải bổ sung một hệ thống điện có quy mô tương đương châu Âu để đáp ứng nhu cầu cho dân số đang tăng lên, nhưng cũng phải giải quyết chất lượng không khí độc hại ở các thành phố lớn.

“Ấn Độ là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương nhất trên thế giới vì biến đổi khí hậu và đó là lý do tại sao quốc gia này thúc đẩy mạnh mẽ năng lượng tái tạo để khử carbon trong ngành điện, đồng thời giảm ô nhiễm không khí”, Arunabha Ghosh, chuyên gia chính sách khí hậu từ Hội đồng Năng lượng, Môi trường và Nước nhận định.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng quốc gia phát thải carbon lớn thứ ba thế giới sẽ còn cách nào đó để đạt được các mục tiêu xanh, với than được thiết lập để vẫn là một phần quan trọng của hỗn hợp năng lượng trong những năm tới.

Mặc dù năng lượng xanh của Ấn Độ đã tăng gấp 5 lần chỉ trong hơn một thập kỉ lên 100 GW trong năm nay, song lĩnh vực này hiện cần phải tăng trưởng theo tỉ lệ tương tự một lần nữa để đáp ứng các mục tiêu năm 2030.

Những người ủng hộ chỉ ra Công viên năng lượng mặt trời Bhadla, một trong những công viên lớn nhất thế giới, như một ví dụ về cách thức đổi mới, công nghệ, tài chính công và tư nhân có thể thúc đẩy sự thay đổi nhanh chóng.

Hiện tại, Ấn Độ có kế hoạch đầy tham vọng sản xuất 450 gigawatt thông qua năng lượng mặt trời và các năng lượng tái tạo khác vào năm 2030.

Subodh Agarwal, trưởng thư ký phụ trách năng lượng của Rajasthan cho biết, những vùng đất rộng lớn, nơi không có một ngọn cỏ, bây giờ bạn không còn nhìn thấy mặt đất nữa mà chỉ thấy những tấm pin mặt trời. Đó là một sự biến đổi lớn lao.

Các nhà chức trách đang khuyến khích các công ty năng lượng tái tạo thành lập trong khu vực, được gọi là "tiểu bang sa mạc". Nếu sự gia tăng này được duy trì thì nhiệt điện than cho sản xuất điện có thể đạt đỉnh vào năm 2024, theo dự báo của Viện Kinh tế Năng lượng và Phân tích Tài chính (IEEFA).

Hiện nay, năng lượng mặt trời chiếm 4% sản lượng điện. Trước tuyên bố của Modi, IEA ước tính năng lượng mặt trời và than đá sẽ hội tụ khoảng 30% mỗi người vào năm 2040 dựa trên các chính sách hiện tại.

Các tỉ phú Ấn Độ, bao gồm cả 2 người giàu nhất châu Á Mukesh Ambani và Gautam Adani, đang cam kết đầu tư khổng lồ, trong khi Modi đang thiết lập một công viên năng lượng tái tạo có quy mô bằng Singapore ở bang Gujarat, quê hương của ông.

Lan Anh (T/h)