Lan tỏa nhận thức, phòng chống dịch bệnh từ việc buôn bán thịt chó, mèo
Hoạt động buôn bán, vận chuyển và giết mổ chó mèo không chỉ làm gia tăng nguy cơ lây lan bệnh dại mà còn có thể dẫn đến nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác như: Nhiễm vi khuẩn E.coli, Salmonella, Campylobacter và các bệnh ký sinh trùng.
Vì vậy nhiều ý kiến cho rằng, sự tham gia tích cực của thế hệ trẻ là chìa khóa để đạt được mục tiêu 'Việt Nam không còn ca tử vong ở người do bệnh dại vào năm 2030' và xây dựng một Hà Nội an toàn, văn minh hơn".
Theo ông Rahul Sehgal, Giám đốc Truyền thông Quốc tế của Soi Dog Foundation, sinh viên hiện đóng vai trò then chốt trong việc lan tỏa nhận thức về mối liên hệ giữa hoạt động buôn bán thịt chó mèo và nguy cơ dịch bệnh đến cộng đồng. “Dựa trên kinh nghiệm thành công tại Thái Lan và các quốc gia trong khu vực, chúng tôi tin rằng khi được trang bị kiến thức đầy đủ và phương pháp truyền thông hiệu quả, các bạn sinh viên sẽ trở thành lực lượng tiên phong thúc đẩy sự thay đổi”, ông Rahul Sehgal cho biết.
Lực lượng thú y tiêm phòng dại cho chó. Ảnh: TTXVN
Sự kiện "Sinh viên đồng hành cùng Dự án thí điểm mô hình phòng chống bệnh dại và phát triển kinh tế bền vững, từng bước chuyển đổi hoạt động buôn bán thịt chó, mèo tại một số phường ở Hà Nội" mới đây đã quy tụ hơn gần 500 sinh viên từ các trường Y Dược, Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam, cùng một số trường đại học khác và các chuyên gia trong lĩnh vực y tế thú y, y tế công cộng và truyền thông thay đổi hành vi.
Sự kiện được tổ chức nhằm huy động sự tham gia của sinh viên, thế hệ trẻ năng động và sáng tạo triển khai mô hình thí điểm tại các phường ở Hà Nội. Đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh dại, các bệnh lây truyền từ động vật sang người và mối liên hệ chặt chẽ giữa việc kinh doanh thịt chó, mèo với bệnh dại; đồng thời tạo cơ hội cho sinh viên đóng góp trực tiếp vào các mục tiêu quốc gia.
Sinh viên đồng hành cùng dự án chuyển đổi hoạt động buôn bán thịt chó, mèo.
Đề cập về việc này, bà Bùi Thị Duyên, Giám đốc SBCC Vietnam nhấn mạnh: "Thay đổi hành vi cộng đồng không chỉ là việc cung cấp thông tin mà là nghệ thuật tạo ra sự thấu hiểu, đồng cảm và hành động. Sinh viên với vai trò là đại sứ trẻ có lợi thế đặc biệt, các bạn là cầu nối đáng tin cậy, có khả năng lắng nghe và truyền tải thông điệp khoa học bằng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu.
“Chúng tôi tin rằng, khi được trang bị đúng phương pháp truyền thông thay đổi hành vi, mỗi sinh viên không chỉ lan tỏa kiến thức mà còn truyền cảm hứng, thúc đẩy người dân tự nguyện thay đổi. Đó chính là chìa khóa để xây dựng một Hà Nội an toàn và văn minh thay đổi bền vững xuất phát từ nhận thức và niềm tin của chính cộng đồng", bà Bùi Thị Duyên cho biết.
Theo nhà báo Nguyễn Toàn Thắng, Tổng Biên tập Tạp chí Thanh Niên, thanh niên luôn là lực lượng tiên phong trong mọi phong trào xã hội, đặc biệt trong các vấn đề liên quan đến sức khỏe cộng đồng và phát triển bền vững. Sự kiện này không chỉ giúp sinh viên nâng cao nhận thức về y tế công cộng mà còn tạo nền tảng để các bạn phát huy tinh thần trách nhiệm xã hội, ứng dụng kiến thức chuyên môn vào giải quyết các vấn đề thực tiễn của cộng đồng.
“Chúng tôi tin tưởng rằng các bạn sinh viên sẽ trở thành những Đại sứ xuất sắc, lan tỏa thông điệp tích cực đến toàn xã hội", nhà báo Nguyễn Toàn Thắng cho biết.
Mỗi năm tại Việt Nam, bệnh dại gây ra từ 75 đến 100 ca tử vong ở người, và sau COVID-19, các bệnh lây truyền từ động vật sang người đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng.
Nhiều chuyên gia y tế cho rằng, do chó thường được nuôi bằng thức ăn thừa và đồ phế thải, thịt chó có nguy cơ cao tồn dư các loại thuốc (steroid, kháng sinh) và kim loại nặng (chì, asen, cadmium), gây nguy hại nghiêm trọng cho người tiêu dùng. Nguồn từ Phòng chống bệnh truyền nhiễm, Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội cho hay, khi tiếp xúc với chó mèo hoặc tiêu thụ thịt chó mèo còn tiềm ẩn nguy cơ nhiễm giun sán, với khoảng 20.000 ca nhiễm ấu trùng giun đũa chó mèo được phát hiện và điều trị hàng năm tại Việt Nam.
ThS.BS Chu Thị Phúc (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội)
Chia sẻ tại chương trình, ThS.BS Chu Thị Phúc (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội) cảnh báo, bên cạnh bệnh dại, việc tiêu thụ thịt chó, mèo còn tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc thực phẩm từ thịt không rõ nguồn gốc (chủ yếu do vi sinh vật hoặc độc tố như nấm mốc, hóa chất).
Bên cạnh đó, cũng không loại trừ nguy cơ ngộ độc khi chó, mèo bị đánh bả từ thuốc trừ sâu, thuốc diệt chuột… Nhắc lại đợt bùng phát dịch tả vào năm 2007 tại 19 tỉnh phía Bắc, trong đó có Hà Nội, bác sỹ Phúc cho biết, thời điểm đó đã tìm thấy vi khuẩn tả trong một số mẫu thịt chó sống và chín, phân chó. Trong khi đó, không phát hiện mầm bệnh trong lá mơ, rau thơm/rau sống và các mẫu mắm tôm thu thập được.
Kết thúc chương trình, sinh viên đã được trao nhiệm vụ cụ thể với kế hoạch hành động rõ ràng: tổ chức các buổi tiếp xúc tại cộng đồng, tạo nội dung truyền thông trên mạng xã hội, và xây dựng mạng lưới Đại sứ tại các trường cũng như địa phương.
