Lan tỏa tinh thần và bản sắc Xiếc Việt tại Hội chợ Mùa Thu 2025

Thưa ông, tại Hội chợ Mùa Thu 2025, Liên đoàn Xiếc Việt Nam mang đến cho khán giả bao nhiêu tiết mục? Ông có thể giới thiệu một số tiết mục tiêu biểu, cũng như những màn trình diễn đặc sắc, được xem là điểm nhấn của Liên đoàn Xiếc Việt Nam mang tới Hội chợ Mùa Thu năm nay, thưa ông?

Liên đoàn Xiếc Việt Nam rất vui khi có dịp đồng hành cùng Hội chợ Mùa Thu 2025, mang đến cho khán giả một chuỗi 16 suất diễn liên tục trong suốt thời gian diễn ra hội chợ. Năm nay, điều kiện biểu diễn thuận lợi hơn khi sân khấu trung tâm rộng rãi, có độ cao phù hợp, khán giả được bao quanh không gian trình diễn, tạo nên sự giao lưu trực tiếp và sinh động giữa nghệ sĩ và người xem.

NSND Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam.

Đặc biệt, nhiều tiết mục không chỉ đơn thuần là xiếc kỹ thuật, mà được thể hiện như những tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh, kết hợp giữa âm nhạc, trang phục và đạo cụ. Trong Triển lãm A80, chúng tôi cũng mang đến một chương trình biểu diễn xiếc, nhưng không gian còn hạn chế. Lần này, chúng tôi có cơ hội mang đến những chương trình xiếc đặc sắc từng được biểu diễn tại Rạp Xiếc Trung ương, với quy mô và nội dung phong phú hơn. Nhiều tiết mục không chỉ dừng lại ở kỹ thuật trình diễn, mà được dàn dựng như những tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh, kết hợp đồng bộ giữa âm nhạc, trang phục và nội dung biểu đạt, giúp khán giả cảm nhận trọn vẹn hơn vẻ đẹp và chiều sâu của nghệ thuật xiếc Việt Nam.

Có thể kể tới hoạt cảnh “Tôn Ngộ Không đại chiến”, một trong những điểm nhấn đặc sắc của chương trình. Tiết mục tái hiện các nhân vật quen thuộc như Tôn Ngộ Không, Đường Tăng, Trư Bát Giới và Sa Tăng… với phần hóa thân, biến hóa tài tình, cùng hiệu ứng sân khấu sinh động. Đặc biệt, nghệ sĩ đảm nhận vai Tôn Ngộ Không thể hiện khả năng sáng tạo khi “hóa thân” ra 10 đệ tử trong cùng một không gian biểu diễn, tạo nên màn trình diễn hấp dẫn, giàu tính nghệ thuật.

Bên cạnh đó, chúng tôi lần đầu tiên giới thiệu tiết mục “Cầu bật trên cao”, một tiết mục đòi hỏi kỹ thuật cao và yêu cầu sân khấu có không gian, độ cao đạt chuẩn để đảm bảo an toàn và hiệu quả trình diễn. Ngay trên sân khấu trung tâm của Hội chợ Mùa Thu năm nay, các nghệ sĩ của Liên đoàn đã có cơ hội “tỏa sáng”, mang đến cho khán giả những giây phút mãn nhãn.

NSND Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam trò chuyện, động viên các nghệ sĩ tham gia biểu diễn tại Hội chợ Mùa Thu năm 2025.

Không những vậy, chúng tôi còn có những tiết mục mang độ khó cao, kết hợp với đạo cụ độc đáo như tiết mục “Ngày hội trên vùng cao”, biểu diễn đi dây thép trong không gian mở, vốn là loại hình không phải sân khấu nào cũng có thể thực hiện được. Trong suốt 16 suất diễn, chúng tôi chủ động thay đổi nội dung và hình thức thể hiện để mỗi buổi diễn đều mang đến trải nghiệm mới mẻ. Khán giả sẽ được thưởng thức nhiều phong cách xiếc khác nhau từ những tiết mục kỹ thuật như cầu bật, nhào lộn, đến các tiết mục mang thông điệp ý nghĩa, tiêu biểu như “Cầu bật thanh niên Hồ Chí Minh”, thể hiện sức mạnh, tinh thần đoàn kết và nhiệt huyết của tuổi trẻ Việt Nam.

Bên cạnh đó, chúng tôi còn mang đến tiết mục “Vòng tròn bất tử”, tái hiện tinh thần quả cảm, ý chí kiên cường và sự hy sinh anh dũng của những chiến sĩ hải quân trong hành trình bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Xen kẽ với các tiết mục đó là những phần trình diễn đòi hỏi kỹ thuật cao như thăng bằng, trò khéo, cùng nhiều tiết mục được phối hợp, lồng ghép sáng tạo, tạo nên chuỗi biểu diễn liên hoàn, hấp dẫn và giàu tính nghệ thuật…

Để có được những màn trình diễn mãn nhãn, giàu kỹ thuật, chắc hẳn các nghệ sĩ đã phải trải qua quá trình tập luyện nghiêm túc, chuẩn bị công phu trong thời gian dài. Việc lựa chọn các tiết mục phù hợp để mang đến Hội chợ Mùa Thu 2025 chắc hẳn cũng là một quá trình đầy cân nhắc và thử thách. Ông có thể chia sẻ thêm về công tác lựa chọn, dàn dựng và chuẩn bị của Liên đoàn Xiếc Việt Nam trước khi tham gia hội chợ năm nay? Trong quá trình đó có gặp phải những khó khăn hay thử thách nào, thưa ông?

Các nghệ sĩ mang đến tiết mục “Ngày hội trên vùng cao” với màn đi thăng bằng trên dây đầy mạo hiểm, đòi hỏi độ chính xác và sự thăng bằng tuyệt đối.

Các tiết mục mà chúng tôi lựa chọn để mang đến Hội chợ Mùa Thu 2025 tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam đều được cân nhắc rất kỹ lưỡng. Bởi lẽ, không gian biểu diễn tại Hội chợ khác với sân khấu xiếc tròn của Rạp Xiếc Trung ương, nên chúng tôi phải tính toán sao cho phù hợp với điều kiện thực tế nhưng vẫn đảm bảo chất lượng nghệ thuật.

Tiêu chí hàng đầu là chọn những tiết mục gọn nhẹ, linh hoạt, không quá cồng kềnh hay phụ thuộc vào hệ thống treo mắc, tránh ảnh hưởng đến kết cấu và mặt sàn của Trung tâm triển lãm. Các đạo cụ phải dễ dàng tháo lắp, di chuyển và dựng lắp nhanh chóng, vừa đảm bảo an toàn kỹ thuật cho nghệ sĩ, vừa tuân thủ nghiêm ngặt các quy định an toàn chung của Ban Tổ chức.

Vì vậy, bên cạnh các tiết mục tập thể, chúng tôi cũng huy động nhiều nghệ sĩ có kỹ năng và kỹ xảo điêu luyện, biểu diễn những tiết mục độc lập nhưng vẫn tạo được sức hút mạnh mẽ. Ở một số phần trình diễn, đặc biệt là trong hoạt cảnh “Tôn Ngộ Không đại chiến”, có thời điểm tới 30 nghệ sĩ cùng xuất hiện trên sân khấu, phối hợp ăn ý trong các màn nhảy, tương tác và giao lưu trực tiếp với khán giả... Tất cả đều được dàn dựng công phu với mong muốn mang đến cho công chúng những màn trình diễn sống động, gần gũi, để khán giả không chỉ thưởng thức mà còn cảm nhận được không khí, năng lượng và tinh thần của nghệ thuật xiếc Việt Nam giữa không gian Hội chợ Mùa Thu năm nay…

Mỗi chương trình của chúng tôi có thời lượng khoảng 30 phút, nhưng đều được dàn dựng đa dạng, đầy đủ các thể loại xiếc từ nhào lộn trên không, thăng bằng, cầu bật, đi dây thép… Tất cả đều hướng tới việc mang đến cho khán giả những trải nghiệm sống động, mãn nhãn nhất. Chúng tôi chỉ tiếc rằng, nếu tại Hội chợ Mùa Thu 2025 có thể lắp đặt được hệ thống treo đu trên cao, thì khán giả sẽ còn được chiêm ngưỡng những tiết mục đu bay độc đáo, từng đạt nhiều giải thưởng quốc tế danh giá. Đây là những màn trình diễn hiện chỉ có thể thưởng thức tại Rạp Xiếc Trung ương. Tuy vậy, với sự đầu tư công phu, dàn nghệ sĩ tài năng và tinh thần sáng tạo không ngừng, chúng tôi tin rằng khán giả Hội chợ Mùa Thu năm nay sẽ có những trải nghiệm nghệ thuật xiếc thật ấn tượng và đáng nhớ.

Tiết mục xiếc “Quay khung nghệ thuật” do nghệ sĩ Đức Thành biểu diễn, tiết mục từng cùng anh chinh phục khán giả tại nhiều quốc gia như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc) và Italia, tiếp tục gây ấn tượng mạnh bởi sự sáng tạo và kỹ thuật biểu diễn điêu luyện.

Trong nhiều sự kiện, ngày lễ trọng đại của đất nước, các nghệ sĩ Liên đoàn Xiếc Việt Nam luôn góp mặt với những tiết mục đặc sắc, giàu cảm xúc. Đặc biệt, tại Hội chợ Mùa Thu năm nay, các màn biểu diễn của Liên đoàn đã thu hút đông đảo người dân và du khách, nhận được nhiều lời khen về sự sáng tạo, kỹ thuật và trở thành “điểm hẹn” không thể bỏ lỡ. Ở cương vị Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam, ông cảm nhận thế nào khi chứng kiến khán giả đón nhận nồng nhiệt và dành nhiều tình cảm cho nghệ thuật xiếc nước nhà?

Liên đoàn Xiếc Việt Nam rất hạnh phúc khi trong những năm gần đây, nghệ thuật xiếc đã dần mở rộng đối tượng khán giả, không chỉ qua các cuộc thi, liên hoan quốc tế, mà còn thông qua những chương trình biểu diễn có nội dung, câu chuyện xuyên suốt, mang tính nghệ thuật và chiều sâu cảm xúc.

Chúng tôi đã gặt hái nhiều thành công với các chương trình được đầu tư công phu như “Đi cùng năm tháng”, “Ký ức Trường Sơn”, hay các vở xiếc chính luận như “Non sông này thống nhất”, “Tự hào Việt Nam”, được dàn dựng nhân dịp kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước và Quốc khánh 2/9. Những chương trình này không chỉ khẳng định sức sáng tạo của đội ngũ nghệ sĩ mà còn tạo được hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong công chúng, góp phần khẳng định vị thế của Liên đoàn Xiếc Việt Nam trong đời sống văn hóa đương đại.

Thực tế, không phải khán giả nào ở Hà Nội cũng có điều kiện đến Rạp Xiếc Trung ương để thưởng thức trực tiếp. Vì vậy, việc biểu diễn tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam trong khuôn khổ Hội chợ Mùa Thu 2025 là cơ hội quý giá để khán giả ở Thủ đô và các tỉnh lân cận được tiếp cận gần hơn với nghệ thuật xiếc Việt Nam.

Những màn biểu diễn xiếc công phu đến từ các nghệ sĩ của Liên đoàn Xiếc Việt Nam khiến khán giả gật gù, thích thú.

Những màn trình diễn ngoạn mục khiến khán giả nhiều lần nín thở, hồi hộp dõi theo từng động tác uyển chuyển của nghệ sĩ.

Nhiều khán giả khi đến xem đã bày tỏ sự bất ngờ, thích thú trước sự đổi mới mạnh mẽ của nghệ thuật xiếc hiện nay, từ dàn dựng, âm nhạc, ánh sáng đến cách tương tác giữa nghệ sĩ và công chúng. Họ không chỉ xem biểu diễn mà còn được trực tiếp giao lưu, trò chuyện với các nghệ sĩ, những gương mặt mà trước đây họ chỉ biết qua màn ảnh nhỏ. Chúng tôi tin rằng, những không gian biểu diễn mở như tại Hội chợ Mùa Thu sẽ giúp lan tỏa hình ảnh của Liên đoàn Xiếc Việt Nam đến đông đảo khán giả hơn nữa, góp phần đưa nghệ thuật xiếc đến gần hơn với đời sống, trở thành một phần quen thuộc trong các sự kiện văn hóa lớn của cả nước.

Thông qua Hội chợ Mùa Thu 2025, theo ông, đâu là những giá trị và thành quả lớn nhất mà Liên đoàn Xiếc Việt Nam đạt được? Từ những sân chơi, sự kiện văn hóa tầm cỡ quốc gia như thế này, ông kỳ vọng điều gì cho sự lan tỏa và phát triển của nghệ thuật xiếc Việt trong thời gian tới?

Nghệ sĩ Thu Phương, nghệ sĩ Bá Thắng và nghệ sĩ Văn Phú mang đến tiết mục biểu diễn điêu luyện, kết hợp nhiều kỹ thuật khó, thu hút khán giả bằng sự khéo léo và ăn ý trên sân khấu.

Qua Hội chợ Mùa Thu và Triển lãm A80, với hơn 20 buổi biểu diễn tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam, chúng tôi thực sự rất hạnh phúc. Có thể nói, đây là minh chứng rõ nét cho sự quan tâm, đầu tư và định hướng đúng đắn trong việc lan tỏa các giá trị nghệ thuật, hướng tới mục tiêu phát triển công nghiệp văn hóa của đất nước. Điều quan trọng là chúng ta đã đang đưa những giá trị nghệ thuật đỉnh cao, những thành tựu đáng tự hào của nghệ thuật xiếc Việt Nam đến gần hơn với đông đảo khán giả trên khắp mọi miền Tổ quốc.

Đến với Trung tâm Triển lãm Việt Nam, tôi cho rằng đây thực sự là một “sân chơi” ý nghĩa, một không gian kết nối giữa nghệ thuật và công chúng. Nếu chúng ta duy trì được sự đầu tư và phối hợp hiệu quả như lần này, thì không chỉ văn hóa, văn nghệ nói chung mà nghệ thuật xiếc Việt Nam nói riêng sẽ có thêm cơ hội lan tỏa mạnh mẽ hơn hình ảnh của các nghệ sĩ chuyên nghiệp đến với khán giả. Những đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ có thêm điều kiện mang các tác phẩm, chương trình từng biểu diễn thành công tại Thủ đô, trong các nhà hát, rạp xiếc… phục vụ đông đảo người dân ở nhiều vùng miền, đặc biệt là những khán giả chưa có cơ hội tiếp cận trực tiếp với các tác phẩm lớn của Liên đoàn Xiếc Việt Nam.

Các tiết mục xiếc gay cấn, mãn nhãn không chỉ thể hiện kỹ năng điêu luyện mà còn cho thấy tinh thần sáng tạo không ngừng của các nghệ sĩ.

Vì vậy theo tôi, Hội chợ Mùa Thu 2025 một lần nữa khẳng định khi nghệ thuật được lan tỏa, đưa đến gần hơn với công chúng, đó cũng là cơ hội để các doanh nghiệp, nhà đầu tư nhận thấy tiềm năng và sức hấp dẫn của ngành công nghiệp văn hóa. Từ sự quan tâm và kết nối ấy, chúng ta có thể mở ra nhiều mô hình hợp tác giữa các đơn vị nghệ thuật với doanh nghiệp, giữa công và tư trong việc xây dựng không gian biểu diễn, tổ chức sự kiện, khu vui chơi giải trí… Đây là yếu tố rất quan trọng để thúc đẩy đầu tư cho nghệ thuật, góp phần tạo nền tảng bền vững cho sự phát triển của văn hóa nói chung và nghệ thuật xiếc Việt Nam nói riêng.

Cùng với đó, đây cũng là cách để chúng ta lan tỏa hình ảnh của nghệ sĩ Việt Nam một cách chính thống, thông qua một trong những hội chợ lớn nhất cả nước. Khi các đoàn quốc tế đến tham dự, họ không chỉ được chiêm ngưỡng, trải nghiệm văn hóa Việt mà còn trực tiếp cảm nhận tài năng và sức sáng tạo của các nghệ sĩ Việt Nam. Dù điều kiện sân khấu, kỹ thuật tại không gian hội chợ chưa thể đáp ứng trọn vẹn cho các tiết mục mang tầm nghệ thuật đỉnh cao, nhưng những gì chúng tôi mang đến đều chứa đựng bản sắc, tinh thần và vẻ đẹp riêng của nghệ thuật xiếc Việt Nam. Đó cũng chính là cách chúng tôi góp phần lan tỏa hình ảnh, vị thế và giá trị nghệ thuật Việt ra bạn bè quốc tế.

Khán giả ở nhiều lứa tuổi hào hứng hòa mình vào không khí sôi động, hấp dẫn của những màn trình diễn giàu cảm xúc.

Tôi hy vọng rằng, thông qua các buổi biểu diễn tại Hội chợ Mùa Thu, không chỉ khán giả trong nước mà cả bạn bè quốc tế, các tập đoàn, doanh nghiệp nước ngoài cũng sẽ có dịp tiếp cận và cảm nhận được nét đặc sắc của nghệ thuật xiếc Việt Nam. Đây là cơ hội rất lớn để các đoàn nghệ thuật, các chương trình biểu diễn và đặc biệt là các nghệ sĩ được giới thiệu tài năng của mình đến đông đảo công chúng.

Nghệ thuật xiếc là một loại hình có ngôn ngữ quốc tế, không cần lời thoại nhưng vẫn chạm đến cảm xúc, vượt qua mọi rào cản ngôn ngữ và văn hóa. Chính vì vậy, chúng tôi mong muốn qua những sân chơi như Hội chợ Mùa Thu, nghệ thuật xiếc Việt Nam sẽ ngày càng lan tỏa mạnh mẽ hơn, vươn ra thế giới. Trong thời gian tới, Liên đoàn Xiếc Việt Nam cũng sẽ tiếp tục xây dựng những tiết mục, hoạt cảnh được dàn dựng công phu, phù hợp với các sự kiện văn hóa, các hội chợ, nhằm giới thiệu sâu sắc hơn nữa vẻ đẹp đậm đà bản sắc dân tộc của nghệ thuật xiếc Việt Nam.

Trân trọng cảm ơn ông!

Hồng Phượng/Báo Tin tức và Dân tộc (thực hiện)