Lan tỏa truyền thống, nuôi dưỡng lòng yêu nước trong trường học Hà Tĩnh

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh tham dự Hội nghị trực tuyến.

Kho “tư liệu sống” bồi đắp lý tưởng cách mạng

Sáng 5/12, phát biểu tham luận tại Hội nghị trực tuyến tổng kết Quyết định số 1299/QĐ-TTg và sơ kết 3 năm triển khai Chỉ thị số 08/CT-TTg; Quyết định số 1985/QĐ-TTg, ông Nguyễn Duy Ngọc – Trưởng phòng Giáo dục Mầm non – Công tác học sinh, sinh viên (Sở GD&ĐT Hà Tĩnh) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới.

"Việc bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, khơi dậy lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm và khát vọng cống hiến cho học sinh vì thế càng trở nên cấp thiết. Đây không chỉ là nhiệm vụ của ngành giáo dục mà còn là nền tảng hình thành nhân cách cho thế hệ tương lai", tham luận nêu.

Triển khai Quyết định 1895/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ cùng các kế hoạch của UBND tỉnh, Hà Tĩnh đã xây dựng hệ thống hoạt động đồng bộ để đưa giáo dục truyền thống, văn hóa và lịch sử địa phương thấm sâu vào môi trường học đường. Song song với việc tăng cường phối hợp giữa nhà trường – gia đình – xã hội, nhiều mô hình mới, linh hoạt và giàu sức lan tỏa được triển khai, phù hợp bối cảnh thời đại số và sự giao thoa văn hóa mạnh mẽ hiện nay.

Theo ông Nguyễn Duy Ngọc, một trong những dấu ấn lớn nhất là việc thực hiện bài bản Chương trình Giáo dục địa phương từ lớp 1 đến lớp 12. Bộ tài liệu được biên soạn công phu, kết tinh tri thức của các nhà nghiên cứu, giáo viên và cán bộ quản lý, tạo nên một “tủ sách đặc biệt” về vùng đất Hà Tĩnh – nơi giàu truyền thống, đậm chiều sâu văn hóa và lịch sử.

Ông Nguyễn Duy Ngọc – Trưởng phòng Giáo dục Mầm non – Công tác học sinh, sinh viên (Sở GD&ĐT Hà Tĩnh) phát biểu tham luận tại Hội nghị.

Thông qua các tiết học Ngữ văn, Lịch sử, Giáo dục kinh tế – pháp luật, học sinh được tiếp cận những câu chuyện về truyền thống đấu tranh cách mạng; những nhân vật tiêu biểu như Trần Phú, Hà Huy Tập, Lý Tự Trọng; hay những giá trị văn hóa đặc trưng như ca trù Trường Lưu, ví giặm Nghệ Tĩnh, các làng nghề truyền thống… Kiến thức vì thế không còn khô cứng mà trở thành câu chuyện gần gũi, đầy cảm xúc.

Nhiều giáo viên chia sẻ rằng chỉ cần nhìn sự háo hức của học sinh khi trò chuyện về đại thi hào Nguyễn Du hay khí phách của Lý Tự Trọng là đủ hiểu những bài học lịch sử đã chạm tới trái tim các em như thế nào.

Hiện Hà Tĩnh đang triển khai các mô hình hiệu quả gồm: Bồi dưỡng kết nạp đảng viên tuổi 18; giáo dục truyền thống và lý tưởng cách mạng gắn với địa chỉ đỏ, văn hóa lịch sử địa phương; bồi dưỡng lý tưởng cách mạng qua tư liệu lịch sử; phát huy giá trị Dân ca, Ví dặm Nghệ Tĩnh.

Từ hành trình về địa chỉ đỏ đến những sân chơi văn hóa nuôi dưỡng tự hào quê hương

"Không chỉ gói gọn trong bài giảng, các trường học ở Hà Tĩnh coi hoạt động trải nghiệm là chìa khóa vàng giúp học sinh thấm sâu lý tưởng sống. Mỗi năm, hàng trăm nghìn lượt học sinh tham gia "Hành trình về địa chỉ đỏ”, mô hình đã trở thành thương hiệu của giáo dục Hà Tĩnh", Trưởng phòng Giáo dục Mầm non – Công tác HSSV Sở GD&ĐT Hà Tĩnh nói.

Các điểm đến như Ngã ba Đồng Lộc, Khu lưu niệm Tổng Bí thư Trần Phú, Khu di tích Đại thi hào Nguyễn Du, đền thờ Nguyễn Công Trứ hay Chứng tích chiến tranh Trường cấp II Hương Phúc… trở thành những “lớp học ngoài trời” đầy sinh động. Ở đó, các em được nghe thuyết trình, thi thuyết minh, tham gia lễ kết nạp Đoàn – Đội, dọn vệ sinh di tích, thực hiện video giới thiệu danh thắng quê hương.

Không ít học sinh nghẹn ngào khi đứng trước mộ 10 nữ thanh niên xung phong Đồng Lộc; có em sau chuyến đi đã quyết tâm theo học ngành sử để kể lại những câu chuyện của quê hương. Mỗi trải nghiệm đều gieo một “hạt giống đẹp” trong tâm hồn các em.

Cùng với đó, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa – Uống nước nhớ nguồn” được duy trì thường xuyên qua hoạt động chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ, thăm hỏi gia đình chính sách, hỗ trợ Mẹ Việt Nam anh hùng… tạo nên môi trường giáo dục giàu tính nhân văn, gắn kết học sinh với cộng đồng.

Song hành với hoạt động truyền thống, Hà Tĩnh cũng phát triển mạnh các sân chơi văn hóa như câu lạc bộ ví giặm, ca trù, CLB sách, CLB văn học – lịch sử… tại nhiều trường THCS, THPT. Đây không chỉ là nơi gìn giữ di sản mà còn khơi gợi sự sáng tạo, rèn luyện sự tự tin và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa địa phương cho học sinh.

Học sinh Hà Tĩnh tham quan, dâng hương tại Di tích Chứng tích chiến tranh Trường cấp II Hương Phúc.

Hệ thống thư viện trường học và thư viện cộng đồng “Ngôi nhà trí tuệ” tiếp tục được đầu tư, trở thành không gian đọc thân thiện, sáng tạo. Các hoạt động như Ngày hội đọc sách, Đại sứ văn hóa đọc, luân chuyển sách đến vùng sâu, vùng xa… đã xây dựng được môi trường khuyến đọc rộng khắp.

Nhiều cuộc thi cấp tỉnh như “Tìm hiểu 190 năm thành lập tỉnh”, “Tìm hiểu về Nguyễn Du và Truyện Kiều”, “Tìm hiểu Tổng Bí thư Trần Phú”… thu hút hàng chục nghìn học sinh tham gia. Mỗi bài dự thi không chỉ là sản phẩm học tập mà còn là cách để các em thể hiện góc nhìn trẻ trung, sáng tạo về lịch sử - văn hóa quê hương.

Nhìn lại chặng đường triển khai, có thể thấy Hà Tĩnh đang định hình một mô hình giáo dục truyền thống, văn hóa – lịch sử địa phương toàn diện, linh hoạt và giàu chiều sâu. Không áp đặt, không nặng lý thuyết, mô hình này tạo ra môi trường để học sinh được trải nghiệm, được cảm nhận và được nuôi dưỡng tình yêu quê hương theo cách tự nhiên nhất.

Ở đó, mỗi bài học lịch sử không chỉ là số liệu và sự kiện; mỗi chuyến tham quan không chỉ là hoạt động ngoại khóa; mỗi trang sách không chỉ là tri thức mà tất cả hòa quyện thành một mạch nguồn cảm xúc, một động lực để thế hệ trẻ tự tin bước tiếp con đường cha anh đã chọn.

Tiến Hiệp