Lễ lên nhà mới của người Ê Đê

Nghi lễ cúng nhà mới bắt đầu trong tiếng chiêng trống rộn ràng, mời gọi mọi người tụ họp tại gian khách của ngôi nhà dài.

Lễ cúng gồm hai phần: Cúng báo cáo với các thần linh và tổ tiên; tiếp đó là cúng sức khỏe cho gia chủ. Trong phần cúng đầu tiên, thầy cúng thực hiện nghi thức tại cửa sổ phía đông, báo cáo và mời các thần linh về chứng giám, công nhận ngôi nhà mới, cho phép gia đình vào ở; đồng thời báo với tổ tiên rằng gia đình đã hoàn thành nhà mới và xin được tổ chức lễ mừng. Gia chủ cầu mong tổ tiên phù hộ cho sức khỏe, no đủ, giàu có và con cháu sum vầy.

Tiếp đó là nghi thức cúng sức khỏe cho chủ nhà. Thầy cúng và vợ chồng gia chủ ngồi trước mâm lễ vật với các nghi thức uống rượu phúc, đeo vòng đồng và dùng đồ cúng, cầu mong thần linh ban sức khỏe, sự thịnh vượng.

Sau nghi lễ, các thành viên trong gia đình uống rượu cần theo nghi thức uống chuyền (mnăm ring), phụ nữ trước, nam giới sau. Cùng lúc này, thầy cúng hút rượu hòa cùng huyết vào tô đồng rồi bôi lên cột nhà, bếp, chiêng, ché, trống, kpan, jhưng… để tạ ơn thần linh đã ban ngôi nhà mới, cầu mong các Yang và tổ tiên tiếp tục che chở, giúp gia đình ấm no, nhiều lúa, nhiều chiêng ché.

Chủ nhà, các thành viên trong gia đình và khách mời cùng uống rượu theo nghi thức mnăm ring.

Khách được mời uống theo lời của dăm dei – người điều khiển cần rượu. Chiếu được trải, mâm cơm được dọn ra, mời mọi người cùng chung vui trong không khí ấm cúng của lễ lên nhà mới.

H Xíu/VOV-Tây Nguyên