Liên kết sản xuất và tiêu thụ xoài tại Mường Ảng

Anh Nguyễn Đức Thành thu hái xoài.

Năm 2018, Mường Ảng bắt đầu thực hiện Dự án Liên kết sản xuất trong trồng và tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới với 2 loại cây: Xoài Đài Loan và bưởi da xanh. Các năm tiếp theo tiếp tục triển khai dự án, nhân rộng diện tích cây ăn quả. Đến nay, tính riêng cây xoài, toàn huyện có 125,13ha phát triển theo mô hình liên kết sản xuất. Sau hơn 3 năm vun trồng, chăm sóc, hơn 20ha xoài đầu tiên đã đồng loạt cho quả. Vụ thu hoạch này, Mường Ảng dự kiến thu khoảng 12 tấn xoài, chủ yếu tại các xã: Búng Lao, Mường Lạn và Ẳng Nưa.

Gia đình ông Nguyễn Văn Tâm, bản Co Hắm, xã Ẳng Nưa năm nay có 5.000m2 xoài cho quả. Ông Tâm cho biết: “Trên diện tích này có 250 gốc xoài, năm nay thu hoạch được hơn 3 tấn. Cây còn bé, thấp nhưng đã trĩu quả. Đến tầm thu hoạch đạt cân nặng trung bình từ 0,8 - 1,3kg/quả, chất lượng quả ngon, được đánh giá cao. Tuy nhiên trong quá trình chăm sóc, tôi không bọc quả trên cây nên mẫu mã chưa được đẹp lắm. Năm đầu tiên vẫn còn nhiều thứ phải rút kinh nghiệm và học hỏi thêm”. Được biết đây là diện tích mà gia đình ông Tâm từng trồng cà phê nhưng năng suất kém nên chuyển sang cây ăn quả. Ông cũng cho biết năm nay đã đăng ký trồng thêm 1ha xoài theo dự án liên kết.

Cuối tháng 6 vừa qua, Công ty Cổ phần Rau hoa quả Trung ương (đơn vị ký hợp đồng liên kết sản xuất và tiêu thụ xoài với người dân) đã đến Mường Ảng thu mua xoài đợt 1 được 5 tấn, với giá thị trường hiện hành theo đúng hợp đồng. Tuy nhiên do tình hình dịch bệnh Covid-19 nên giá xoài không cao, tùy vào cân nặng và mẫu mã mà xoài có các mức giá: 5.000 đồng, 7.000 đồng hay 10.000 đồng/kg. Do là năm đầu, chưa có nhiều kinh nghiệm nên xoài Mường Ảng chủ yếu đạt loại 2, 3 với giá 5.000, 7.000 đồng/kg. Vì vậy, nhiều hộ để lại bán lẻ, tự liên hệ đầu mối các chợ trên địa bàn. Hơn nữa, một phần do mẫu mã quả của nhiều diện tích xoài chưa được đẹp, mặc dù vẫn được thu mua nhưng các hộ dân muốn giữ uy tín với doanh nghiệp những năm tiếp theo nên không tiếp tục bán cho doanh nghiệp mà bán ra ngoài thị trường.

Gia đình anh Nguyễn Đức Thành, bản Na Luông, xã Ẳng Nưa cũng thu hoạch được khoảng 1,2 tấn xoài vụ này. Anh Thành chia sẻ: Tôi chọn quả đẹp, được bọc trong túi mang bán cho doanh nghiệp một phần, còn lại gia đình tự bán. Bán ngoài giá cả cũng sàn sàn 7.000 - 10.000 đồng/kg, quả nhỏ thì 3.000 - 5.000 đồng/kg, mà kéo dài, mất thời gian, công sức. Năm sau thu hoạch được nhiều hơn (thêm diện tích cho quả), mẫu mã đẹp hơn thì bán cho doanh nghiệp để được giá loại 1, lại nhanh gọn, đỡ tốn thời gian của gia đình. Tôi cũng mới đăng ký tham gia hợp tác xã hoa quả sạch tại địa bàn để học hỏi thêm kinh nghiệm trồng cây ăn quả từ các hộ dân khác.

Toàn huyện Mường Ảng hiện có hơn 125ha xoài Đài Loan thuộc Dự án Liên kết sản xuất trong trồng và tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả. Năm tới sẽ có thêm hàng chục héc ta xoài cho thu hoạch lần đầu, tổng sản lượng xoài có thế gấp nhiều lần năm nay, vì vậy việc đảm bảo chất lượng và thực hiện đúng cam kết tiêu thụ vô cùng quan trọng để không “vỡ trận” khi đến mùa thu hoạch. Ông Lù Văn Cường, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Dự án hỗ trợ người dân trồng, chăm sóc cây trong 3 năm đầu và bao tiêu trong 5 năm. Tham gia dự án, các hộ dân được tập huấn đầy đủ, cán bộ kỹ thuật thường xuyên hướng dẫn, giám sát theo từng giai đoạn phát triển của cây theo phương pháp cầm tay chỉ việc. Qua đó, người dân đã nắm được kỹ thuật trồng, chăm sóc cây cơ bản, tuy nhiên vẫn chưa đạt được tiêu chuẩn để quả có chất lượng, giá thành cao nhất. Việc phát triển cây ăn quả theo mô hình liên kết tiêu thụ cũng đã nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy sản xuất manh mún, nhỏ lẻ của người dân. Huyện đang hướng đến tuyên truyền, hướng dẫn người dân thành lập hợp tác xã, đặc biệt huy động sự tham gia của các nông dân trẻ, có trình độ, để các hộ trồng cây ăn quả liên kết, hỗ trợ nhau trong trồng trọt, nâng cao chất lượng, năng suất quả và đảm bảo đầu ra cho nông sản.

Bài, ảnh: Nguyễn Hiền