Liệu Hamas và Israel có chấp thuận kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất ở Gaza?

Hôm 31-5, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã công bố kế hoạch hòa bình được cho là của Israel nhằm mang lại hy vọng về lệnh ngừng bắn ở Gaza. Theo trang Al Jazeera, kế hoạch mới này gần như không khác gì với các kế hoạch trước đó mà Hamas đã nhất trí. Nếu thành công, kế hoạch này sẽ mở ra lệnh ngừng bắn trong cuộc xung đột đã khiến trên 36.000 người Palestine, phần lớn là phụ nữ và trẻ em, thiệt mạng.

ICC đề nghị bắt giữ các lãnh đạo Israel và Hamas

Ngày 20-5, công tố viên của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã đề nghị bắt giữ hai quan chức Israel là Thủ tướng Benjamin Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant cũng như các thủ lĩnh hàng đầu của Phong trào Hồi giáo Hamas với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Gaza.

Đề xuất mới được nhà lãnh đạo Mỹ công bố bao gồm 3 giai đoạn, bắt đầu với lệnh ngừng bắn "đầy đủ và toàn diện" kéo dài 6 tuần. Trong khoảng thời gian này, các lực lượng Israel sẽ rút khỏi Gaza và các con tin - bao gồm người cao tuổi, phụ nữ và người bị thương - sẽ được đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine. Dân thường Palestine sẽ trở về Gaza, trong đó có miền Bắc Gaza, và mỗi ngày sẽ có 600 xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo vào vùng lãnh thổ của Palestine. Trong giai đoạn thứ hai, Hamas và Israel sẽ đàm phán các điều khoản nhằm chấm dứt vĩnh viễn tình trạng thù địch. Tổng thống Biden khẳng định lệnh ngừng bắn "sẽ vẫn được duy trì chừng nào tiến trình đàm phán còn tiếp diễn". Trong giai đoạn thứ ba, Tổng thống Biden cho biết sẽ bắt đầu triển khai một kế hoạch tái thiết lớn cho Gaza và hài cốt của các con tin thiệt mạng sẽ được trao trả cho gia đình.

Trẻ em nhận thực phẩm cứu trợ tại thành phố Rafah, Dải Gaza, ngày 28-4. Ảnh: THX

Hôm 31-5, Hamas tuyên bố họ xem xét đề xuất này một cách "tích cực" này mà không đi sâu vào chi tiết. Một số chính trị gia Israel và gia đình của những con tin, cũng như cộng đồng quốc tế, cũng ủng hộ đề xuất này. Ông Benny Gantz, lãnh đạo đảng Đoàn kết Dân tộc đối lập, đối thủ chính của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, đã nhận xét tích cực về đề xuất này. Ông cũng kêu gọi các thành viên trong Nội các chiến tranh - ông Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant - thảo luận về "các bước tiếp theo". Trước đó, ông Gantz đã tuyên bố sẽ rời khỏi nội các vào ngày 8-6, nếu không có kế hoạch nào cho Gaza sau chiến tranh được thống nhất. Lãnh đạo phe đối lập Yair Lapid cũng cam kết sẽ ủng hộ kế hoạch, ủng hộ đảng Yesh Atid (Có một tương lai) của ông nếu những thành viên các đảng cực hữu và dân tộc chủ nghĩa rút lại sự ủng hộ này. Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cũng tán thành kế hoạch này, cũng như nhiều đồng minh của Israel, bao gồm Anh và Đức.

Tuy nhiên, phần lớn Nội các Israel phản đối kế hoạch hòa bình này. Hôm 1-6, Thủ tướng Israel Netanyahu cho biết bất kỳ sáng kiến nào không bao gồm loại bỏ khả năng cai trị và gây chiến của Hamas đều "không thể thực hiện". Cố vấn Ophir nhấn mạnh lại quan điểm của ông Netanyahu rằng "sẽ không có lệnh ngừng bắn vĩnh viễn cho đến khi tất cả các mục tiêu của chúng tôi được đáp ứng". Các thành viên cực hữu và theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan trong liên minh cánh hữu của Thủ tướng Netanyahu - ông Itamar Ben-Gvir và Bezalel Smotrich - đã đe dọa sẽ rút khỏi chính phủ và khiến chính phủ sụp đổ nếu các đề xuất này được chấp nhận.

Theo các nhà quan sát, đề xuất mà ông Biden đưa ra rất giống với đề xuất trước đó của Israel mà Hamas đã nhất trí vào cuối tháng 4. Một số nhà quan sát cho rằng đây có thể là tín hiệu mà Mỹ muốn gửi đến Israel rằng Washington đang tìm cách ngăn chặn xung đột. Đề xuất mới nhất được đưa ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột dường như đang bị đình trệ. Trong khi đó, tình hình nhân đạo ở Gaza vẫn rất tồi tệ. Ít nhất 1 triệu người đã sơ tán khỏi Rafah khi Israel tiếp tục cuộc tấn công vào thành phố này. Theo số liệu thống kê chính thức của Israel, cuộc tấn công này của Hamas đã khiến 1.189 người ở Israel thiệt mạng, chủ yếu là dân thường.

Trong khi đó, cơ quan y tế tại Gaza cho biết chiến dịch quân sự đáp trả của Israel đã cướp đi sinh mạng của 36.439 người tại vùng lãnh thổ này, trong đó chủ yếu là dân thường. Tình hình thậm chí còn tồi tệ hơn đối với trẻ em tại Dải Gaza. Trong một báo cáo ngày 1-6, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết hơn 4/5 số trẻ em tại Gaza không có gì để ăn trong suốt 72 giờ. Bà Margaret Harris - người phát ngôn của WHO - nhận định, trẻ em tại Gaza đang chết dần vì đói. Nhiều trẻ em tại dải đất ven biển này đã rơi vào tình trạng suy dinh dưỡng nghiêm trọng do thiếu thực phẩm suốt thời gian dài.

B.NGÂN

Ác mộng ập đến Rafah

Tối 6-5 (giờ địa phương) xe tăng của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã tiến vào Rafah ở phía Nam Dải Gaza, bắt đầu cuộc tấn công trên bộ nhằm vào thành phố được xem là

Sinh viên Mỹ biểu tình phản đối chiến sự Gaza

Phong trào biểu tình ủng hộ người Palestine và kêu gọi chấm dứt chiến sự ở Dải Gaza đang diễn ra với quy mô lớn tại các trường đại học trên toàn nước Mỹ.