Linh hoạt trong giải quyết vướng mắc giải phóng mặt bằng xử lý điểm đen giao thông Quốc lộ 3

Cung đường nhỏ hẹp, quanh co, hạn chế tầm nhìn là nguyên nhân gây ra các vụ tai nạn giao thông tại Quốc lộ 3, đoạn qua huyện Chợ Mới.

Việc triển khai nhằm mục tiêu sửa chữa, gia cố các đoạn rãnh đất để bảo vệ công trình; bổ sung hệ thống an toàn giao thông; mở rộng tầm nhìn các vị trí đường cong nguy hiểm nhằm cải thiện tầm nhìn... Công trình được Cục Đường bộ Việt Nam giao Sở Giao thông vận tải (GTVT) làm chủ đầu tư, từ nguồn ngân sách nhà nước kế hoạch bảo trì đường bộ năm 2023 - 2024, thi công hoàn thành trong năm 2024. Trong đó nguồn vốn GPMB được bố trí từ nguồn kinh phí dự phòng ngân sách tỉnh. Hiện nay Sở GTVT đang phối hợp với UBND huyện Chợ Mới thực hiện các thủ tục về công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ GPMB.

Theo Sở GTVT, qua thống kê kiểm đếm sơ bộ có tổng số 92 hộ bị ảnh hưởng, chưa bao gồm số hộ trong phạm vi thi công đường tránh cầu Hòa Mục. Trong đó, 36 hộ có đất đai, tài sản, cây cối và hoa màu bị ảnh hưởng (xã Hòa Mục là 11 hộ, xã Cao Kỳ là 11 hộ, xã Nông Hạ 14 hộ) đủ điều kiện bồi thường, hỗ trợ; 56 hộ (xã Hòa Mục là 08 hộ, xã Cao Kỳ là 44 hộ và xã Nông Hạ là 04 hộ) có tài sản, vật kiến trúc, cây cối và hoa màu bị ảnh hưởng (không có diện tích đất bị thu hồi).

Qua kiểm đếm chi tiết cho thấy các tài sản vật kiến trúc, cây cối và hoa màu bị ảnh nằm trong đất hành lang ATGT đất đã được thu hồi từ dự án nâng cấp, cải tạo quốc lộ 3 qua địa phận huyện Chợ Mới năm 2003. Đất bằng chưa sử dụng do UBND xã quản lý, đất ngoài phạm vi cấp giấy CNQSD đất (thuộc phần mái ta luy nền đào và taluy nền đắp, bên ngoài hộ lan mềm và ngoài rãnh dọc của tuyến quốc lộ 3 hiện tại đang khai thác, ngoài phạm vi 1m đất đường bộ), trong phạm vi đất mượn thi công đường tránh cầu Cao Kỳ, cầu Hòa Mục (không có thu hồi đất). Bên cạnh đó, có các loại cây cối được trồng với mật độ lớn, nhiều cây ăn quả và cây thân gỗ lâu năm có đường kính lớn. Qua xác minh từ chính quyền địa phương và các hộ dân thì đây là các tài sản được các hộ chăm sóc và tạo lập hợp pháp từ lâu (trước khi có dự án) nhằm tạo thêm thu nhập cho hộ gia đình, yêu cầu của các hộ gia đình cần bồi thường sẽ bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.

Trên cơ sở các số liệu thống kê GPMB, để đảm bảo thuận lợi trong công tác giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ thi công, Sở GTVT kiến nghị với các ngành và UBND tỉnh cho phép xác định đây là các tài sản được các hộ dân tạo lập hợp pháp theo Điều 2 Quyết định số 419/QĐ-UBND ngày 16/3/2023 của UBND tỉnh về việc công bố đơn giá bồi thường đối với cây trồng, vật nuôi là thủy sản khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn.

UBND huyện Chợ Mới thông tin: Ngày 08/5/2024, Hội đồng bồi thường GPMB huyện đã tổ chức cuộc họp, xem xét các vướng mắc liên quan, trong đó đa số thành viên hội đồng (bao gồm chủ tịch UBND các xã) nhất trí cần có phương án hỗ trợ bồi thường đối với các hộ dân có tài sản vật kiến trúc, cây trồng, vật nuôi bị ảnh hưởng (không có đất bị thu hồi) và xác định đây là các tài sản của người dân tạo lập từ sau năm 2003, việc tạo lập tài sản vật kiến trúc, cây cối và hoa màu của các hộ gia đình không có cơ quan nhà nước có thẩm quyền lập biên bản, xử lý theo quy định. Qua đối chiếu biên bản thống kê, kiểm đếm thời điểm năm 2003 và biên bản thống kê, kiểm đếm chi tiết thời điểm hiện tại của các hộ dân bị ảnh hưởng, không có các tài sản, cây cối hoa màu trùng lặp giữa hai thời điểm.

Về thời điểm hình thành tài sản của các hộ dân trên đất do UBND xã quản lý, trên đất đã thu hồi năm 2003, trên đất hành lang ATGT và trên đất mượn thi công đường tránh cầu Cao Kỳ, qua xác nhận từ chính quyền địa phương và các hộ dân đây là các tài sản, cây cối hoa màu đã được tạo lập, trồng, chăm sóc hợp pháp từ lâu, cơ bản không ảnh hưởng đến an toàn giao thông.

Để đảm bảo tiến độ thi công theo đúng kế hoạch và thuận lợi trong công tác GPMB, UBND huyện Chợ Mới đề nghị UBND tỉnh chấp thuận, cho phép hỗ trợ bồi thường theo Điều 25, Nghị định số 47/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ đối với các hộ có tài sản vật kiến trúc, cây trồng, vật nuôi bị ảnh hưởng (trên phạm vi đất không được thu hồi) đã được tạo lập hợp pháp bằng 100% theo đơn giá bồi thường do UBND tỉnh ban hành. Cho phép vừa thi công vừa thực hiện công tác GPMB trên cơ sở tuyên truyền, vận động và có sự đồng thuận của các hộ dân bị ảnh hưởng.

Với những dữ liệu thống kê, xác minh thực tế đó, UBND huyện Chợ Mới kiến nghị, đề xuất UBND tỉnh cho phép hỗ trợ cây cối, hoa màu, tài sản (cổng, hàng rào, sân nhà...) cho các hộ dân trên phạm vi đất đã thu hồi quốc lộ 3 năm 2003 đã được tạo lập bằng 100% theo đơn giá bồi thường do UBND tỉnh ban hành.

Thực tiễn luôn phát sinh nhiều hơn những vấn đề cần phải giải quyết, có nhiều tình huống mà các quy định chưa bao quát được hết, vì vậy cần phải linh hoạt trong quá trình thực hiện, tháo gỡ vướng mắc kịp thời. Với công trình xử lý điểm mất an toàn giao thông trên quốc lộ 3, đoạn qua huyện Chợ Mới cần sự vào cuộc của chính quyền địa phương, các sở ngành liên quan, sự chỉ đạo của UBND tỉnh mới có thể đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án, sớm đưa vào sử dụng nhằm hạn chế tai nạn giao thông tại đây, giảm nỗi lo cho người dân./.

Phương Thảo