Lithuania kêu gọi EU không họp thượng đỉnh với Trung Quốc, lý do là gì?
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lithuania Mantas Adomenas hôm 16-3 kêu gọi cuộc họp thượng đỉnh giữa Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc nên hoãn lại đến khi Bắc Kinh cho thấy họ đứng về phía Nga hay ủng hộ Ukraine và phương Tây trong cuộc xung đột ở Ukraine, hãng tin Reuters đưa tin.
Lithuania kêu gọi EU không họp thượng đỉnh với Trung Quốc. Ảnh: Ints Kalnins/REUTERS
27 quốc gia thành viên EU dự kiến sẽ tổ chức cuộc họp thượng đỉnh với Trung Quốc, có khả năng cao là theo hình thức trực tuyến, vào ngày 1-4 nhằm giải quyết căng thẳng trong quan hệ hai bên. Tuy nhiên Thứ trưởng Adomenas nói rằng đây “không phải là lúc để bình thường hóa” quan hệ với Bắc Kinh.
“Theo đánh giá của chúng tôi, thời điểm bây giờ là rất không hợp. Dựa vào quan sát của những diễn biến gần đây, cuộc họp nên bị hủy bỏ, hoặc ít nhất là hoãn lại cho đến khi chúng ta thấy Trung Quốc đứng về phía nào” - ông Andomenas cho hay.
“Đây là lúc cho Trung Quốc thấy rằng chúng ta đang thực sự nghiêm túc. Trung Quốc không thể mong đợi một vai trò mơ hồ khi một mặt thì ủng hộ Nga, mặt khác lại mong muốn tận dụng các cơ hội kinh doanh với phương Tây - EU mà không nhận về hậu quả” - Thứ trưởng Andomenas nói thêm.
Dù vậy, theo ông, Lithuania “có rất nhiều việc phải làm” để thuyết phục các quốc gia thành viên EU còn lại không nên tiến hành hội nghị thượng đỉnh với Trung Quốc.
Ngoài ra, trong cuộc gặp với các quan chức Mỹ tại Washington, ông Adomenas nói rằng Bắc Kinh không phải là “một trung gian hòa giải” và không thể nhờ nước này dàn xếp một giải pháp cho cuộc xung đột Nga-Ukraine.
“Chắc chắn rằng nếu Trung Quốc tham gia bằng bất kỳ cách nào nhằm tạo điều kiện cho các nỗ lực quân sự của Nga hay hỗ trợ quân sự cho nước này thì cần phải có các biện pháp trừng phạt. Chúng tôi sẽ thảo luận về vấn đề này” - ông Adomenas cho biết.
Ông cũng gợi ý rằng NATO có thể cung cấp sự an toàn cho các đoàn xe nhân đạo và thiết lập một “khu vực an toàn” cũng như gửi cho Ukraine những vũ khí phức tạp hơn như hệ thống phòng thủ tên lửa đất đối không Patriot của Mỹ.
Thứ trưởng Ngoại giao Lithuania cũng kêu gọi phương Tây trừng phạt các tài phiệt Nga cũng như gia đình của họ, đồng thời châu Âu cũng nên cân nhắc lệnh cấm vận dầu mỏ đối với Nga.
Quan hệ giữa Lithuania và Trung Quốc trở nên căng thẳng sau vụ việc quốc gia vùng Baltic này đồng ý cho Đài Loan mở văn phòng đại diện. Tên gọi của văn phòng mới không sử dụng từ Đài Bắc như thông lệ quốc tế hiện tại, mà sử dụng danh xưng Đài Loan. Bắc Kinh coi đây là sự vi phạm nguyên tắc “Một Trung Quốc”.
