Lỗ hổng trong xử lý xe ô tô dừng đỗ trên vỉa hè

Nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý trật tự đô thị, hàng loạt văn bản quy phạm pháp luật đã được ban hành. Thế nhưng, do nội dung chưa rõ ràng đã khiến công tác xử lý vi phạm trật tự đô thị, đặc biệt là tình trạng dừng đỗ phương tiện trên vỉa hè gặp rất nhiều khó khăn.

Ma trận quy định

Với nỗ lực tạo cảnh quan đô thị, giành lại vỉa hè cho người đi bộ, vừa qua, Ban Chỉ đạo 197 TP Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 01 về tổng kiểm tra, xử lý, giải quyết vi phạm về trật tự, ATGT, trật tự đô thị, trật tự công cộng trên địa bàn TP. Trong đó, nhấn mạnh việc sẽ kiên quyết xóa bỏ các điểm hè phố, lòng đường bị chiếm dụng trái phép để làm nơi kinh doanh buôn bán, trông giữ phương tiện, trả lại nguyên trạng hè phố với phương châm giành lại vỉa hè phong quang, sạch đẹp cho người đi bộ.

Đầu tiên phải khẳng định, đây là việc làm hết sức cần thiết, được Nhân dân, dư luận đánh giá cao. Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên Kinh tế & Đô thị cũng như phản ánh của các lực lượng chức năng, việc kiểm tra, xử lý hành vi dừng đỗ phương tiện trên vỉa hè đang gặp rất nhiều khó khăn.

Tại phố Ô Đầm Lâm, tình trạng xe ô tô dừng đỗ chiếm dụng toàn bộ vỉa hè diễn ra khá phổ biến. Ảnh: Công Trình

Lãnh đạo công an ở nhiều phường trên địa bàn TP cho hay, mặc dù Luật Giao thông đường bộ đã quy định không được để phương tiện giao thông ở lòng đường, hè phố trái quy định của pháp luật, song như thế nào là “trái quy định của pháp luật” còn chưa rõ ràng. Nội dung của các văn bản được ban hành khiến người tham gia giao thông còn mơ hồ về lỗi này.

Theo Kế hoạch số 01/KH-BCĐ197 về tổng kiểm tra, xử lý, giải quyết vi phạm về trật tự, ATGT, trật tự đô thị, trật tự công cộng trên địa bàn TP Hà Nội năm 2023, các cơ quan, đơn vị liên quan duy trì chế độ báo cáo kết quả thực hiện theo từng tuần, từng tháng ở mỗi giai đoạn. Cụ thể, giai đoạn 1 kể từ khi triển khai kế hoạch đến hết ngày 28/2, TP yêu cầu đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân chấp hành các quy định; ký cam kết tự nguyện chấm dứt vi phạm, khắc phục hậu quả, trả lại nguyên trạng hè phố, lòng đường. Giai đoạn 2, từ ngày 1 - 31/3, các thành viên Ban Chỉ đạo đồng loạt ra quân tổng kiểm tra, xử lý vi phạm trên lĩnh vực phụ trách. Giai đoạn 3, từ ngày 1/4 - 1/11, các lực lượng, đơn vị tiếp tục thực hiện, duy trì các biện pháp tuyên truyền, kiểm tra, xử lý theo chức năng, nhiệm vụ được giao; kiên quyết không để vi phạm tái diễn.

Tiếp đó, tại Điều 9, Thông tư số 04/2008/TT-BXD ngày 20/2/2008 quy định về sử dụng hè phố vào việc để xe có nội dung phải đảm bảo không gây cản trở giao thông của người đi bộ, bề rộng tối thiểu còn lại dành cho người đi bộ là 1,5m và phải sắp xếp gọn gàng, đảm bảo mỹ quan đô thị… Tuy nhiên, đây chỉ là quy định đối với các khu vực sử dụng hè phố làm nơi trông giữ phương tiện của tổ chức, cá nhân. Từ đó, một số trường hợp khi bị kiểm tra, xử lý đã cố tình hiểu sai, bắt bẻ câu chữ để chống đối lực lượng chức năng.

Bên cạnh đó, một số trường hợp khi bị kiểm tra, xử lý đã viện dẫn danh sách các tuyến đường cấm trông giữ phương tiện trên địa bàn TP để cho rằng, các tuyến phố không nằm trong danh sách cấm là được phép dừng đỗ (?). “Nhiều tuyến đường không nằm trong danh sách cấm, diện tích vỉa hè rất nhỏ hẹp, chỉ cần xe ô tô dừng đỗ trên vỉa hè sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc đi lại của người dân. Tuy nhiên, những bất cập đến từ các văn bản pháp luật hiện hành khiến việc kiểm tra, xử lý gặp rất nhiều khó khăn” – lãnh đạo công an một phường chia sẻ.

Cần sớm thống nhất quy định

Trao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị về những khó khăn trong công tác quản lý trật tự đô thị nói chung và tình trạng dừng đỗ phương tiện trên vỉa hè nói riêng, Trung tá Chu Đình Cường - Phó trưởng Công an phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy cho biết, trong những năm qua, công tác đảm bảo trật tự đô thị, ATGT… luôn là một trong những nhiệm vụ được UBND, Công an phường Trung Hòa quan tâm thực hiện nhằm đảm bảo tốt nhất nhu cầu đi lại của người dân.

Trong quá trình thực hiện, các lực lượng chức năng gặp rất nhiều khó khăn trong việc xử lý xe ô tô dừng đỗ trên vỉa hè. Dẫn chứng về việc này, Phó trưởng Công an phường Trung Hòa cho hay, hiện nay, trên phố Lê Văn Lương hướng vào nội thành, vỉa hè một số đoạn tương đối rộng, nếu có một xe ô tô dừng đỗ thì vẫn đảm bảo diện tích cho người đi bộ. Nếu có 2 xe ô tô dừng đỗ song song thì việc xử lý gặp rất nhiều khó khăn.

“Nếu 2 xe ô tô cùng dừng đỗ trên vỉa hè thì diện tích dành cho người đi bộ không đảm bảo. Đối với trường hợp này, lực lượng chức năng chỉ xử lý được xe đỗ sau do dừng đỗ không đảm bảo diện tích tối thiểu dành cho người đi bộ. Nhưng lực lượng chức năng rất khó khăn trong việc chứng minh được xe nào đỗ trước, đỗ sau để tiến hành xử lý” – Trung tá Chu Đình Cường chia sẻ.

Đồng quan điểm, Thiếu tá Vũ Hữu Thái – Phó trưởng Công an phường Thành Công (quận Ba Đình) thông tin, sự thiếu thống nhất giữa các quy định đã khiến công tác kiểm tra, xử lý vi phạm, đảm bảo trật tự đô thị của các lực lượng chức năng gặp rất nhiều khó khăn.

Từ thực tế trên, Trung tá Vũ Hữu Thái đề nghị các cơ quan chức năng cần làm rõ việc dừng, đỗ phương tiện trên vỉa hè như thế nào là “trái quy định của pháp luật”. Đồng thời, xem xét cấm xe ô tô dừng, đỗ trên vỉa hè tại tất cả các tuyến đường (trừ trường hợp được cấp phép theo quy định), để đảm bảo mỹ quan đô thị, nhu cầu đi lại của người dân.
(Còn nữa)

Vân Nhi