Lo ngại quá phụ thuộc vào vệ tinh, quân đội nhiều nước bỏ GPS
Điều gì sẽ xảy ra khi kẻ địch chặn phá liên lạc vệ tinh trong chiến tranh? Đây là câu hỏi mà các chính phủ và quân đội trên khắp thế giới đang cố gắng tìm phương hướng giải quyết và một trong những đáp án là sử dụng lại biện pháp xưa cũ, định hướng đựa trên các vì sao.
Ảnh minh họa. Nguồn: Getty Images
Giáo sư Dale Stephens tại Đại học Adelaide (Australia) phân tích: “Nếu đánh sập hệ thống GPS của thế giới mà tất cả chúng ta vốn đều dựa vào, thì thế giới kỹ thuật số sẽ trở nên chậm chạp, bị xâm phạm và không hoạt động. Chúng ta quay trở lại thế giới analog. Không có internet. Chúng ta có thông tin liên lạc analog. Sử dụng điện thoại cố định và xem truyền hình analog”.
Quân đội Australia, giống như quân đội của nhiều quốc gia khác, ngày càng phụ thuộc vào hệ thống vệ tinh định vị toàn cầu (GNSS), bao gồm GPS và các hệ thống khác.
Theo tờ Guardian (Anh), lực lượng vũ trang trên thế giới dựa vào không gian để liên lạc, tìm thông tin định hướng, vị trí và thời gian (PNT), khí tượng, tình báo, giám sát và trinh sát.
Australia hiện công nhận không gian là một lĩnh vực hoạt động, cùng với trên không, trên biển, trên bộ và trên mạng internet. Australia còn thành lập Bộ Tư lệnh Không gian trong năm 2022.
Quân đội Australia còn triển khai chương trình huấn luyện định hướng dựa trên thiên thể và đang nghiên cứu một loạt công nghệ định hướng thay thế. Theo đó, quân đội Australia đã huấn luyện cách chế tạo la bàn Mặt Trời để xác định hướng Đông, Tây, Nam Bắc; dựa trên các ngôi sao để xác định hướng Nam, hướng Bắc; và các phương pháp khác để ước tính hướng, thời gian, khoảng cách và vị trí.
Hải quân Mỹ đã ngừng sử dụng định hướng dựa trên thiên thể vào năm 2006, nhưng quay trở lại từ năm 2016 trong bối cảnh lo ngại rằng lực lượng mày đã quá phụ thuộc vào GPS. Trong một phiên điều trần tại Thượng viện Mỹ năm 2023, Chỉ huy Bộ tư lệnh Tác chiến không gian Mỹ - Tướng James Dickinson, khẳng định: “Chúng ta sẽ suy thoái ở một điểm nào đó trong thế giới GPS” và đang xem xét khả năng của PNT.
Trong một bài báo của Viện Hải quân Mỹ năm 2021, Đại úy Hải quân Mỹ Matthew Homeier viết rằng hải quân yêu cầu các tàu ngầm mang theo dụng cụ hàng hải cơ bản là kính lục phân, nhưng để sử dụng chúng, tàu ngầm phải nổi lên trên mặt nước và thủy thủ phải cẩn thận mang thiết bị dễ vỡ này lên một cái thang, khiến nó không thực tế và kém hiệu quả.
Trong khi đó, các tàu của Hải quân Hoàng gia Anh được yêu cầu mang theo lịch thiên văn hàng hải cho định hướng khẩn cấp dựa trên thiên thể.
