Lộ trình cải cách tiền lương năm 2024 thế nào?

Cải cách tiền lương theo Nghị quyết số 27 có nhiều điểm đổi mới nổi bật

Thực tế, nước ta đã có 4 lần cải cách tiền lương vào các năm: 1960, 1985, 1993, 2003.

Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam ban hành ngày 21-5-2018 là một nghị quyết về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp.

Nghị quyết nêu rõ: Chính sách tiền lương là một chính sách đặc biệt quan trọng của hệ thống chính sách kinh tế - xã hội. Tiền lương phải thực sự là nguồn thu nhập chính bảo đảm đời sống người lao động và gia đình người hưởng lương; trả lương đúng là đầu tư cho phát triển nguồn nhân lực, tạo động lực nâng cao năng suất lao động và hiệu quả làm việc của người lao động, góp phần quan trọng thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội; thúc đẩy, nâng cao chất lượng tăng trưởng và phát triển bền vững.

Tuy nhiên, chính sách tiền lương vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập: Chính sách tiền lương trong khu vực công còn phức tạp, thiết kế hệ thống bảng lương chưa phù hợp với vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo; còn mang nặng tính bình quân, không bảo đảm được cuộc sống, chưa phát huy được nhân tài, chưa tạo được động lực để nâng cao chất lượng và hiệu quả làm việc của người lao động. Quy định mức lương cơ sở nhân với hệ số không thể hiện rõ giá trị thực của tiền lương. Có quá nhiều loại phụ cấp, nhiều khoản thu nhập ngoài lương do nhiều cơ quan, nhiều cấp quyết định bằng các văn bản quy định khác nhau làm phát sinh những bất hợp lý, không thể hiện rõ thứ bậc hành chính trong hoạt động công vụ...

Do đó, cải cách chính sách tiền lương là yêu cầu khách quan, là nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi quyết tâm chính trị cao trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; thúc đẩy cải cách hành chính; đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tinh giản biên chế; đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập...

Theo đó, Nghị quyết số 27-NQ/TW đã có những điểm đổi mới rất nổi bật như sau:

- Tiếp tục tăng lương cơ sở, tăng lương tối thiểu vùng

- Từ năm 2021, lương Nhà nước bằng lương doanh nghiệp

- Đến năm 2025, tiền lương thấp nhất của cán bộ, công chức cao hơn mức lương thấp nhất bình quân các vùng của khu vực doanh nghiệp

- Đến năm 2030, tiền lương thấp nhất của cán bộ, công chức bằng hoặc cao hơn mức lương thấp nhất của vùng cao nhất của khu vực doanh nghiệp

- Xây dựng 5 bảng lương mới theo chức vụ, vị trí việc làm.

- Bổ sung tiền thưởng trong cơ cấu tiền lương.

Cơ cấu tiền lương mới đối với khu vực Nhà nước sẽ bao gồm lương cơ bản chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương và các khoản phụ cấp chiếm khoảng 30% tổng quỹ lương. Bổ sung tiền thưởng và quỹ tiền thưởng bằng 10% tổng quỹ lương của năm, không bao gồm phụ cấp.

Ảnh minh họa: NLĐ

Lộ trình cải cách tiền lương đến năm 2024

Có thể thấy, so với lộ trình dự kiến của Nghị quyết 27 năm 2018 về cải cách tiền lương, do ảnh hưởng của Covid-19 nên lộ trình cải cách tiền lương đã bị trì hoãn nhiều năm. Cụ thể:

-Ngày 9-10-2020: Lùi cải cách tiền lương vì Covid-19 đến ngày 1-7-2022 theo Nghị quyết số 23/2021/QH15 về Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 13.

-Ngày 13-11-2021: Tiếp tục lùi cải cách tiền lương đến thời điểm thích hợp theo Nghị quyết số 34/2021/QH15.

-Ngày 11-10-2022: Hoãn cải cách tiền lương mà thực hiện tăng lương cơ sở năm 2023 cho cán bộ, công chức, viên chức từ 1,49 triệu đồng/tháng lên 1,8 triệu đồng/tháng theo Nghị định số 24/2023/NĐ-CP.

Mới đây nhất, tại Nghị quyết số 99/NQ-CP ngày 10-7-2023, Chính phủ cũng yêu cầu Bộ Nội vụ phải chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan để báo cáo về việc rà soát, sắp xếp chức danh, chức vụ theo phân cấp quản lý; xây dựng, ban hành bản lương chức vụ đảm bảo thống nhất với Kết luận 35 năm 20022 của Bộ Chính trị về Danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở; sửa mức phụ cấp kiêm nhiệm chức danh.

Theo Nghị quyết số 144/NQ-CP ngày 10-9-2023 về phiên họp thường kỳ tháng 8, Chính phủ yêu cầu Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với địa phương và các cơ quan liên quan hoàn thiện dự thảo Báo cáo trình Quốc hội về lộ trình và phương án cải cách tiền lương sau đó báo cáo Chính phủ trước ngày 16-9-2023.

Mới đây, chiều 19-9, tại phiên bế mạc Diễn đàn kinh tế - xã hội Việt Nam năm 2023, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã nhấn mạnh đến việc sớm thực hiện cải cách tiền lương một cách căn bản trong năm 2024; gợi ý thời điểm cải cách tiền lương có thể áp dụng ngay từ ngày 1-7-2024 nếu không có gì thay đổi.

"Lần này chúng ta tiến hành cải cách tiền lương chứ không phải chỉ là câu chuyện tăng lương bình thường. Hiện nay, các cơ quan đều đang tích cực chuẩn bị cả về nguồn lực và thể chế, chính sách thang, bảng lương để thực hiện cải cách tiền lương", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói.

Và dự kiến đến tháng 10 tới đây, tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV sẽ trình lộ trình cải cách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức theo tinh thần của Nghị quyết 27 năm 2018.

Như vậy, thời điểm bắt đầu của lộ trình cải cách tiền lương 2024 sẽ được thực hiện từ ngày 1-7-2024 nếu được nhất trí thông qua.

Đã tiết kiệm được 500.000 tỷ đồng để chuẩn bị cải cách tiền lương

Theo thông tin tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9-2023 vào ngày 30-9 mới đây, những năm qua, trong bối cảnh vừa phải phòng, chống và khắc phục hậu quả dịch bệnh Covid-19, vừa phải bảo đảm an sinh xã hội, chúng ta vẫn tiết kiệm được 500.000 tỷ đồng để chuẩn bị cải cách tiền lương trong các năm 2024, 2025 và 2026 theo Nghị quyết 27 của Trung ương khóa XII.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá đây là nỗ lực rất lớn. Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nội vụ rà soát, xây dựng các cơ chế, chính sách để thực hiện phương án cải cách tiền lương khi được Trung ương thông qua.

PHƯƠNG ANH

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Kinh tế xem các tin, bài liên quan.