Loại quả dại 'xanh lét' trước rụng đầy gốc nay lên tầm đặc sản 'một vốn bốn lời'

Cà na là một loại quả mọc dại, trước ít người "ngó" giờ đây làm thành nhiều món ăn vặt được người dân thành phố yêu thích, bán đi khắp nơi.

Hình ảnh quả cà na.

Ở miền Tây trước đây cây cà na mọc dại theo dọc đê, con mương, bờ rạch, nhiều nhà trồng ở trước sân để làm cảnh. Tầm tháng 8, tháng 9 âm lịch là thời điểm cà na vào vụ thu hoạch.

Nhìn từ xa trái cà na có hình như trái trám xanh thuôn tròn, dài cỡ 3-4 cm, khi già trái chuyển màu xanh đậm, vị chát, khi chín trái màu vàng nhạt, vị chua.

Là một loại quả dại nên trước đây quả này không có giá trị kinh tế, chỉ có đám trẻ con ăn như một loại quả vặt. Nhưng gần đây thứ quả quê này thành đặc sản nổi tiếng.

Đặc biệt khi chế biến cà na có thế làm được nhiều kiểu như chấm muối ớt, mứt cà na, muối dưa, ô mai, cà na ngâm nước mắm ớt, cà na ngào đường trộn ớt...

Theo khảo sát, cà na tươi có giá 45.000-55.000 đồng/kg, trong khi đó, cà na ngâm chua ngọt, cà na đập dập trộn muối ớt siêu cay,... có giá lên tới 200.000 đồng/kg.

Nhận thấy tiền năng loại cây này, hiện nay nhiều gia đình còn trồng cây cà na Thái làm “cây kinh tế” vì có thể thu hoạch liên tục, quanh năm.

Điều đáng nói từ loại trái cây dân dã, trái cà na được nghiên cứu thành sản phẩm mới-cà na xí muội, không chỉ ngon lạ, mà còn vươn tầm sản phẩm đạt chuẩn OCOP trong Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm”.

Từ lâu nay hầu như chẳng ai để ý đến chúng, trừ mùa nước nổi, người lớn chế biến cà na đập, ngào đường… cho tụi trẻ con ăn chơi. Tuy nhiên hiện nay nhiều khách hàng cả nước chuộng tìm mua.

Món ngon đặc sản từ quả cà na.

Chia sẻ về món ăn đặc sản cà na xí muội, anh Nguyễn Phước Trung, nông dân chế biến cà na ở An Giang chia sẻ với báo Dân Việt cứ 1kg cà na tươi sẽ làm được khoảng 0,5kg cà na xí muội.

Những ngày nắng tốt, phơi từ 1 đến 1 ngày rưỡi, thì đạt độ dẻo dai, trái cà na khô ráo và giữ mùi thơm hấp dẫn đặc trưng, không lẫn vào đâu được. Thành phẩm đến tay người tiêu dùng với quy cách đóng gói chỉn chu, dán nhãn, hút chân không giúp bảo quản tốt hơn.

Sau 3 năm được thị trường đón nhận, cà na xí muội Nguyễn Trung đã được công nhận là sản phẩm đạt chuẩn OCOP “3 sao”. Viết tiếp hành trình này, anh Trung dự định sẽ đầu tư thêm máy sấy để không lệ thuộc vào thời tiết. Ngoài phiên bản chua ngọt hiện tại, anh đang thử nghiệm thêm cà na xí muội vị chua cay, thêm sự lựa chọn cho khách hàng khi thưởng thức món ăn chơi này.

Cà na dễ trồng, không tốn nhiều công chăm sóc, đôi khi chỉ cần đặt nhánh cây đã chiết ra rễ, vun ít phân, chúng vẫn phát triển tốt.

Theo đó, nhiều bà con ở các tỉnh Đồng Tháp, An Giang, Hậu Giang, Bến Tre đã mở rộng trồng cà na để bán ra thị trường, kiếm thêm thu nhập.

Cà na lựa những trái tròn đều, thịt dày đem rửa sạch, khứa dọc nhiều đường trên thân trái rồi ép sạch nước chua chát, đem sên với đường, muối.

Lợi ích quả cà na, không phải ai cũng biết

Cà na hay còn gọi là trám trắng, là một món ăn vặt rất phổ biến và hấp dẫn như cà na muối ớt, cà na ngào đường,... Loại quả này có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe nên còn được dùng để kho thịt, kho cá, muối chua… Khám phá một số công dụng chữa bệnh tuyệt vời từ quả cà na trong bài viết sau.

- Phòng chống ung thư: Quả cà na có tác dụng chống tăng sinh khối u. Đồng thời, các hợp chất kháng oxy hóa được tìm thấy trong loại quả này còn có khả năng ngăn ngừa sự tổn thương của các tế bào và kiềm hãm sự phát triển của các tế bào gây bệnh ung thư.

- Ngăn ngừa bệnh tiểu đường: Quả cà na được coi là một loại thực phẩm bổ sung để ngăn ngừa bệnh tiểu đường và các biến chứng của căn bệnh này nhờ vào chất chống oxy hóa và chất chống glycation. Ngoài ra, ăn cà na sẽ hỗ trợ cân bằng glucose trong máu, giúp cơ thể phóng thích insulin đúng thời điểm và đủ lượng thích hợp, từ đó tránh tình trạng tăng hay sụt giảm lượng đường trong máu.

- Hàm lượng chất xơ cao: Trong quả cà na có hàm lượng chất xơ cao và có khả năng cân bằng lượng cholesterol lành mạnh nên rất hiệu quả để giảm cân. Chất xơ trong loại quả này đem lại cảm giác no, giảm thèm ăn vặt, ăn muộn vào ban đêm; đồng thời cải thiện trao đổi chất, giúp cơ thể đốt cháy chất béo nhanh và hiệu quả.

- Tốt cho hệ tiêu hóa: Chất xơ cũng giúp hỗ trợ tiêu hóa như kích thích nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón và bệnh trĩ, vì vậy tăng hiệu quả hấp thu chất dinh dưỡng trong cơ thể.

- Cân bằng cholesterol: Hàm lượng các axit béo omega-3 dồi dào trong quả cà na không chỉ hỗ trợ cân bằng cholesterol mà còn loại bỏ axit béo omega-6 dư thừa trong cơ thể, từ đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

Trúc Chi (t/h)