Loại quả xưa chín rụng không ai biết đến, giờ thành đặc sản dân thành phố ưa chuộng vào mùa hè, 70.000 đồng/kg
Loại quả này rất giống quả sung nhưng kích thước to hơn nhiều, đặc biệt bên trong ruột có lớp mật sóng sánh, ăn ngọt lịm.
Ở các khu rừng miền núi phía Bắc tại các tỉnh Bắc Giang, Thái Nguyên, Lạng Sơn... có một loại quả trông rất giống quả sung, quả vả, nhưng kích thước lớn hơn 5-7 lần, đó là trái ngõa mật.
Ngõa mật còn có tên gọi khác là vả lá rộng, cây vả Ấn Độ khổng lồ, cây tai voi, quả ngõa... Với người dân ở các nơi khác, ngõa mật là cái tên xa lạ, nhưng với người dân ở các tỉnh miền núi phía Bắc, ngõa mật vô cùng quen thuộc, gắn với tuổi thơ của nhiều thế hệ. Lá của cây ngõa mật to bản như lá sen nên rất dễ nhận biết.
Anh Chính (ở Lạng Sơn) cho biết:"Quả ngõa mật mọc thành từng chùm, mùa hè đến, khoảng tháng 5 tháng 6 là ngõa mật chín. Quả ngõa mật càng to, bên trong quả càng chia thành nhiều màu. Lớp ngoài có màu trắng, lớp tiếp theo màu đỏ tươi, lớp trong cùng có màu vàng nhiều sợi tua trông như một bông hoa. Bên trong ruột là lớp mật sóng, màu vàng nâu như thạch.
Quả này khi chín có vị ngọt dịu, cắnthử một miếng sẽ thấy vị ngọt nhẹ lan dần đầu lưỡi, tiếp theo là vị ngọt mát của lớp mật trong quả. Vị ngọt khó quên, không lẫn vào đâu được".
Trước đây thứ quả này mọc dại, đám trẻ con vào rừng hái ăn như một món quà vặt chứ không ai mang ra mua bán. Mấy năm nay, quả ngõa mật được bán ở Hà Nội khiến nhiều người thích thú.
Sau bữa cơm tối, chị Lan Hương (ở Cầu Diễn, Hà Nội) mang rổngõa mật ra mời cả nhà tráng miệng. Ai nấy đều tròn mắt vì từ trước tới giờ chỉ biết đến quả sung xanh vị chát xít, nhỏ bằng ngón tay cái chứ chưa bao giờ thấy quả sung to thế này.
"Thấy có người bán trên mạng và giới thiệu là quả rừng có vị ngọt thanh mát nên tôi đặt về ăn thử. Bên trong quả có lớp mật, ăn ngọt mát chứ không ngọt sắc, nếu để trong tủ lạnh thì ăn càng ngon",chị Hương cho biết.
Trên chợ mạng có một vài địa chỉ bán đặc sản núi rừng rao bán quả ngõa mật với giá khoảng 70.000 đồng/kg.
Chị Lương (đầu mối bán hoa quả ở Lê Trọng Tấn, Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết đây là thời điểm quả ngõa mật chín, chị nhập để bán sỉ cho khách.
"Quả này mọc dại, không ai trồng nên số lượng có hạn, tùy thuộc vào việc bà con vào rừng hái được nhiều hay ít. Đầu tuầntôi lấy 4 thùng ngõa mật gần 100kg mà bán trong ngày là hết sạch",chị Lương nói.
Theo người dân địa phương, tùy theo điều kiện thời tiết mà mùa ngõa mật chín có thể kéo dài tới vài tháng. Chỉ cần vào rừng, hái một buổi trưa chiều sẽ có một rổ ngõa mật chín, to tròn, mọng nước. Mang về phải bảo quản kỹ, nếu không khéo sẽ làm quả bị xây xát, sứt sẹo, giảm độ ngon.
Không chỉ là thức quả mới lạ mà quả ngõa mật còn là nguyên liệu làm nên nhiều món ăn ngon. Một số nơi làm mứt từ quả ngõa mật để bảo quản quả được lâu, tại Phú Thọ còn có món bánh ngõa mật, được chế biến bằng cách giã nhuyễn quả ngõa mật mang trộn với bột rồi đem hấp.
Quả ngõa mật chứa nhiều vitamin A, B và khoáng chất như phốt-pho, canxi, chất sắt và magie… một chất xơ hòa tan có trong trái vả, giúp cải thiện hệ tiêu hóa, chất giúp cứng xương.