Lợi ích không ngờ của việc ăn chậm, nhai kỹ

Ăn chậm, nhai kỹ giúp chất dinh dưỡng được hấp thụ triệt để hơn. Ảnh minh họa: L.C.

Ngày nay nhịp sống của con người ngày càng nhanh, tốc độ ăn uống cũng tăng lên trong vô thức. Trước đây, người ta đề cao quan niệm sống chậm, làm mọi việc một cách thong thả và ăn chậm được cho là hình thức sinh hoạt lành mạnh.

Ăn chậm tức là ăn từ tốn, nhai kỹ. Ngoài mục đích cung cấp dinh dưỡng và năng lượng cho cơ thể, hoạt động ăn uống còn là một cách thưởng thức cuộc sống. Hãy nhai thật chậm và thư thái để cảm nhận hương vị của món ăn. Có một sự thật là giảm tốc độ ăn rất có lợi cho khí huyết trong cơ thể.

Trong Y môn pháp luật [1] có viết : “Ăn nhiều mới sản sinh ra nhiều máu.” Tức là lượng lớn máu trong cơ thể đều được tạo ra từ thức ăn. Tuy nhiên, thế không có nghĩa tất cả thức ăn chúng ta thu nạp vào cơ thể đều được chuyển hóa thành khí huyết. Chỉ khi thức ăn được dạ dày hấp thụ hoàn toàn rồi vận chuyển qua tỳ thì khí huyết mới sinh ra.

Nhiều người có thói quen ăn uống vội vã, thức ăn đi vào bụng với kích thước lớn nhỏ khác nhau, gây khó khăn cho quá trình tiêu hóa. Khi đó, việc ăn uống sẽ không đạt mục đích dưỡng huyết, thậm chí lãng phí một phần khí huyết trong cơ thể.

Nhai chậm đến khi thức ăn nhuyễn, mềm rồi mới nuốt sẽ giúp dạ dày tiêu hóa tốt hơn, tối ưu quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng, những chất không có lợi sẽ bị đào thải. Nhìn chung, ăn chậm nhai kỹ giúp thúc đẩy sự phối hợp của các cơ quan, từ đó đảm bảo cơ thể được cung cấp đầy đủ khí huyết.

Khi nấu ăn cho người già, chúng ta sẽ thái nhỏ và nấu trong thời gian dài để thức ăn chín mềm. Bởi vì chức năng của tỳ vị sẽ yếu dần theo tuổi tác, người càng lớn tuổi càng khó tiêu hóa và hấp thụ thức ăn quá to, quá cứng, quá thô.

Trẻ em 1-2 tuổi không được ăn thức ăn quá cứng vì cơ quan tiêu hóa chưa phát triển hoàn toàn, tốt nhất là cung cấp sữa mẹ, hoặc sử dụng sữa bột, khi tập ăn dặm có thể cho bé làm quen dần với bún phở, cơm nhão, cháo…

Các bác sĩ cũng khuyến cáo những người đang chữa bệnh, sản phụ, người già, trẻ nhỏ và người có tỳ vị yếu nên ăn các loại canh được hầm nhừ. Điều này rất có lợi cho việc bồi bổ sức khỏe và điều trị bệnh. Ngoài ra, hàng ngày nên ăn nhiều gạo nếp cẩm hay món cháo kết hợp táo đỏ, đỗ lạc, hạt sen, kỷ tử… vì những món này có tác dụng dưỡng huyết rất tốt.

Để đảm bảo thức ăn đủ nhuyễn khi đi vào dạ dày, có thể tăng độ mịn của thức ăn bằng hai phương pháp sau. Thứ nhất, nuốt nước bọt nhiều hơn, vì nước bọt có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa và làm sạch khoang miệng. Thứ hai, mỗi lần ăn ít đi và chia thành hai lần nuốt, nghiền nát thức ăn tối đa, điều này rất tốt đối với những người khó tiêu hóa.

Nhai chậm là quy tắc dưỡng huyết phù hợp với mọi lứa tuổi. Có thể bạn đã quen ăn nhanh, nhai vội nhưng không sao cả, bắt đầu từ bây giờ, mỗi ngày đều tự nhắc nhở bản thân nhai chậm, nuốt chậm, dần dần bạn sẽ hình thành nên thói quen tốt.

[1] Cuốn sách y học tổng hợp, gồm sáu cuốn, do Dụ Xương viết vào năm 1658 thời nhà Thanh, Trung Quốc.

Triệu Dung/ Skybooks & NXB Thế giới