Lựa chọn nghề nghiệp gắn với thời đại số: Sư phạm và Kỹ thuật trở thành xu hướng

Học sinh Nghệ An tìm hiểu thông tin tuyển sinh vào các trường Đại học, Cao đẳng. Ảnh tư liệu

Ngành Sư phạm "lên ngôi"

Nếu như trước đây, có những thời điểm, ngành Sư phạm thường bị cho là ít “thời thượng” so với các ngành “hot” như công nghệ thông tin, tài chính, hay y dược, thì hiện nay, xu hướng đã có nhiều thay đổi. Ngành học này ngày càng thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn trẻ, trong đó có không ít người trẻ tài năng.

Phan Đại Hoàng, cựu học sinh chuyên Toán Trường Trung học Phổ thông chuyên Phan Bội Châu là một ví dụ điển hình. Dù từng giành giải Khuyến khích học sinh Giỏi quốc gia môn Toán và có năng lực để theo đuổi những ngành “hot” như công nghệ thông tin, Hoàng vẫn lựa chọn ngành Sư phạm Toán tại Trường Đại học Vinh. Với em, nghề giáo không chỉ mở ra nhiều cơ hội việc làm hơn, mà còn tạo điều kiện để em vừa học, vừa làm thêm đúng với chuyên ngành để cọ xát và nâng cao trình độ.
Thực tế, Trường Đại học Vinh cũng ghi nhận xu hướng này. Trong số 17 thí sinh trúng tuyển với số điểm tối đa 30, có tới 16 thí sinh đăng ký vào các ngành Sư phạm. Những ngành thu hút nhiều sinh viên nhất là Sư phạm Ngữ văn, Sư phạm Lịch sử - Địa lý và Sư phạm Toán học.

Tân sinh viên Hồ Thị Ngọc Hà (ngành Sư phạm Ngữ văn) cho biết: Em đã mơ ước theo nghề Sư phạm từ lâu vì gia đình có truyền thống giáo dục.

Ngoài niềm đam mê, các chính sách hỗ trợ cũng là yếu tố quan trọng thu hút sinh viên. Ngọc Hà chia sẻ rằng việc chọn ngành Sư phạm và học gần nhà đã giúp em giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình. Sinh viên ngành Sư phạm được miễn học phí và có thể nhận trợ cấp sinh hoạt hằng tháng hơn 3 triệu đồng theo Nghị định Nghị định 116/2020/NĐ-CP (ngày 25/9/2020) về hỗ trợ sinh hoạt cho sinh viên sư phạm. Điều này giúp sinh viên giảm một nửa chi phí so với các ngành học khác và có thêm thu nhập từ việc đi làm gia sư.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lưu Tiến Hưng, Hiệu trưởng Trường Sư phạm - Trường Đại học Vinh, kể từ khi Nghị định 116 có hiệu lực, số lượng thí sinh đăng ký ngành Sư phạm đã tăng lên đáng kể, kéo theo chất lượng tuyển sinh được nâng cao. Ngành Sư phạm liên tục có điểm chuẩn cao nhất tại Trường Đại học Vinh trong những năm gần đây. Hầu hết các học sinh đăng ký đều xác định sẽ gắn bó lâu dài với nghề nghiệp.

Ngành kỹ thuật đáp ứng thời đại số

Bên cạnh Sư phạm, các ngành Kỹ thuật cũng đang thu hút lượng lớn thí sinh, đặc biệt là các ngành liên quan đến thời đại số. Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh đã không còn gặp khó khăn trong công tác tuyển sinh như trước. Năm học này, trường nhận được khoảng 3.400 nguyện vọng, trong khi chỉ tiêu là hơn 1.400. Các ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện - Điện tử, Công nghệ kỹ thuật điều khiển và tự động hóa, Công nghệ kỹ thuật ô tô, Công nghệ kỹ thuật cơ khí luôn nằm trong nhóm ngành "hot" và được nhiều thí sinh lựa chọn.

Sự tăng trưởng của các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Nghệ An đã tạo ra nhu cầu lớn về nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong lĩnh vực kỹ thuật, khoa học kỹ thuật và công nghệ 4.0. Bùi Hữu Đức, tân sinh viên ngành Tự động hóa chia sẻ rằng em đã tìm hiểu kỹ về các ngành kỹ thuật và ưu tiên chọn ngành Tự động hóa vì ngành này có nhu cầu nhân lực cao trong thời đại 4.0 và mang lại nhiều cơ hội việc làm. Hữu Đức hy vọng có thể dễ dàng tìm được việc làm gần nhà sau khi tốt nghiệp, nhờ có nhiều khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh đã đổi mới mạnh mẽ chương trình đào tạo. Nhà trường tập trung vào chuẩn đầu ra gắn với năng lực số, kỹ năng mềm và tư duy sáng tạo, đồng thời triển khai học liệu số, kết hợp đào tạo trực tuyến với trực tiếp, hướng tới mục tiêu xây dựng mô hình “đại học số”.

Điểm đổi mới nổi bật được các doanh nghiệp đánh giá cao là việc kéo dài thời gian thực tập của sinh viên từ 2 tuần lên 22 tuần. Nhờ đó, sinh viên không chỉ tiếp cận môi trường làm việc thực tế mà còn được trực tiếp tham gia sản xuất như một công nhân thực thụ.

Trong năm học 2024 - 2025, đã có 150 sinh viên của trường tham gia sản xuất tại Công ty VinFast, làm ra sản phẩm hoàn chỉnh và được trả lương như công nhân. Mô hình này giúp sinh viên tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện tay nghề và nâng cao khả năng thích ứng với thị trường lao động ngay khi còn ngồi trên ghế giảng đường.

“Chúng tôi tập trung đổi mới chương trình đào tạo theo hướng chuẩn đầu ra gắn với năng lực số, kỹ năng mềm và tư duy đổi mới sáng tạo. Song song, trường triển khai mạnh mẽ học liệu số, đào tạo trực tuyến kết hợp trực tiếp tiến tới xây dựng “đại học số” theo xu hướng chung”, Tiến sĩ Võ Tiến Trung - Trưởng phòng Đào tạo, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh cho biết.

Nhằm chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao cho các lĩnh vực công nghệ cao, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 29/2025/QĐ-TTg, ngày 28/8/2025 về tín dụng đối với học sinh, sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh theo học các ngành Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán.

Theo quyết định này, sinh viên đủ điều kiện sẽ được vay tối đa 5 triệu đồng/tháng để trang trải học phí và chi phí sinh hoạt, góp phần giảm bớt gánh nặng tài chính và tạo điều kiện thuận lợi hơn trong quá trình học tập, nghiên cứu.

Đây được coi là một chính sách đột phá, toàn diện và nhân văn, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước trong việc đồng hành cùng thế hệ trẻ. Mục tiêu của chính sách này là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước thịnh vượng trong thời đại 4.0.

Tin, ảnh: Bích Huệ (TTXVN)