Luật Chuyển giao công nghệ: Chuyển hóa tri thức thành nguồn lực phát triển

Theo đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Văn Huy (Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên), quy định này không chỉ tạo hành lang pháp lý minh bạch cho hoạt động đổi mới sáng tạo mà còn mở ra cơ chế huy động và chuyển hóa tri thức thành nguồn lực phát triển. Đây là bước hoàn thiện quan trọng để thúc đẩy thị trường khoa học, công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, góp phần xây dựng nền kinh tế số hiện đại.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Huy (Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên) phát biểu ý kiến.

Tại khoản 2, Điều 8 dự thảo Luật quy định, tổ chức, cá nhân được tự quyết định giá trị công nghệ góp vốn. Báo cáo số 333 của Bộ Khoa học và Công nghệ đề nghị giữ nguyên quy định này. Đại biểu Nguyễn Văn Huy đề nghị cần cân nhắc thêm, vì quy định này chưa phù hợp với nguyên tắc định giá tài sản góp vốn tại Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư, đồng thời tiềm ẩn nhiều rủi ro về thổi giá công nghệ, chuyển giá, gây thất thoát tài sản, đặc biệt là trong các dự án có yếu tố nước ngoài.

“Việc không xác định cơ chế thẩm định giá, trách nhiệm của các bên và tiêu chí đánh giá dễ dẫn đến tranh chấp và ảnh hưởng đến tính minh bạch của thị trường công nghệ”. Nhấn mạnh như vậy, đại biểu Nguyễn Văn Huy cũng đề nghị sửa đổi quy định tại khoản 2, Điều 8 theo hướng: việc định giá công nghệ góp vốn phải do các bên thỏa thuận hoặc thông qua tổ chức định giá độc lập để bảo đảm tính khách quan, minh bạch và phù hợp với pháp luật về sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp và chuyển giao công nghệ. Bên góp vốn phải thực hiện đầy đủ việc bàn giao công nghệ bảo đảm giá trị và hiệu quả công nghệ, đồng thời tuân thủ các nghĩa vụ liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ và thuế.

Tại khoản 3 Điều 8 quy định công nghệ sử dụng góp vốn trong dự án có vốn nhà nước phải được thẩm định giá và xác nhận quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hợp pháp trước khi góp vốn. Đại biểu cho rằng, đây là quy định mang tính then chốt về quản lý tài sản công nghệ trong các dự án đầu tư có sử dụng vốn nhà nước, thể hiện đúng tinh thần quản lý chặt chẽ tài sản công. "Tuy nhiên, quy định này chưa xác định rõ tiêu chí, phương pháp, thẩm quyền thẩm định giá công nghệ, dễ gây lúng túng khi triển khai thực hiện và sẽ kéo dài tiến độ các dự án", đại biểu lưu ý.

Để tăng tính minh bạch và tránh thất thoát tài sản công, đồng thời nâng cao trách nhiệm của chủ thể tham gia thẩm định giá, đại biểu Nguyễn Văn Huy đề nghị cần quy định rõ thời điểm thẩm định giá là trước khi phê duyệt dự án hay là trước khi ký hợp đồng góp vốn; căn cứ thẩm định là theo giá thị trường, theo giá chi phí hình thành hay giá trị kinh tế dự kiến; trách nhiệm pháp lý của cơ quan, tổ chức, cá nhân thẩm định nếu xác định sai về giá trị hoặc xác nhận không đúng quyền sở hữu.

“Trong trường hợp công nghệ chưa được bảo hộ hoặc đang tranh chấp quyền sở hữu phải khẳng định rõ không được quy định sử dụng, không được góp vốn, không được sử dụng để góp vốn cho đến khi hoàn tất xác lập quyền hợp pháp”, đại biểu Nguyễn Văn Huy nhấn mạnh.

ĐBQH Dương Khắc Mai (Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng) phát biểu.

Cũng liên quan đến quyền chuyển giao công nghệ và góp vốn bằng công nghệ, ĐBQH Dương Khắc Mai (Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng) tán thành việc làm rõ hơn quyền chủ sở hữu và người có quyền sử dụng công nghệ cũng như mở rộng hình thức góp vốn bằng công nghệ. Tuy nhiên, dự thảo Luật chưa phân biệt đầy đủ giữa công nghệ được bảo hộ, giữa quyền sở hữu và công nghệ không thuộc các đối tượng bảo hộ như bí quyết kỹ thuật, bí quyết kinh doanh.

Lưu ý, "nếu không làm rõ sẽ khó xử lý và xảy ra tranh chấp về nguồn gốc và quyền của chủ thể", đại biểu Dương Khắc Mai đề nghị bổ sung một khoản quy định theo hướng: đối với công nghệ không được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, bên chuyển giao phải có tài liệu chứng minh nguồn gốc và quyền sở hữu hợp pháp (như: quyết định giao nhiệm vụ, hợp đồng nghiên cứu, biên bản nghiệm thu, tài liệu nghiên cứu). Đồng thời, dự thảo Luật cần quy định rõ cơ chế đối với trường hợp đồng sở hữu công nghệ, bảo đảm việc chuyển giao chỉ được thực hiện khi có sự đồng thuận của tất cả các đồng sở hữu, tránh tranh chấp về sau.

V.T/Báo Tin tức và Dân tộc