Luật Đất đai 2024: Tác động tích cực đến môi trường đầu tư
Ông Châu Việt Bắc, Phó tổng thư ký Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) cho biết, những cải tiến trong Luật Đất đai 2024 giúp nhà đầu tư được tiếp cận với nguồn lực đất đai một cách thuận lợi, công bằng, thủ tục đơn giản, thông thoáng hơn, xóa bỏ nhiều vướng mắc pháp lý.
Cụ thể, Luật Đất đai bổ sung quy định về nguyên tắc sử dụng đất, cơ chế về giao đất, cho thuê đất; cân bằng quyền lợi và vị thế của nhà đầu tư và người có đất bị thu hồi khi đưa ra những quy định liên quan tới bồi thường, hỗ trợ tái định cư… Khi Luật triển khai và đi vào thực tiễn, nhà đầu tư sẽ được tiếp cận, khai thác nguồn lực đất đai một cách thuận lợi, minh bạch, thủ tục hành chính sẽ đơn giản, thông thoáng hơn, người dân cũng được hưởng lợi khi giá đất bình ổn, xóa bỏ nhiều vướng mắc pháp lý còn tồn tại.
“Có thể nói, Luật Đất đai 2024 đánh dấu "trang mới" cho sự phát triển của thị trường bất động sản và nền kinh tế Việt Nam sau giai đoạn dài ảm đạm. Việc hiểu đúng và áp dụng hiệu quả Luật Đất đai 2024 sẽ giúp các doanh nghiệp trong và ngoài nước tăng cơ hội tiếp cận và khai thác nguồn lực đặc biệt này. Các văn bản mới tạo nên hành lang pháp lý hoàn thiện để khơi thông và mở rộng dòng vốn đầu tư thông qua các dự án chất lượng, thể hiện nỗ lực cải cách môi trường đầu tư kinh doanh của Chính phủ trong suốt thời gian qua”, ông Bắc khẳng định.
Theo thống kê của VIAC, trong năm 2023 có sự gia tăng về số vụ tranh chấp trong lĩnh vực bất động sản, chiếm khoảng 26,18% trên tổng số vụ, trong đó có nhiều vụ liên quan đến quyền sử dụng đất. Do sự giới hạn của quy định pháp luật, các tranh chấp thường gây nên nhiều băn khoăn, khó xử cho các bên, trong đó có điểm khó xử về thẩm quyền giải quyết. Luật Đất đai năm 2024 đã định danh cơ chế khắc phục vấn đề này. Đáng chú ý là Luật bổ sung quy định về quyền và nghĩa vụ của công dân đối với đất đai; sửa đổi quy định về phân loại đất; hoàn thiện về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân; bổ sung quy định về phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất... Ngoài ra, Luật Đất đai 2024 còn có các điều khoản phân cấp, phân quyền cho địa phương để phù hợp với thực tế từng địa phương và luật hóa các quy định đã được thực tiễn chứng minh là phù hợp, góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khơi thông nguồn lực đất đai để phát triển nền kinh tế.
Bên cạnh đó, luật sư Nguyễn Văn Hải, Công ty Luật TNHH YKVN cũng nêu ra những vấn đề pháp lý phát sinh cho nhà đầu tư, các tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, khi thực thi khuôn khổ pháp lý mới, bao gồm việc áp dụng Luật Đất đai và các luật liên quan vào các giao dịch thực tiễn, cùng với các khuyến nghị về quản trị rủi ro trong bối cảnh mới, từ đó giúp các nhà đầu tư định hướng chiến lược kinh doanh một cách an toàn và hiệu quả hơn. Điển hình là việc cho phép sử dụng đất khác để thực hiện dự án đầu tư nhà ở thương mại theo thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận hay cho phép chuyển hình thức trả tiền thuê đất đối với dự án đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu công nghệ cao...
Bàn về vấn đề này, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho rằng, Luật Đất đai giữ vị trí trung tâm trong hệ thống pháp luật về đất đai và có mối liên hệ với nhiều luật, quy định khác. Luật có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần hoàn thiện đồng bộ chính sách, pháp lý về quản lý và sử dụng đất. Luật được kỳ vọng sẽ tạo ra nhiều tác động mạnh mẽ, là tiền đề góp phần thay đổi tình hình đầu tư, kinh doanh của không chỉ các ngành liên quan mật thiết như bất động sản mà còn trợ lực phát triển cho nhiều thị trường như tài chính, xây dựng, dịch vụ… tác động tích cực đến môi trường đầu tư và kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp
Luật Đất đai năm 2024 gồm 16 chương và 260 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 180/212 điều của Luật Đất đai năm 2013 và bổ sung mới 78 điều. Những điểm mới và các cải tiến của Luật Đất đai 2024 với nhà đầu tư về việc tiếp cận đất đai theo cơ chế thị trường, minh bạch, công khai, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, chính sách tài chính đất đai, chú trọng hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất.