Luật Nhà giáo: Không chỉ xếp lương cho nhà giáo ở bậc cao nhất, mà nên có chế độ 'gấp đôi, gấp ba'

Dự Luật Nhà giáo quy định lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương. (Nguồn: VGP)

Lương của nhà giáo thực hiện theo thang bậc lương hành chính sự nghiệp

Tóm tắt báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết: Nhà giáo trong cơ sở giáo dục công lập là viên chức nên việc tuyển dụng phải tuân thủ quy định pháp luật về viên chức liên quan đến căn cứ, nguyên tắc, điều kiện đăng ký dự tuyển…

Dự thảo Luật không quy định lại các nội dung này mà chỉ nhấn mạnh một số đặc thù trong tuyển dụng nhà giáo như nội dung tuyển dụng căn cứ vào chuẩn nghề nghiệp, phương thức tuyển dụng phải có thực hành sư phạm.

Về thẩm quyền, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng không quy định cụ thể thẩm quyền tuyển dụng đối với nhà giáo cấp học mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên… mà thực hiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Cũng theo ông Nguyễn Đắc Vinh, điều động và thuyên chuyển là các chính sách có tính chất, mục đích, yêu cầu khác nhau. Điều động là do cơ quan có thẩm quyền thực hiện nhằm giải quyết yêu cầu thực tiễn đặt ra như khắc phục tình trạng thừa, thiếu cục bộ giáo viên; hỗ trợ nâng cao chất lượng giảng dạy, giáo dục... theo đó, cần sự chấp hành của cá nhân nhà giáo và cơ sở giáo dục liên quan.

Trong khi, việc thuyên chuyển xuất phát từ nguyện vọng cá nhân của nhà giáo, bởi vậy cần sự đồng thuận của nơi đến và nơi đi.

Gộp hai chính sách có thể gây nhầm lẫn trong thực thi, làm sai lệch tính chất của chính sách. Dự thảo Luật hiện giao Chính phủ quy định chi tiết thẩm quyền điều động, trình tự, thủ tục điều động và thuyên chuyển nhà giáo.

Việc phải có thời gian thông báo trước, cân nhắc về khoảng cách địa lý khi điều động, việc bổ sung cơ chế phúc khảo, quy trình khiếu nại của nhà giáo đối với quyết định điều động... là những nội dung chi tiết trong tổ chức triển khai, sẽ được quy định chi tiết trong văn bản hướng dẫn thi hành.

Đáng chú ý, đối với chính sách tiền lương, phụ cấp, chính sách hỗ trợ, chính sách thu hút, trọng dụng nhà giáo, ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết, nhà giáo trong cơ sở giáo dục công lập là viên chức.

"Do vậy, lương của nhà giáo thực hiện theo thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Việc quy định nhà giáo được hưởng lương, phụ cấp xếp cao nhất là thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Kết luận số 91-Kl/TW của Bộ Chính trị. Nội dung này cơ bản không trái với tinh thần Nghị quyết 27-NQ/TW về cải cách chính sách tiền lương", ông Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh.

Cần tiếp tục rà kỹ, lược bớt

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy thống nhất cao dự thảo Luật, đồng thời góp ý vào khoản 2 Điều 8 về quyền của nhà giáo được “tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp do cơ sở giáo dục đại học thành lập, hoạt động trong lĩnh vực phát triển khoa học, ứng dụng và chuyển giao công nghệ theo quy định của pháp luật”.

Theo ông Lê Quang Huy, quy định như vậy thì “chưa đủ", nếu được nên có một điều, khoản trong luật quy định cụ thể hơn về quyền này. Sau đó trên cơ sở này, giao cho Chính phủ quy định chi tiết về quyền này; như vậy sẽ thuận lợi hơn rất nhiều.

Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi mong muốn không chỉ xếp lương cho nhà giáo ở bậc cao nhất trong thang bậc. Mà nên có một chế độ “gấp đôi, gấp ba” để thực sự tuyển chọn được những người ưu tú nhất, để những người thầy này sau đó dạy cho lớp tương lai của đất nước.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hoan nghênh dự thảo Luật Nhà giáo với 9 chương 45 điều đã tiếp thu tinh thần đổi mới, tư duy xây dựng pháp luật. Dự thảo Luật đã cơ bản đáp ứng yêu cầu, đủ điều kiện trình Quốc hội thông qua.

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị cần tiếp tục rà kỹ, lược bớt, đưa ra khỏi Luật những quy định, câu từ, chữ nghĩa thuộc về Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo. Bảo đảm các quy định trong dự thảo Luật phải ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện.

Với quy định các tổ chức, cá nhân không được “đăng tải, phát tán thông tin mang tính quy kết về trách nhiệm của nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp khi chưa có kết luận của cơ quan có thẩm quyền". Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát kỹ quy định này nhằm tương thích, thống nhất với các quy định pháp luật có liên quan.

Gia Thành