Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc: Nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế

15/5/2025 Gốc

Chiều 15/5, Quốc hội thảo luận ở Tổ về Dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc; dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt, tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật.

Bà Hà Thị Nga, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang điều hành họp Tổ 17

Cho ý kiến về dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, các đại biểu Quốc hội đồng tình cao với việc cần thiết ban hành Luật, bởi việc thông qua Luật sẽ tạo hành lang pháp lý đầy đủ, vững chắc và lâu dài, ổn định cho việc triển khai lực lượng của Việt Nam tham gia vào các hoạt động gìn giữ hòa bình (GGHB), đồng thời củng cố sự đồng thuận từ chính trị cũng như sự ủng hộ của xã hội đối với chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc của Việt Nam.

Bổ sung đối tượng dân sự và lĩnh vực tham gia GGHB là phù hợp với yêu cầu thực tiễn và quy định của Liên hợp quốc

Theo đại biểu Trần Thị Hồng An, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi, bắt đầu từ năm 2014, Việt Nam đã cử 2 cán bộ, sĩ quan Quân đội tham gia lực lượng GGHB của Liên hợp quốc (LHQ). Các cá nhân và tập thể tham gia lực lượng GGHB LHQ của Việt Nam đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và được lãnh đạo của Liên hợp quốc cũng như chỉ huy Phái bộ ở các nước sở tại và cộng đồng đánh giá rất cao, góp phần nâng cao hình ảnh, vị thế của Việt Nam tham gia các hoạt động quốc tế. Chính vì vậy, đại biểu Trần Thị Hồng An đồng ý với phạm vi điều chỉnh cũng như đối tượng áp dụng của Luật, bổ sung lực lượng dân sự là cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước được cử tham gia lực lượng GGHB LHQ. Theo đại biểu, có 4 căn cứ để bổ sung các đối tượng này.

Đại biểu Trần Thị Hồng An - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi phát biểu

Thứ nhất, Tờ trình cũng như tổng kết Nghị quyết 130/2020/QH14 của Quốc hội đã đề cập rõ, bởi trong Đề án tổng thể việc Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ đã quy định về việc cử đối tượng dân sự tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hiệp quốc. Thứ hai, tại các cuộc gặp gỡ với Liên hợp quốc, Ban thư ký của Liên hợp quốc cũng có đề nghị Việt Nam cân nhắc mở rộng thêm đối tượng là lực lượng dân sự, chuyên gia dân sự vào các Phái bộ thực địa và các vị trí dân sự tại Ban thư ký của Liên hợp quốc. Thứ ba, việc cử đối tượng dân sự tham gia lực lượng GGHB LHQ sẽ mang lại cho quốc gia nhiều lợi ích, tiềm năng. Việc Việt Nam bổ sung đối tượng dân sự sẽ giúp huy động thêm nguồn nhân lực tham gia sâu rộng hơn vào hoạt động GGHB LHQ, nhất là các vị trí lãnh đạo, các vị trí tại các cơ quan hoạch định chính sách của Liên hiệp quốc, qua đó giúp mở rộng tầm ảnh hưởng, nâng cao vị thế, vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế. Thứ tư, hiện nay đối với một số quốc gia trên thế giới, lực lượng dân sự đã tham gia ở các vị trí như Chánh Văn phòng Phái bộ, chuyên gia chính trị cao cấp, Giám đốc hỗ trợ thực địa, chuyên gia y tế, chuyên gia nhân quyền, chuyên gia pháp luật, nhân viên an ninh và nhân viên cứu trợ.

Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương - Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi phát biểu

Bày tỏ sự thống nhất cao với sự cần thiết ban hành Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc làm cơ sở triển khai thực hiện trong thời gian tới, đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi cũng nhất trí với nguyên tắc tại khoản 4 Điều 4 dự thảo Luật, đó là “Chỉ tham gia hoạt động hỗ trợ khắc phục hậu quả chiến tranh, duy trì hòa bình sau xung đột, vì mục đích nhân đạo trên cơ sở đề nghị của Liên hợp quốc”. Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương cho biết thêm: “Tôi cũng bày tỏ đồng tình với việc chúng ta bổ sung các đối tượng dân sự là cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước được cử tham gia lực lượng GGHB LHQ. Tôi cho rằng đây là nội dung rất phù hợp với yêu cầu thực tiễn và quy định của Liên hợp quốc để huy động các lực lượng của chúng ta tham gia thêm vào lực lượng GGHB LHQ”.

Đề xuất Bộ Quốc phòng chỉ huy, chỉ đạo, điều hành lực lượng dân sự tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc

Đại biểu Lò Thị Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang phát biểu

Góp ý về Điều 7 dự thảo Luật về Chỉ đạo, quản lý, chỉ huy, điều hành lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, đại biểu Lò Thị Việt Hà, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tuyên Quang đã cho ý kiến cụ thể về Khoản 4: “Ban, Bộ, ngành, địa phương chỉ đạo, quản lý, điều hành lượng lượng dân sự tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc thuộc quyền”. Đại biểu đề nghị, lực lượng dân sự này tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc sẽ thuộc quyền chỉ huy của Bộ Quốc phòng. “Từ khi lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng đến khi cử đi đều do Bộ Quốc phòng đào tạo, huấn luyện. Cho nên tôi đề nghị Bộ Quốc phòng sẽ chỉ đạo, chỉ huy luôn cả lực lượng này”, đại biểu Lò Thị Việt Hà phân tích.

Đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân - Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương phát biểu

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương đặt câu hỏi: “Liệu có cần thiết Chính phủ giao cho một cơ quan thường trực hay một bộ phận thường trực để chủ trì, phối hợp giữa các bộ, ngành có liên quan để chúng ta điều phối, xây dựng chính sách cũng như triển khai thực hiện cho lực lượng GGHB hay không?”. Theo lý giải của đại biểu, bởi vì chúng ta vừa có lực lượng vũ trang, vừa có lực lượng dân sự thì cần điều phối giữa các lực lượng này trong 1 năm để báo cáo Chính phủ và báo cáo Quốc hội.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, hoàn thiện dự thảo Luật để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9

Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương phát biểu

Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương đã thông tin với các đại biểu Quốc hội về kết quả triển khai lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ. Theo đó, từ năm 2014 đến nay, Việt Nam đã cử 1.083 lượt cán bộ, nhân viên sỹ quan tham gia lực lượng GGHB LHQ, trong đó tỷ lệ nữ tham gia là hơn 16%, cao hơn mặt bằng chung của các nước khác (7-8%). Lực lượng của Việt Nam tham gia dưới 2 hình thức đơn vị và cá nhân. Đối với hình thức đơn vị, chúng ta có Đội công binh với nhiệm vụ: xây dựng, cải tạo, sửa chữa căn cứ, hầm hào, bảo dưỡng các công trình mặt bằng, cầu đường, sân đỗ trực thăng; cung cấp nước, sửa chữa điện, hỗ trợ các hoạt động nhân đạo… Còn Bệnh viện dã chiến cấp 2 có nhiệm vụ: khám, chữa bệnh, thu dung, cấp cứu, điều trị cho bệnh nhân thuộc lực lượng GGHB của Liên hợp quốc. Ngoài các nhiệm vụ theo chuyên môn, lực lượng này còn tham gia các hoạt động xã hội; tuyên truyền phòng, chống dịch bệnh tại địa bàn; hỗ trợ y tế cho người dân địa phương. “Nhiệm vụ này đã để lại những ấn tượng rất tốt đẹp trong lòng nhân dân. Bà con, nhân dân sở tại khi thấy Đội gìn giữ hòa bình Việt Nam đến thì rất phấn khởi. Họ đã hát những bài hát về Việt Nam… Rất xúc động!”, Đại tướng Nguyễn Tân Cương cho biết.

Cũng theo Đại tướng Nguyễn Tân Cương, qua triển khai lực lượng GGHB LHQ, cán bộ chiến sỹ đã khắc phục những khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, được Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế đánh giá cao, nhất là các đơn vị được triển khai từ năm 2018 đến nay. Cụ thể, Bệnh viện dã chiến cấp 2 đã được Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc và Cố vân quân sự của Tổng Thư ký LHQ gửi thư cám ơn đến Chính phủ Việt Nam. Đội công binh được lãnh đạo Phái bộ đánh giá “làm thay đổi diện mạo của Phái bộ”.

Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương phát biểu

Đại tướng Nguyễn Tân Cương nhấn mạnh: “Mặc dù với lực lượng tham gia không nhiều nhưng chúng ta có thể khẳng định, việc tham gia lực lượng GGHB LHQ đã nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Đây cũng chính là góp phần để các nước tin tưởng vào Việt Nam hơn, thông qua đó các nước sẽ tiếp tục hợp tác với chúng ta trên các lĩnh vực. Đây cũng là cơ sở để chúng ta góp phần thực hiện thắng lợi 2 nhiệm vụ chiến lược, đó là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cũng cho rằng, hành lang pháp lý về lĩnh vực này chưa hoàn thiện. Hiện mới có Nghị quyết của Quốc hội là hàng lang pháp lý cao nhất để thực hiện. Chính vì vậy, chúng ta cần phải Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc để làm cơ sở pháp lý triển khai thực hiện chặt chẽ hơn. Đề cập đến việc bổ sung lực lượng dân sự tham gia hoạt động GGHB LHQ, Đại tướng Nguyễn Tân Cương cho rằng, đó cũng là để đa dạng hóa các lực lượng tham gia và đa dạng các lĩnh vực tham gia. Trên thực tế, nhiều nước cũng đã có lực lượng dân sự tham gia hoạt động GGHB LHQ. “Đây là luật mới, được xây dựng trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội. Bố cục dự thảo Luật không dài. Cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu ý kiến góp ý của các đại biểu Quốc hội, chỉnh lý và hoàn chỉnh dự thảo Luật và cũng rất mong được thông qua tại một kỳ họp để chúng ta triển khai thực hiện tham gia GGHB LHQ cho tốt”, Đại tướng Nguyễn Tân Cương mong muốn.

Một số hình ảnh tại Tổ 17: